From Wikipedia, the free encyclopedia
Немезіда (лац.: Nemesis) — гіпатэтычная зорка (Чырвоны карлік, белы карлік або карычневы карлік). Мяркуецца, што яна абарочваецца вакол Сонца на адлегласці 50-100 тысяч астранамічных адзінак (0,8-1,5 светлавога года), за межамі воблака Оарта[1].
Здагадка пра існаванне такой зоркі была зроблена ў спробе растлумачыць назіраную перыядычнасць масавых выміранняў біялагічных відаў на Зямлі, якія, на думку некаторых навукоўцаў, адбываюцца прыкладна кожныя 26 мільёнаў гадоў.
У цяперашні час гіпотэза аб перыядычнасці масавых выміранняў лічыцца сумнеўнай[2], і большасць астраномаў лічыць, што сонца з’яўляецца адзіночнай зоркай у нашай Сонечнай сістэме. Аднак не выключаецца наяўнасць адной або некалькіх неадчыненых транснептунавых планет.
Аддаленая ад Сонца Седна мае арбіту з вялікім эксцэнтрысітэтам[3]. Яе мінімальная адлегласць ад Сонца складае 76 а.а., а максімальная — 975 а.а. Перыяд яе звароту ацэньваецца ў 10,5-12 тысяч гадоў. Яе першаадкрывальнік, Майкл Браўн, адзначыў у артыкуле ў часопісе Discover, што такія параметры арбіты Седны з’яўляюцца вельмі дзіўнымі[3]. На яго думку, Седна не павінна знаходзіцца там, дзе яна была выяўлена, і не існуе механізму, які б дазволіў растлумачыць параметры яе арбіты. Яна ніколі не набліжаецца да Сонца дастаткова, каб яго прыцягненне аказала на яе істотны ўплыў, але і не выдаляецца настолькі, каб стала прыкметным прыцягненне іншых зорак[3].
Майкл Браўн прыводзіць тры версіі таго, як Седна магла апынуцца на сваёй арбіце: гравітацыйны ўплыў неадчыненай транснептунавай вялікай планеты, аднаразовае праходжанне зоркі на адлегласці парадку 500 а.а. ад Сонца і фарміраванне Сонечнай сістэмы ў зорным скопішчы. Апошнюю версію вучоны лічыць найбольш верагоднай[4][5].
На думку Уолтэра Кратэндэна, астранома-аматара, арбіта Седны знаходзіцца ў рэзанансе з меркаванай арбітай Немезіды[6].
Прыкладна палова зорак галоўнай паслядоўнасці — двайныя. Гэта дазваляе выказваць здагадку, што сонца можа быць часткай такой сістэмы з зоркай-кампаньёнам. У ваколіцах сонца (d<20 пк) знаходзіцца больш за 3000 зорак, сярод іх каля паловы — падвойныя зоркі ўсіх тыпаў. Кампаненты падвойных зорак часцей бываюць прадстаўлены зоркамі адной свяцільнасці і аднаго спектральнага класа, але бываюць і моцныя адрозненні[7]. Элементы падобнай сістэмы павінны звяртацца вакол агульнага цэнтра мас.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.