Баі за Марыупаль (2022)

Баі за Марыупаль — узброеныя сутыкнення паміж Узброенымі Сіламі Украіны з аднаго боку і Узброенымі Сіламі Расійскай Федэрацыі і Народнай міліцыяй ДНР з другога боку за кантроль над Марыупалем.

Баі за Марыупаль
Асноўны канфлікт: Уварванне Расіі ва Украіну (2022)
Дата	24 лютага — 20 мая 2022
Месца	Марыупаль, Украіна
Вынік	Перамога УС РФ
Праціўнікі
Украіна Расія ДНР
Сілы бакоў
УС Украіны ВМС Украіны 36-я брыгада марской пяхоты НГУ Азоў ДПСУ УС РФ Расгвардыя Народная міліцыя ДНР
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ход баявых дзеянняў

Баі за Марыупаль пачаліся з пачаткам уварвання - 24 лютага 2022 года. 24 лютага ў 10:30 Генштаб Украіны заявіў, што УСУ вярнулі сабе кантроль над Марыупалем^[1].

2 сакавіка горад быў акружаны расійскімі войскамі^[2][3]. Да 9 сакавіка абстаноўка ў Марыупалі ў цэлым не мянялася: горад застаўся ў акружэнни і пад абстрэламі^[4]. 9 сакавіка украінскія і заходнія СМІ заявілі, што расійскім авіяўдарам была знішчана дзіцячая гарадская бальніца №3, у якой размяшчалася радзільнае аддзяленне^[5][6]. У выніку загінула 5 чалавек (у тым ліку цяжарная жанчына з дзіцем) і як мінімум 17 чалавек атрымалі раненні^[7]. Міністэрства абароны РФ назвала выбухі побач з бальніцай «пастановачнымі», а абвінавачванні Расіі ў бамбардзіроўцы - «інфармацыйнай правакацыяй» з боку Кіева^[8]. 10 сакавіка кіраўнік ДНР Дзяніс Пушылін заявіў, што расійскія і данецкія вайскоўцы выйшлі да заводу "Азоўсталь"^[9]. 16 сакавіка, паводле заявы ўкраінскіх СМІ, расійскім авіяўдарам быў знішчаны Данецкі акадэмічны абласны драматычны тэатр, які выкарыстоўваўся ўкраінскімі ўладамі як бамбасховішча. Загінула каля 300 чалавек^[10][11][12]. Міністэрства абароны Расійскай Федэрацыі заявіла, што ВКС Расіі на той момант не наносілі авіяўдараў «па наземных цэлях у гарадской мяжы Марыўпаля»^[13].

10 красавіка, больш чым праз месяц пачатку аблогі, расійскім войскам удалося цалкам ізаляваць украінскія сілы на тэрыторыі камбіната "Азоўсталь". Аднак, з-за складанай схемы "Азоўсталі" і праведзеных украінскімі вайскоўцамі фартыфікацыйных работ, штурм "Азоўсталі" быў зладжаны^[14]. Расійскім войскам не ўдавалася дасягнуць значных поспехаў пры спробах штурму тэрыторыі завода. Для падаўлення ўкраінскага супраціву і ўтрымання асяроддзя камбіната УС РФ і НМ ДНР учынілі блакаду тэрыторыі комплексу і падвяргалі яе шчыльным артылерыйскім і ракетным абстрэлам, а таксама бамбардзіроўкам, у тым ліку з ужываннем стратэгічнай авіяцыі^[15][16]. Блакадай на тэрыторыі «Азаўсталі» была выклікана гуманітарная катастрофа: украінскія вайскоўцы, якія апынуліся зачыненымі ў падзямеллях комплексу разам з грамадзянскімі (усе з якіх былі пазней паспяхова эвакуіраваны), адчуваюць востры недахоп вады, ежы і медыкаментаў^[17].

16 мая былі дасягнутыя дамоўленасці, паводле якіх украінскія вайскоўцы здаюцца, а расійскі бок вывозіць іх з тэрыторыі «Азоўсталі» на падкантрольную ДНР тэрыторыю^[18]. Паводле заяваў прадстаўнікоў РФ і ДНР ад 18 мая, з «Азоўсталі» вывезены ў агульнай складанасці ад 959 да 962 вайскоўцаў^[18]. Па стане на вечар 20 мая ўсе ўкраінскія сілы пакінулі «Азоўсталь».

Зноскі

1. Украинская армия вернула контроль над Мариуполем и Счастьем: какие еще города подверглись российским атакам (руск.) (24 лютага 2022).
2. RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, MARCH 2 (англ.). Інстытут па вывучэнні вайны (2 сакавіка 2022).
3. Ukrainian city of Mariupol 'near to humanitarian catastrophe' after bombardment (англ.). BBC (2 сакавіка 2022).
4. RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, MARCH 9 (англ.). Інстытут па вывучэнні вайны (9 сакавіка 2022).
5. Russia’s bombing of Ukraine hospital reflects a terrible wartime pattern (нявызн.). Goats and Soda : NPR (16 сакавіка 2022).
6. Pregnant woman, baby die after Russian bombing in Mariupol (нявызн.). Associated Press (15 сакавіка 2022).
7. Alasdair Sandford. More than 1.9 million internally displaced in Ukraine, says UN (англ.). euronews (10 сакавіка 2022). Праверана 24 сакавіка 2022.
8. Russian troops don't hit hospital in Mariupol, it's Kyiv's information provocation - Russian Defense Ministry (англ.) (3 кастрычніка 2022).
9. RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, MARCH 10 (англ.). Інстытут па вывучэнні вайны (10 сакавіка 2022).
10. Mariupol theatre bombing killed 300, Ukrainian officials say | Ukraine | The Guardian (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 26 сакавіка 2022. Праверана 26 сакавіка 2022.
11. Bachega, Hugo (16 March 2022). "Ukraine war: Russia attacks theatre sheltering civilians, Mariupol says". BBC News. Архівавана з арыгінала 2022-03-16. Праверана 16 March 2022.
12. One badly wounded, no dead in Mariupol theatre strike (нявызн.). AFP (19 сакавіка 2022). Архівавана з першакрыніцы 22 сакавіка 2022. Праверана 22 сакавіка 2022.
13. Военные РФ заявили, что не наносили авиаудар по театру в Мариуполе (руск.) (03-16-2022).
14. RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, APRIL 11 (англ.). Інстытут па вывучэнні вайны (11 красавіка 2022).
15. RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, APRIL 15 (англ.). Інстытут па вывучэнні вайны (15 красавіка 2022).
16. RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, APRIL 18 (англ.). Інстытут па вывучэнні вайны (18 красавіка 2022).
17. RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, APRIL 27 (англ.). Інстытут па вывучэнні вайны (27 красавіка 2022).
18. Защитников «Азовстали» доставили в бывшую колонию под Донецком. Всего с завода вывезли 959 украинских военных (руск.) (18 мая 2022).