Тундрастэп
From Wikipedia, the free encyclopedia
Тундрастэп (таксама ў англамоўным навуковым асяроддзі — мамантавыя прэрыі або мамантавы стэп) — некалі шырокая экасістэма (біятоп) палярных і прыпалярных абласцей Еўразіі і Паўночнай Амерыкі эпохі плейстацэну. Участак рэліктавых тундрастэпавых ландшафтаў — дрыядавыя тундрастэпы[1] — захаваліся да нашых дзён у Хакасіі, на Алтаі (пласкагор’е Укок (руск.) (бел.)[2], асобныя ўчасткі гэтых раслінных супольнасцяў захаваліся ў Забайкаллі і Прыбайкаллі[3][4].
Падчас Апошняга ледавіковага максімуму тундрастэп — мамантавы стэп, быў самым вялікім па плошчы біёмам Зямлі. У даўжынным кірунку ён распасціраўся ад сучаснай Іспаніі на ўсход праз усю Еўразію да Канады (у той перыяд Еўразія і Паўночная Амерыка былі злучаныя з дапамогай Берынгіі — сухапутнага шляху на месцы цяперашняга Берынгава праліва), у шыротным — ад сучасных арктычных астравоў да Кітая[5][6][7][8][9]. Клімат відаў раслін, жывёл быў халодны і сухі[10]. У раслінным покрыве пераважалі высокакаларыйныя, кармавыя віды траў і кусты вярбы[11]. Яны круглы год забяспечвалі надзейную кармавую базу для вялікай колькасці жывёл мегафаўны (руск.) (бел.. Асноўнымі траваеднымі таго перыяду былі — стэпавыя зубры (Bison priscus), коні (Equus), шарсцістыя маманты (Mammuthus primigenius)[4].
Тундрастэп меў стабільны, характэрны клімат і біясістэму на працягу 100 000 гадоў. Паступова знік як біём па меры пацяплення і павышэння вільготнасці клімату Арктыкі, ад 12 да 5 тысяч гадоў таму. Апошняе значэнне ставіцца да Таймыра і в. Урангеля[12].