Ганна Дацкая

Ганна Дацкая (англ.: Anne of Denmark; 14 кастрычніка 1574 — 4 сакавіка 1619) — каралева-кансорт Шатландыі, Англіі і Ірландыі, жонка караля Якава I (VI).

Ганна Дацкая
англ.: Anne of Denmark
Каралева-кансорт Шатландыі 23 лістапада 1589 — 2 сакавіка 1619
Папярэднік	Джэймс Хепберн
Пераемнік	Генрыэта Марыя Французская
Каралева-кансорт Англіі і Ірландыі 25 ліпеня 1603 — 2 сакавіка 1619
Папярэднік	Філіп II
Пераемнік	Генрыэта Марыя Французская
Нараджэнне	12 снежня 1574 ці 1574[1] Skanderborg Slot[d], Сканербарг, Цэнтральная Ютландыя, Данія, Каралеўства Данія або Сканеборг[d], Сканербарг, Цэнтральная Ютландыя, Данія, Каралеўства Данія[2]
Смерць	2 сакавіка 1619(1619-03-02)[3][4][…] Хэмптан-корт, Рычманд-апан-Тэмс[d], графства Вялікі Лондан, Вялікі Лондан[d], Англія
Месца пахавання	Вэстмінстэрскае абацтва
Род	Ольдэнбургская дынастыя[d]
Бацька	Фрэдэрык II[2]
Маці	Сафія Мекленбург-Гюстраўская[d]
Муж	Якаў I Сцюарт[5][6]
Дзеці	Генрых Фрэдэрык Сцюарт[7][5][…], Елізавета Сцюарт[5][2], Карл I Сцюарт[5][2], Марыя Сцюарт[d], unnamed son Stuart[d][7], Маргарыта Сцюарт[d][7], Роберт Сцюарт[d][7], unnamed son Stuart[d][7] і Сафія Англійская[d][7]
Веравызнанне	лютэранства
Аўтограф
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Ганна была дачкой Фрыдэрыка II, караля Даніі і Нарвегіі з Ольдэнбургскай дынастыі. У 1589 годзе паміж Даніяй і Шатландыяй быў складзены дагавор аб шлюбе прынцэсы Ганны і маладога шатландскага караля Якава VI. Вяселле па даверанасці адбылося ў Капенгагене, і нявеста адплыла ў Шатландыю. Аднак з-за штармоў у Паўночным моры карабель быў вымушаны вярнуцца ў Нарвегію. Нецярплівы жаніх падрыхтаваў шатландскі флот і прыбыў да Ганны ў Осла, дзе 23 лістапада адбылося вяселле. Маладыя заставаліся ва ўладаннях дацкага караля да вясны наступнага года. 17 мая 1590 года ў Холірудскім абацтве Ганна была каранавана каралевай Шатландыі. Шлюб Якава VI з прадстаўніцай дацкага каралеўскага дому, адной з лідыруючых пратэстанцкіх дынастыі Еўропы, значна ўмацаваў пазіцыі караля ў прэсвітарыянскай Шатландыі.

Ганна Дацкая была чароўнай і жыццярадаснай дзяўчынай, аднак па інтэлектуальным узроўні яна не магла адпавядаць каралю-філосафу Якаву VI. Неўзабаве пасля вяселля адносіны паміж муж і жонкай сталі астуджацца і ўрэшце яны амаль перасталі сустракацца. Тым не менш у перыяд паміж 1594 і 1604 гадамі Ганна Дацкая нарадзіла семярых дзяцей, з якіх, праўда, смерці ў маленстве пазбеглі толькі трое: прынцы Генрых, Карл і прынцэса Елізавета.

Уплыў Ганны на каралеўскі двор быў даволі значным: дзякуючы ёй пры шатландскім (а з 1603 года англійскім) двары ўсталяваліся куртуазныя парадкі, сталі часта арганізоўвацца балі, тэатральныя пастаноўкі, заахвочваліся паэты і музыканты, двор набыў бляск і пышнасць. Гэта выклікала незадаволенасць прэсвітарыянскага духавенства, якое неаднаразова крытыкавала каралеву за грэбаванне малітвамі і словам Божым. Негатыўнае стаўленне яшчэ больш узмацнілася пасля пераходу Ганны ў каталіцтва. Са світы каралевы выйшла шмат таленавітых адміністратараў, якія затым паспяхова працавалі ў вышэйшых дзяржаўных органах Англіі і Шатландыі.

Рэзідэнцыяй Ганны быў пабудаваны для яе Ініга Джонсам у Грынвічы палац Квінс Хаус. Яна сканала ва ўзросце 44 гадоў, у 1619 годзе, у Хэмптан-Корцскім палацы і была пахавана ў Вэстмінстэрскім абацтве.

Шлюб і дзеці

Гл. Якаў I (кароль Англіі)

Крыніцы

1. A Historical Dictionary of British Women — 2 — Routledge, 2003. — P. 15. — ISBN 978-1-85743-228-2

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q124350773'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1508259'></a>
2. Catalog of the German National Library Праверана 13 красавіка 2024.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q23833686'></a>
3. Anne of Denmark // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741'></a>
4. Anna von Dänemark // FemBio database Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q61356138'></a>
5. Kindred Britain

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q75653886'></a>
6. (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.
7. Lundy D. R. The Peerage

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q67129259'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q21401824'></a>