Сле́дчы камітэ́т Рэспу́блікі Белару́сь (Следчы камітэт) — адзіная і цэнтралізаваная сістэма дзяржаўных праваахоўных органаў, якія з’яўляюцца органамі папярэдняга следства і ажыццяўляюць паўнамоцтвы ў сферы вядзення дасудовага крымінальнага працэсу.
Хуткія факты Следчы камітэт Рэспублікі Беларусь, Агульная інфармацыя ...
З 11 сакавіка 2021 года пасаду старшыні камітэта займае Дзмітрый Гара[1].
Паштовая марка Рэспублікі Беларусь, прысвечаная Следчаму камітэту.
Папярэдняе расследаванне ў Рэспубліцы Беларусь ажыццяўлялася следчымі пракуратуры, органаў унутраных спраў, дзяржаўнай бяспекі і фінансавых расследаванняў. Усе яны ўваходзілі ў структуру адпаведных ведамстваў.
Рашэнне аб стварэнні Следчага камітэта Рэспублікі Беларусь было прынята 2 жніўня 2011 года на праведзенай пад кіраўніцтвам Кіраўніка дзяржавы нарадзе па пытанні ўдасканалення сістэмы органаў папярэдняга расследавання.
12 верасня 2011 года Прэзідэнт Рэспублікі Беларусь А. Р. Лукашэнка падпісаў Указ № 409 «Аб утварэнні Следчага камітэта Рэспублікі Беларусь».
Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 21 чэрвеня 2016 года № 229 устаноўлена прафесійнае свята «Дзень супрацоўніка органаў папярэдняга расследавання», якое адзначаецца штогод 12 верасня.
Сістэму Следчага камітэта складаюць:
Цэнтральны апарат Следчага камітэта:
Аддзел інфармацыі і сувязі з грамадскасцю цэнтральнага апарата Следчага камітэта Рэспублікі Беларусь;
Упраўленне кадраў і ідэалагічнай працы цэнтральнага апарата Следчага камітэта Рэспублікі Беларусь;
Аддзел па працы са зваротамі грамадзян цэнтральнага апарата Следчага камітэта Рэспублікі Беларусь
Упраўленні Следчага камітэта па абласцях і горадзе Мінску;
Раённыя (міжраённыя), гарадскія, раённыя ў гарадах аддзелы Следчага камітэта.
Усебаковае, поўнае, аб’ектыўнае і аператыўнае расследаванне злачынстваў у адпаведнасці з паслядоўнасцю, устаноўленай крымінальна-працэсуальным заканадаўствам;
Абарона правоў і законных інтарэсаў грамадзян, арганізацый, абарона дзяржаўных і грамадскіх інтарэсаў, захаванне законнасці пры праверцы заяў і паведамленняў аб злачынствах, распачынанні крымінальных спраў, ажыццяўленні папярэдняга следства;
Удасканаленне следчай працы, укараненне ў практыку дасягненняў навукі і тэхнікі, карыснага вопыту, прагрэсіўных формаў і метадаў арганізацыі папярэдняга следства;
Выяўленне парушэнняў закона, прычын і ўмоў, якія садзейнічалі здзяйсненню злачынстваў, прыняцце захадаў па іх ліквідацыі;
Удзел у межах сваёй кампетэнцыі ў рэалізацыі дзяржаўнай крымінальнай палітыкі, распрацоўка прапаноў па ўдасканаленні прававога рэгулявання ў сферы праваахоўнай дзейнасці;
Ажыццяўленне ў межах сваёй кампетэнцыі міжнароднага супрацоўніцтва ў сферы вядзення дасудовага крымінальнага працэсу.
Цэнтральны апарат Следчага камітэта ў адпаведнасці з ускладзенымі на яго задачамі[2]:
арганізуе і ажыццяўляе праверку заяў і паведамленняў аб злачынствах, усталёўвае парадак іх прыёму, рэгістрацыі і разгляду ў Следчым камітэце;
ажыццяўляе папярэдняе следства па крымінальных справах;
устанаўлівае сумесна з Міністэрствам унутраных спраў Рэспублікі Беларусь і Міністэрствам аховы здароўя Рэспублікі Беларусь парадак разгляду інфармацыі, заяў (паведамленняў) аб смерці (гібелі) грамадзян, выезду на месцы здарэнняў па ўказаных фактах і напрамку трупаў на даследаванне;
забяспечвае кіраўніцтва падначаленымі органамі папярэдняга следства, ажыццяўляе кантроль за іх дзейнасцю;
вызначае парадак ажыццяўлення працэсуальнага кантролю ў Следчым камітэце;
ажыццяўляе мерапрыемствы па падтрыманню на належным узроўні якасці папярэдняга следства, арганізуе кантроль за іх рэалізацыяй, вызначае крытэрыі ацэнкі эфектыўнасці следчай працы. Пры гэтым паказчыкі, звязаныя са станам і дынамікай злачыннасці, для ацэнкі эфектыўнасці следчай працы не прымяняюцца;
вызначае асноўныя напрамкі ўдасканалення следчай працы, прымае меры па іх рэалізацыі, укараненню ў практыку дасягненняў навукі і тэхнікі, станоўчага вопыту, прагрэсіўных форм і метадаў арганізацыі папярэдняга следства;
удзельнічае ў межах сваёй кампетэнцыі ў рэалізацыі дзяржаўнай крымінальнай палітыкі, дзяржаўных праграм у сферы забеспячэння нацыянальнай бяспекі;
выкарыстоўвае на бязвыплатнай аснове з выкананнем патрабаванняў заканадаўства аб забеспячэнні абароны інфармацыі інфармацыйныя сістэмы, базы і банкі даных, у тым ліку іншых дзяржаўных органаў і іншых арганізацый;
набывае, мае і выкарыстоўвае ў адпаведнасці з заканадаўствам зброю, боепрыпасы да яе, спецыяльныя сродкі, транспартныя сродкі, у тым ліку аператыўнага прызначэння, сродкі сувязі, арганізацыйную тэхніку, сродкі і сістэмы аховы, будынкі, збудаванні і іншую маёмасць, а таксама рэалізуе ў адпаведнасці з заканадаўствам права на валоданне, карыстанне і распараджэнне маёмасцю, што знаходзіцца ва ўласнасці Рэспублікі Беларусь і замацаваных на праве аператыўнага кіравання за Следчым камітэтам;
арганізуе і праводзіць мерапрыемствы па забеспячэнню ў Следчым камітэце ўласнай бяспекі і абароны дзяржаўных сакрэтаў;
ажыццяўляе ўлік і захоўванне крымінальных спраў, матэрыялаў праверак па заявах і паведамленнях аб злачынствах, іншых матэрыялаў, якія адносяцца да дзейнасці Следчага камітэта, ўсталёўвае парадак іх уліку і захоўвання;
прымае меры па забеспячэнню прававой і сацыяльнай абароны супрацоўнікаў Следчага камітэта, грамадзян Рэспублікі Беларусь, звольненых са службы ў Следчым камітэце ў запас (адстаўку), членаў іх сем’яў, грамадзянскага персаналу Следчага камітэта, а таксама членаў сем’яў загінуўшых (памерлых) супрацоўнікаў Следчага камітэта;
арганізуе і праводзіць ідэалагічную працу, ажыццяўляе мерапрыемствы па ўмацаванні выканальніцкай, службовай і працоўнай дысцыпліны ў Следчым камітэце;
разглядае ў адпаведнасці з заканадаўствам звароты грамадзян, у тым ліку індывідуальных прадпрымальнікаў, і юрыдычных асоб, арганізуе асабісты прыём грамадзян, у тым ліку індывідуальных прадпрымальнікаў, і прадстаўнікоў юрыдычных асоб;
удзельнічае ў забеспячэнні выканання грамадзянамі Рэспублікі Беларусь воінскага абавязку;
арганізуе і праводзіць семінары, нарады, вучэбныя зборы, конкурсы, навукова-практычныя канферэнцыі, у тым ліку міжнародныя, стварае рабочыя групы, камісіі, саветы, уключаючы міжведамасныя;
ажыццяўляе міжнароднае супрацоўніцтва, удзельнічае ў заключэнні міжнародных дагавораў Рэспублікі Беларусь, у тым ліку міжведамаснага характару;
прымае (узгадняе) ў межах сваёй кампетэнцыі нарматыўныя прававыя акты і робіць іншыя юрыдычна значныя дзеянні ад імя Следчага камітэта, ажыццяўляе кантроль за выкананнем прынятых нарматыўных прававых актаў Следчага камітэта;
распрацоўвае прапановы па ўдасканаленні заканадаўства, удзельнічае ў падрыхтоўцы праектаў заканадаўчых і іншых нарматыўных прававых актаў, распрацоўцы дзяржаўных праграм у сферы забеспячэння нацыянальнай бяспекі;
ажыццяўляе цэнтралізаванае інфармацыйна-аналітычнае забеспячэнне Следчага камітэта;
стварае інфармацыйныя сістэмы, базы, банкі даных і забяспечвае іх эксплуатацыю;
устанаўлівае адзіны парадак фарміравання і прадстаўлення формаў ведамаснай справаздачнасці аб следчай працы, працэсуальным кантролю, разглядзе заяў і паведамленняў аб злачынствах, разглядзе зваротаў грамадзян, у тым ліку індывідуальных прадпрымальнікаў, і юрыдычных асоб, фінансавай і кадравай дзейнасці, матэрыяльна-тэхнічным забеспячэнні Следчага камітэта;
ажыццяўляе мерапрыемствы па арганізацыі мабілізацыйнай работы ў Следчым камітэце;
усталёўвае парадак накіравання ў службовыя камандзіроўкі супрацоўнікаў і грамадзянскага персаналу Следчага камітэта ў межах Рэспублікі Беларусь;
арганізуе матэрыяльнае, пенсійнае, сацыяльнае і іншае забеспячэнне, медыцынскае абслугоўванне, санаторна-курортнае лячэнне і аздараўленне супрацоўнікаў Следчага камітэта, грамадзян Рэспублікі Беларусь, звольненых са службы ў Следчым камітэце ў запас (адстаўку), членаў іх сем’яў, грамадзянскага персаналу Следчага камітэта, а таксама членаў сем’яў загінуўшых (памерлых) супрацоўнікаў Следчага камітэта;
сцвярджае нарматывы эксплуатацыі і парадку спісання матэрыяльных каштоўнасцяў у Следчым камітэце;
арганізуе работу па рэалізацыі дзяржаўнай кадравай палітыкі ў Следчым камітэце, у якую ўваходзяць арганізацыю падбору, расстаноўкі, падрыхтоўкі, перападрыхтоўкі, павышэння кваліфікацыі і атэстацыі супрацоўнікаў, грамадзянскага персаналу Следчага камітэта, фарміраванне рэзерву кіруючых кадраў;
распрацоўвае парадак матэрыяльна-тэхнічнага забеспячэння Следчага камітэта, нормы забеспячэння Следчага камітэта ўзбраеннем і спецыяльнымі сродкамі, нормы забеспячэння супрацоўнікаў Следчага камітэта прадметамі формы адзення, знакамі адрознення па спецыяльных званняў і іншай рэчавай маёмасцю;
устанаўлівае парадак вядзення справаводства ў Следчым камітэце;
ажыццяўляе ў межах сваёй кампетэнцыі працу з маёмасцю, выключанай, арыштаванай або накіраванай у даход дзяржавы;
ажыццяўляе іншыя паўнамоцтвы, прадугледжаныя заканадаўчымі актамі.
У 2017 годзе Следчым камітэтам заснаваны навукова-практычны часопіс «Папярэдняе расследаванне». Выходзіць 1 раз у паўгоддзе. У часопісе публікуюцца навуковыя артыкулы, якія датычаць праблем праваахоўнай дзейнасці і супрацьдзеяння злачыннасці. Працоўныя мовы часопіса: беларуская, руская, англійская. Аўтарамі часопіса сталі даследчыкі з Арменіі, Беларусі, Расіі і Украіны.[3]
.jpg)
