Нарвежская аперацыя

Нарвежская аперацыя (кодавая назва ням.: Weserübung, вучэнне на Везеры) — баявыя дзеянні ўзброеных сіл нацысцкай Германіі па акупацыі Даніі і Нарвегіі 9.4—8.6.1940 у Другую сусветную вайну.

Нарвежская аперацыя
Асноўны канфлікт: Другая сусветная вайна
Дата	9 красавіка – 8 чэрвеня 1940
Месца	Данія, Нарвегія, Паўночнае мора
Вынік	Рашучая перамога Германіі. Акупацыя Даніі і Нарвегіі нямецкімі войскамі.
Праціўнікі
Нарвегія Данія Вялікабрытанія Францыя Польшча Германія пры падтрымцы: Нацыянальнае яднанне[1]
Камандуючыя
Хокан VII Ёхан Нігаардсвальд Крысціян Лаак Ота Ругэ Крысціян X Торвальд Стаўнінг Уільям Уайн Прыяр Адрыян Кардон дзі Віярт Чарлз Толвер Пагет П'ерс Джозеф Мак-Кезі Нікалаус фон Фалькенхорст Ганс Фердынанд Гейзлер Гюнтэр Люцьенс Відкун Квіслінг[1]
Сілы бакоў
6 дывізій, колькасцю 55 тыс., больш за 100 гармат 4 брытанскіх, 3 французскіх і 1 польская брыгады 9 дывізій, 1 артылерыйскі батальён, адзін танкавы батальён. Усяго 122 100 чал., 1641 коні, 2660 транспартных сродкаў
Страты
3961 чалавек забіта і згінула без весткі, да 60 000 палонных, 112 самалётаў, патоплена 15 буйных баявых караблёў 3672 чалавекі забіты і згінулі без весткі, 127 самалётаў, патоплена 23 буйныя баявыя караблі
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ваенная аперацыя Германіі мела на мэце захоп на поўначы Еўропы стратэгічнага плацдарма супраць Вялікабрытаніі. План аперацыі (распрацоўваўся германскім камандаваннем са снежня 1939, зацверджаны А. Гітлерам 1.4.1940) прадугаеджваў раптоўную высадку ў Даніі і Нарвегіі германскіх марскіх і паветраных дэсантаў пры садзейнічанні галоўных сіл ВМФ і 5-га паветранага флоту.

9 красавіка 1940 германскія ландверная і паліцэйская дывізіі, марскія і паветраныя дэсанты захапілі ўсе апорныя пункты Даніі. Дацкія армія (5 малалікіх дывізій) і флот паводле загаду ўрада капітулявалі. У Нарвегіі супраць 6 разрозненых дывізій дзейнічалі лепш абучаныя і ўзброеныя нямецкія войскі, якія ўжо 9—10 красавіка малымі сіламі (каля 10 тыс. чал.) захапілі ўсе галоўныя парты краіны. Ва ўмовах пагрозы брытанскім марскім камунікацыям на дапамогу нарвежскай арміі 14—17 красавіка ў Цэнтральнай і Паўночнай Нарвегіі высадзіліся экспедыцыйныя саюзныя англа-франка-польскія войскі. Пасля капітуляцыі нарвежскіх войск у цэнтры краіны (3 мая) асноўныя баі працягваліся ў раёне Нарвіка (Паўночная Нарвегія), але 5—8 чэрвеня саюзныя войсхі эвакуіраваліся ў сувязі з цяжкім становішчам у Францыі (гл. Французская кампанія, 1940).

У выніку Нарвежскай аперацыі Германія страціла каля 5 тыс. чал., больш за 20 баявых караблёў, Нарвегія — каля 2 тыс. чал., некалькі караблёў, саюзнікі — каля 2 тыс. чал., 18 баявых караблёў і інш. У Даніі і Нарвегіі сфарміраваны калабарацыянісцкія ўрады (у апошняй на чале з В. Квіслінгам).

Зноскі

1. Эрл Зимке. Немецкая оккупация Северной Европы. 1940—1945

Літаратура

• Нарвежская аперацыя 1940 // БЭ ў 18 т. Т. 11. Мн., 2000.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Нарвежская аперацыя