Скарпіёны

Скарпіёны (Scorpiones) — атрад класа Павукападобныя (Arachnida), падтыпа Хеліцэравыя (Chelicerata), тыпу Членістаногія (Arthropoda).

Скарпіёны
Androctonus crassicauda
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Жывёлы Падцарства:  Эўметазоі Без рангу:  Двухбакова-сіметрычныя Без рангу:  Першаснаротыя Без рангу:  Ecdysozoa Без рангу:  Panarthropoda Тып:  Членістаногія Падтып:  Хеліцэравыя Клас:  Павукападобныя Атрад:  Скарпіёны
Міжнародная навуковая назва
Scorpiones C. L. Koch, 1837
Сямействы
Akravidae Bothriuridae Buthidae Caraboctonidae Chactidae Chaerilidae Diplocentridae Euscorpiidae Hadogenidae Hemiscorpiidae Heteroscorpionidae Ischnuridae Iuridae Lisposomidae Microcharmidae Pseudochactidae Scorpionidae Superstitioniidae Urodacidae Vaejovidae
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   82713 NCBI   6855 EOL   8542 FW   243100

Апісанне

Прыналежныя да гэтага атрада жывёлы — выключна наземныя формы, якія сустракаюцца толькі ў гарачых краінах. Усяго вядома каля 1200 відаў скарпіёнаў. Сярод іх і самыя вялікія павукападобныя, такія як гвінейскі імператарскі скарпіён, які дасягае ў даўжыню 180 мм, і самыя маленькія — даўжынёй усяго 13 мм. Слова скарпіён паходзіць са стар.-грэч.: σκορπιός — скорпіёс.

Вядомы з сілуру. Пашыраны ў трапічных і субтрапічных паясах, на поўдні ўмеранага пояса. Жывуць у камяністых мясцінах, у гарах, пустынях, вільготных лясах, на марскіх узбярэжжах.

Даўжыня звычайна 5—10 см. Галавагрудзі ўкрыты суцэльным панцырам з парай сярэдзінных і некалькімі парамі бакавых вачэй. Членістая гібкая метасома («хвост») мае на апошнім членіку брушка парную ядавітую залозу, якая адкрываецца на канцы выгнутага джала. Хеліцэры невялікія, клюшнепадобныя. Клюшні масіўныя. Дыхаюць лёгкімі. Апладненне сперамтафораміЮ вонкава-ўнутранае. Жывародныя, некаторыя адкладваюць яйцы. Начныя драпежнікі.

Укол балючы для чалавека, а некаторых трапічных — смяротны.

Сямействы

• Akravidae
• Bothriuridae
• Buthidae
• Caraboctonidae
• Chactidae
• Chaerilidae
• Diplocentridae
• Euscorpiidae
• Hadogenidae
• Hemiscorpiidae
• Heteroscorpionidae
• Ischnuridae
• Iuridae
• Lisposomidae
• Microcharmidae
• Pseudochactidae
• Scorpionidae
• Superstitioniidae
• Urodacidae
• Vaejovidae

Зноскі

Літаратура

• Скарпіёны // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 441—442. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).