Вертуны

	Вертуны
	; Вяртун-паплавок (Gyrinus natator)
Навуковая класіфікацыя
Дамен:	Эўкарыёты
Царства:	Жывёлы
Падцарства:	Эўметазоі
Без рангу:	Двухбакова-сіметрычныя
Без рангу:	Першаснаротыя
Без рангу:	Ecdysozoa
Без рангу:	Panarthropoda
Тып:	Членістаногія
Падтып:	Трахейнадыхальныя
Надклас:	Шасціногія
Клас:	Насякомыя
Падклас:	Крылатыя насякомыя
Інфраклас:	Навакрылыя насякомыя
Надатрад:	Насякомыя з поўным метамарфозам
Атрад:	Жукі
Падатрад:	Adephaga
Надсямейства:	Gyrinoidea
Сямейства:	Вертуны
Міжнародная навуковая назва
	Gyrinidae Latreille, 1802
Тыпавы род
	Gyrinus
Роды:
	Andogyrus; Aulonogyrus; Dineutus; Enhydrus; Gyretes; Gyrinus; Heterogyrus; Macrogyrus; Metagyrinus; Orectochilus; Orectogyrus; Porrorhynchus; Spanglerogyrus;
ITIS	112653
NCBI	107778
EOL	7435
FW	69190

Вертуны́ (Gyrinidae) — сямейства насякомых атрада жукоў.

Хуткія факты Навуковая класіфікацыя, Міжнародная навуковая назва ...

Закрыць

Апісанне

Цела даўжынёй да 8 мм, круглаватае, цёмнае, бліскучае. Вусікі мадыфікаваныя, кароткія. Вочы падзеленыя перагародкай на дзве палавіны, адна з якіх здольная бачыць над вадой, другая — пад вадой. Сярэднія і заднія ногі плавальныя (плоскія, падобныя да шырокіх вёслаў), пярэднія — хапальныя (падоўжаныя).

Пашырэнне

Пашыраны пераважна ў тропіках. Жывуць у прэсных вадаёмах, круцяцца на паверхні вады ў пошуках здабычы (адсюль назва). Удзень плаваюць часцей чародамі, пры небяспецы ныраюць; у цёмны час лётаюць.

У сусветнай фаўне адрозніваецца звыш 1000 відаў. На Беларусі пашыраны вяртун-паплавок (Gyrinus natator), вяртун змрочны (Orectochilus villosus) і інш.

Асаблівасці біялогіі

Драпежнікі. Кормяцца дробнымі вадзянымі чарвякамі і членістаногімі, лічынкамі малярыйнага камара.

Выводзіцца адно пакаленне за год. Зімуюць пад камянямі каля вады або на дне вадаёмаў. Лічынкі жывуць у глеі, акукліваюцца на беразе.

Літаратура

Лапацін І. К. Вертуны // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз.
Вертуны // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 4: Варанецкі — Гальфстрым / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1997. — Т. 4. — 480 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0090-0 (т. 4).