Плечаногія

Плечаногія, Брахіяподы (Brachiopoda, ад стар.-грэч.: Βραχίων — плячо, стар.-грэч.: Πούς — нага) — тып беспазваночных марскіх жывёл.

Плечаногія
Плечаногія
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Жывёлы Падцарства:  Эўметазоі Без рангу:  Двухбакова-сіметрычныя Без рангу:  Першаснаротыя Надтып:  Спіральныя Тып:  Плечаногія
Міжнародная навуковая назва
Brachiopoda Duméril, 1806[1]
Сінонімы
Palliobranches de Blainville, 1814[1] Spirobranchiophora Gray, 1821[1] Palliobranchiata de Blainville, 1824[1] Brachionopoda Agassiz, 1848[1] Brachionacephala Bronn, 1862[1] Brachionoconchae Bronn, 1862[1]
Геахраналогія млн. гадоў Перыяд Эра Эон 2,588 Чац-ны Ка Ф а н е р а з о й 23,03 Неаген 65,5 Палеаген 145,5 Мел М е з а з о й 199,6 Юра 251 Трыяс 299 Перм П а л е а з о й 359,2 Карбон 416 Дэвон 443,7 Сілур 488,3 Ардовік 542 Кембрый 4570 Дакембрый ◄ Наш час ◄ Мел-палеагенавае выміранне ◄ Трыясавае выміранне ◄ Масавае пермскае выміранне ◄ Дэвонскае выміранне ◄ Ардовік-сілурскае выміранне ◄ Кембрыйскі выбух
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   156755 NCBI   7568 EOL   1498 FW   26322

Апісанне

Вядомы, пераважна марскія, прымацаваныя формы (бентас). Цела мяккае, укрыта са спіннога і брушнога бокоў двухстворкавай вапняковай ракавінай даўжынёй ад 5 да 10 см (у сучасных форм, ў выкапнёвых відаў дасягала 37,5 см) з-за чаго плечаногія знешне нагадваюць двухстворкавых малюскаў. Афарбоўка жоўтая, ружаватая або шэрая; у некаторых відаў чорная, аранжавая ці чырвоная. Вонкавая паверхня ракавіны бывае гладкай, рабрыстай або складкавай; у некаторых выкапнёвых відаў (прадуктыды) меліся шыпы.

Заднія краі створак злучаюцца асобымі вырастамі замка або толькі мышцамі. Да грунту прымацоўваюцца а дапамогай ножкі (сцяблінкі) або прырастаюць адной створкай. Цела размешчана ў задняй частцы ракавіны, пярэдняя частка занята мясістым органам («рукі», або лафафор), шчупальцы якога забяспечваюць пастаянны прыток вады да ротанай поласці.

Гл. таксама

• Rhynchonellata

Крыніцы

1. Williams et al. 2000, p. 28.

Літаратура

• Пушкін В. Брахіяподы // Энцыклапедыя прыроды Беларусі / гал. рэд. І. П. Шамякін. Т. 1. — Мн.: БелСЭ, 1983. — С. 329.
• Alwyn Williams, Sandra J. Carlson & C. Howard C. Brunton. Brachiopoda // Treatise on Invertebrate Paleontology. Part H, Brachiopoda / Roger L. Kaesler, Editor. — Revised. — Kansas: The Geological Society of America and the University of Kansas, 2000. — Vol. 2: Linguliformea, Craniiformea, and Rhynchonelliformea (part). — P. 28—29. — ISBN 0–8137–3108–9.