Юозас Балтушыс
From Wikipedia, the free encyclopedia
Юозас Балту́шыс (літ.: Juozas Baltušis, сапраўднае імя Альбяртас Юазенас (літ.: Albertas Juozėnas); 14 красавіка 1909, Рыга — 4 студзеня 1991, Вільнюс) — літоўскі савецкі пісьменнік і сцэнарыст, публіцыст, грамадскі і дзяржаўны дзеяч; Заслужаны дзеяч мастацтваў Літоўскай ССР (1954); народны пісьменнік Літоўскай ССР (1969), лаўрэат рэспубліканскіх прэмій.
| Юозас Балтушыс | |
|---|---|
| Juozas Baltušis | |
| Асабістыя звесткі | |
| Імя пры нараджэнні | Albertas Juozėnas |
| Псеўданімы | J. B., J. B-s, Jonas Puponis, M. Praksitelis, P. Rimdokas |
| Дата нараджэння | 27 красавіка 1909[1] |
| Месца нараджэння | Рыга |
| Дата смерці | 4 лютага 1991[1][2][…] (81 год) |
| Месца смерці | Вільнюс |
| Пахаванне | |
| Грамадзянства |
 Літва |
| Прафесійная дзейнасць | |
| Род дзейнасці | празаік, драматург |
| Жанр | апавяданне, аповесць, раман |
| Мова твораў | літоўская мова |
| Грамадская дзейнасць | |
| Партыя | |
| Прэміі |
Дзяржаўная прэмія Літоўскай ССР (1957) Дзяржаўная прэмія Літоўскай ССР (1980) |
| Узнагароды |
 |
Нарадзіўся і жыў у Рызе; у час Першай сусветнай вайны разам з бацькамі жыў у Расіі (Масква, Ніжні Ноўгарад, Царыцын). З 1918 года жыў у Літве. Працаваў у вёсцы парабкам. У 1929 годзе перабраўся ў Каўнас, працаваў у тыпаграфіі. У час Другой сусветнай вайны працаваў рэдактарам перадач на літоўскай мове Маскоўскага радыё, пісаў апавяданні і радыёп'есы.
З 1944 года жыў у Вільнюсе. У 1944—1946 гадах быў старшынёй Радыёкамітэта Літоўскай ССР. У 1946—1954 гадах сакратар партыйнай арганізацыі Саюза савецкіх пісьменнікаў Літоўскай ССР і галоўны рэдактар літаратурнага часопіса Пяргале („Pergalė“). У 1947—1975, 1980—1986 гадах дэпутат Вярхоўнага Савета Літоўскай ССР, у 1959—1967 гадах намеснік старшыні Прэзідыума Вярхоўнага Савета Літоўскай ССР. Кандыдат у члены ЦК КПЛ (1958—1961). Старшыня Камітэта абароны міру Літоўскай ССР (1970—1975, 1980—1986). Узнагароджаны савецкімі ордэнамі і медалямі. Быў праціўнікам аднаўлення незалежнасці Літвы.
Аўтар кніг апавяданняў і нарысаў «Тыдзень пачынаецца добра» (1940), «Дзяцеліна» (1943), «Пра што ў песні не пяецца» (1959), «Валюсе патрэбны Алексас» (1965), «Па сцяжынах бацькоў і братоў» (1967), «Вялікая луста хлеба» (1974), п'ес «Спяваюць пеўні» (1947), «Раннім ранкам» (1953), раманаў «Прададзеныя гады» (т. 1, 1957; Дзяржаўная прэмія Літвы 1957; т. 2, 1969), «Сказанне пра Юзаса» (1979; Дзяржаўная прэмія Літвы 1980) і інш. Гал. тэматыка яго твораў — гістарычны лёс, жыццё літоўскага сялянства, яго духоўнае багацце. Па творах Балтушыса створаны фільмы «Жывыя героі», «Вянок з дубовых лістоў» (1976).
- Czech National Authority Database Праверана 23 лістапада 2019.
- Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija — LZMK, 1999. — 9272 с. Праверана 17 верасня 2021.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
