Канстанцін Дзмітрыевіч Ушынскі

Канстанцін Дзмітрыевіч Ушынскі (2 сакавіка 1823 — 3 студзеня 1871) — адукацыйны дзеяч Расійскай імперыі, педагог, кандыдат юрыспрудэнцыі і прававед украінскага паходжання, адзін з заснавальнікаў педагагічнай навукі і народнай школы ў Расійскай імперыі, аўтар прац па тэорыі і гісторыі педагогікі, падручнікаў для навучання і артыкулаў па педагогіцы.

Канстанцін Дзмітрыевіч Ушынскі
Дата нараджэння	19 лютага (3 сакавіка) 1823
Месца нараджэння	Тула, Тульская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	22 снежня 1870 (3 студзеня 1871) (47 гадоў)
Месца смерці	Адэса, Адэскі павет, Херсонская губерня, Расійская імперыя[1]
Месца пахавання	Vydubychi Monastery[d]
Грамадзянства	Расійская імперыя[2]
Род дзейнасці	педагог, пісьменнік, настаўнік
Навуковая сфера	педагогіка і педагог
Месца працы	Дзямідаўскі юрыдычны ліцэй[d]
Альма-матар	юрыдычны факультэт МДУ[d]
Подпіс
Творы ў Вікікрыніцах
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Працаваў на розных пасадах у Дзямідаўскім юрыдычным ліцэі, Гатчынскім сіроцкім інстытуце і Смольным інстытуце высакародных дзяўчын. Таксама працаваў рэдактарам і пісаў артыкулы для такіх часопісаў як «Современник», «Библиотека для чтения», «Журнал для воспитания» і «Журнал Министерства народного просвещения».

Навуковая дзейнасць

У педагагічнай сістэме Ушынскага важнае месца займае вучэнне пра мэты выхавання, якія вызначаліся ім як падрыхтоўка чалавека да жыцця і працы, як фарміраванне ў чалавека пачуцця абавязку перад народам і выхаванне ў чалавека патрыятызму. У выхаванні дзяцей ён надаваў значнае месца сям’і і лічыў вельмі неабходным сямейнае выхаванне.

Акрамя таго, ён надаваў вялікае значэнне мове народа, бо, паводле яго слоў, «калі вымерла мова ў вуснах народа, вымер і народ». Педагог сцвярджаў, што кожны народ мае права мець школу на роднай мове, асуджаў царызм за забарону вывучэння ўкраінскага мовы ў школах на ўкраінскіх землях. Вызначыў асноўныя шляхі і сродкі развіваючага навучання, быў змагаром класна-ўрочнай сістэмы навучання, уліку ўзроставых і псіхалагічных асаблівасцяў дзяцей. Ён надаваў велізарнае значэнне працы ў псіхалагічным і фізічным развіцці чалавека, паказваў на кіруючую ролю школы і асобы настаўніка ў выхаванні дзяцей.

Паштовая марка Расіі, 2023

Зноскі

1. Deutsche Nationalbibliothek Record #119474476 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 31 снежня 2014.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578'></a>
2. LIBRIS — Каралеўская бібліятэка Швецыі. Праверана 24 жніўня 2018.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q953058'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1798125'></a>