Джыролама Саванарола

Джыралама Саванаро́ла^[5] (італ.: Girolamo Savonarola; 21 верасня 1452, Ферара — 23 мая 1498, Фларэнцыя) — італьянскі дамініканскі святар, былы манах, дыктатар Фларэнцыі з 1494 па 1498 год.

Джыролама Саванарола
Дата нараджэння	21 верасня 1452[1]
Месца нараджэння	Ферара, Ферара[d][2][3]
Дата смерці	23 мая 1498[1] (45 гадоў)
Месца смерці	Фларэнцыя, Фларэнційская рэспубліка[2][3]
Грамадзянства	Ферара[d]  Фларэнційская рэспубліка
Род дзейнасці	палітык, філосаф, манах, пісьменнік, прапаведнік, багаслоў
Навуковая сфера	філасофія, багаслоўе[4], homiletics[d][4], палітыка[4] і Рэфармацыя[4]
Месца працы	Ферарскі ўніверсітэт
Альма-матар	Ферарскі ўніверсітэт
Подпіс
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Паходзіў з старадаўняга Падуанскага роду. Джыралама быў трэцім дзіцем у сям’і Нікола Саванарола і яго жонкі, мантуанкі Алены Буанакорзі. Яго дзядуля, Мікеле Саванарола, быў вядомым урачом. Бацька Саванарола рыхтаваў сына да медыцынскай кар’еры і імкнуўся даць яму адпаведную адукацыю. У маўклівым і удумлівым юнаку рана выявіўся аскетызм, любоў да разважанняў і глыбокая рэлігійнасць.

Італія ў той час была ахоплена гуманістычным рухам, адным з найбуйнейшых цэнтраў якога была Фларэнцыя, дзе гуманізм пры Ларэнца Медычы адрозніваўся эпікурэйскі-паганскім напрамкам.

Свецкае жыццё і рэлігійна-маральнае падзенне Італіі моцна абуралі Саванарола. Некаторыя з яго ранніх стансаў прысвечаны сумнаму стану царквы, псуце нораваў і разбурэнню добрых адносін паміж людзьмі.

Няўдалая любоў да дачкі фларэнційскага выгнанца Строцы і захапленне сярэднявечнымі багаслоўскімі сачыненнямі (асабліва Фамой Аквінскім) прывялі Саванарола да рашучасці паступіць у манастыр.

Манастырскае жыццё

У 1475 годзе ён таемна збег з роднай хаты ў Балонню, у дамініканскі манастыр, пакінуўшы дома напісаную ім кнігу «Аб пагардзе сусветам».

У манастыры ён вёў суровае жыццё, адмовіўся ад грошай, якія меў, свае кнігі падарыў манастыру, пакінуўшы сабе толькі Біблію, ўзбройваўся супраць манастырскай раскошы і прысвячаў вольны ад малітваў час вывучэнню бацькоў царквы.

І ў манастыры выяўляліся паэтычныя схільнасці Саванарола: ён напісаў верш «Аб падзенні царквы», дзе паказваў, што ў людзей няма ўжо ранейшай чысціні, вучонасці, хрысціянскай любові, а галоўнай прычынай гэтаму — заганнасць пап. Настаяцель манастыра даручыў Саванарола навучаць пачаткоўцаў і ўсклаў на яго абавязак прапаведніка.

У 1482 годзе яго паслалі прапаведаваць у розныя гарады, таксама ў Ферары, адкуль з прычыны распачатай вайны з Венецыяй яму загадалі адправіцца ў Фларэнцыю, у вядомы тады манастыр Сан-Марка.

Тут Саванарола, ужо славіцца як навуковец, быў прызначаны ганаровым чытальнікам пры браціі і настаўнікам паслушнікаў. У 1483 годзе Саванарола няўдала прапаведаваў ў царкве Сан-Ларэнца.

Гэта прымусіла яго заняцца выпраўленнем сваіх недахопаў. Ён адправіўся прапаведаваць у невялікае мястэчка Сан-Джыміньяна, дзе прабыў два гады, захапляючы слухачоў сваімі прамовамі.

Зноскі

1. BeWeB Праверана 14 лютага 2021.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q77541206'></a>
2. Савонарола Джироламо // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135'></a>
3. Archivio Storico Ricordi — 1808. Праверана 3 снежня 2020.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q3621644'></a>
4. Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863'></a>
5. БелЭн 2002.

Літаратура

• Саванарола Джыралама // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 50. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).