Антон Бачко

Анто́н Феадасевіч Бачко́ або Антон Бо́чка (26 чэрвеня 1889 — ?) — беларускі вайсковец. Удзельнік Слуцкага збройнага чыну.

Антон Бачко
Дата нараджэння	1889
Дзеці	Аляксандр Надсан
Бітвы/войны	Першая сусветная вайна Слуцкае паўстанне

Біяграфія

Выпускнік Віленскага настаўніцкага інстытута і Віленскага пяхотнага вучылішча (1 кастрычніка 1915 года).

У часе Першай сусветнай вайны быў афіцэрам расійскай арміі^[1]. Служыў у 104-м пяхотным Усцюжскім палку на Паўднёва-Заходнім фронце, быў паранены ў Галіцыі. Падпаручнік (6 верасня 1916 года). Узнагароджаны ордэнамі Св. Ганны 4-й і 3-й ст. і Св. Станіслава 3-й ст. Звольнены ў запас войска як настаўнік (22 снежня 1917 года).

Прыхільнік генерала Станіслава Булак-Балаховіча. У 1920 годзе жыў у Слуцку, выкладаў у Слуцкім рэальным вучылішчы^[1]. Адзін з арганізатараў беларускай міліцыі Случчыны. Хварэў на «іспанку», але 1 лістапада 1920 года абраны ў склад новага Слуцкага Беларускага нацыянальнага камітэта разам з Арсенем Паўлюкевічам і Янам Мацэлям. Удзельнік Слуцкага збройнага чыну. У канцы паўстання разам са штабс-капітанам Антонам Самусевічам ездзіў у Ганцавічы да палякаў па зброю, але атрымалі толькі некалькі соцень старых вінтовак і два старыя паламаныя кулямёты^[2]. Па сканчэнні паўстання лячыўся да сакавіка 1921 года ад «іспанкі» пад Ляхавічамі. Супрацоўнічаў з «Зялёным Дубам». Пазней спыніў супрацоўніцтва і жыў у Клецку, працаваў настаўнікам у рускай гімназіі. Пасля закрыцця рускай школы пераехаў у 1923 годзе ў Гарадзею. Працаваў у польскай школе настаўнікам матэматыкі^[3].

У часе Другой сусветнай вайны — афіцэр Беларускай краёвай абароны. Аўтар успамінаў пра Слуцкі збройны чын.

Меў стрыечнага брата, паручніка Гапановіча, які таксама ўдзельнічаў у Слуцкім збройным чыне^[4]. Бацька Аляксандра (Бачко) Надсана.

Крыніцы

1. А. Гардзіенка. Той, хто трымае сьвет (нявызн.). chasaslovec.info. Архівавана з першакрыніцы 8 чэрвеня 2016. Праверана 8 чэрвеня 2016.
2. Слуцкі збройны чын 1920 г. 2006, с. 197.
3. Кацярына Петухова. Айцец Аляксандр Надсан: «Чакаю, калі Беларусь стане больш беларускай» (нявызн.). novychas.by (17 красавіка 2015). Архівавана з першакрыніцы 8 чэрвеня 2016. Праверана 8 чэрвеня 2016.
4. Слуцкі збройны чын 1920 г. 2006, с. 198.

Літаратура

• Ул. Ляхоўскі, Ул. Міхнюк, А. Гесь. Слуцкі збройны чын 1920 г. у дакумэнтах і ўспамінах. — 2-ое выд. дапрац.. — Менск: Энцыклапедыкс, 2006. — 400 с. — ISBN 985–6599–25–3.

Спасылкі

• Баринов И. Документы Антона Бочко в Военно-историческом архиве // Запісы беларусаведа, 7.6.2022.
• Успаміны Антона Бачко аб Слуцкім Паўстанні (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 22 лістапада 2015. Праверана 8 чэрвеня 2016.