Антоні Гарэцкі

Антоні Гарэцкі (польск.: Antoni Gorecki; 1787 — 18 верасня 1861, г. Парыж) — польскі паэт, сатырык і байкапісец; адзін з кіраўнікоў паўстання 1830-31 гадоў.

Антоні Гарэцкі
польск.: Antoni Gorecki
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	1787[1][2][…]
Месца нараджэння	Вільня, Віленскі павет, Віленскае ваяводства, Вялікае Княства Літоўскае, Рэч Паспалітая[3]
Дата смерці	18 верасня 1861(1861-09-18)[3]
Месца смерці	Парыж, Парыж[d], рэгіён Іль-дэ-Франс, Метраполія Францыі, Францыя[3]
Пахаванне	могілкі ў Манмарансі[d]
Грамадзянства	Расійская імперыя Рэч Паспалітая
Жонка	Вераніка з Эйдзятовічаў[d]
Дзеці	Тадэвуш Гарэцкі і Людвік Гарэцкі[d]
Альма-матар	Віленскі ўніверсітэт
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	паэт, пісьменнік
Мова твораў	польская
Грамадская дзейнасць
Член у	Кракаўскае навуковае таварыства[d][3]
Творы ў Вікікрыніцах
Медыяфайлы на Вікісховішчы
Цытаты ў Вікіцытатніку

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Гарэцкі.

Біяграфічныя звесткі

Вучыўся ў Віленскім універсітэце, рана пазначыўся як таленавіты паэт. У 1812 далучыўся да польска-літвінскіх частак, якія ваявалі на баку Напалеона. Пасля амністыі жыў у Вільні, блізка сябраваў з філаматамі, добра ведаў А. Міцкевіча, уваходзіў у таварыства шубраўцаў і быў адным з аўтараў газеты «Wiadomości brukowe». Валодаў несамавітым пачуццём гумару, яго байкі, жарты, вострыя слоўкі паўтарала ўся Вільня^[4]. У час паўстання 1830—1831 гадоў быў адным з яго кіраўнікоў і таму пасля задушэння супраціву не меў права на амністыю. Паводле царскага ўказу ён быў аднесены да першай катыгорыі ўдзельнікаў паўстання, што цягнула за сабой канфіскацыю маёнткаў, пазбаўленне ўсіх правоў і катаргу. Антоні Гарэцкі выехаў за мяжу, пакінуўшы сям’ю, і больш на радзіму не вярнуўся. Пахаваны на могілках Манмарансі ў Парыжы.

Разам з жонкай Веранікай мелі сыноў Людвіга і Тадэвуша, апошні стаў вядомым мастаком, а таксама дачок Ружу, Камілу і Ганну^[5].

Выбраная бібліяграфія

1. «Bajki», Paryż (1868) Biblioteka Ludu Polskiego, zeszyt 57 (wybór)
2. «Pieśni», Paryż (1868) Biblioteka Ludu Polskiego, zeszyt 54 (wybór; z przedmową L. Rettla)
3. Pisma, wyd. E. Gorecki, Lipsk 1877 (z przedmową wydawcy), zawartość: Poezje Litwina; Bajki i poezje nowe; Kłosek polski; Wolny głos; Siewba; Nowy zbiorek wierszy; Jeszcze tomik pism; Wiersze różne; Rozmaitości; Pieśń polska
4. Pisma, t. 1-2 (wyd. uprawnione E. Ł. Kasprowicza), Lipsk 1886 Biblioteka Pisarzy Polskich, t. 80-81 (zawartość: Poezje Litwina; Bajki i poezje nowe; Kłosek polski; Wolny głos; Siewba; Nowy zbiorek wierszy; Jeszcze tomik pism; Wiersze różne; Rozmaitości)
5. Diabeł i zboże. Bajki, epigramaty, wiersze, wyd. J. Szeląg (Z. Mitzner), Warszawa 1950, Biblioteka Szpilek nr 6 (wybór).

Зноскі

1. Swartz A. Antoni Gorecki — 2007.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q461'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1201876'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q302817'></a>
2. Antoni Gorecki // Faceted Application of Subject Terminology Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q3294867'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q846596'></a>
3. http://tnk.krakow.pl/czlonkowie/gorecki-antoni/ Праверана 30 жніўня 2022.
4. С. Куль-Сяльверстава (2012)
5. Roman Gorecki: «Podobnie jak moi przodkowie najbardziej cenię wolność» (польск.)

Літаратура

• Куль-Сяльверстава С. Палітыка. Культура. Асоба. Нарысы па гісторыі культуры Беларусі. — Гродна, 2012.