From Wikipedia, the free encyclopedia
Банкаўскі крызіс 2023 года выкліканы ростам стаўкі рэфінансавання і, як вынік, адтокам дэпазітных укладаў. Крызіс закрануў у першую чаргу банкі ЗША і Еўропы. Найбуйнейшымі яго ахвярамі сталі Credit Suisse, Silicon Valley Bank, First Republic Bank, Signature Bank і Silvergate Bank[1].
На працягу пяці дзён у сакавіку 2023 года збанкрутавалі адразу тры буйных амерыканскіх банка[2], што выклікала рэзкае зніжэнне сусветных цэн на акцыі банкаў[3]. Банкруцтва Silvergate Bank і Signature Bank, якія мелі значны досвед работы з крыптавалютамі, прыйшліся на разгар турбулентнасці на гэтым рынку[4][5]. Silicon Valley Bank (SVB) збанкрутаваў у выніку банкаўскай панікі[6]; яго падзенне стала другім па велічыні банкруцтвам банка ў гісторыі ЗША[7]. Пераважнай большасцю кліентаў былі кампаніі і прыватныя асобы з буйнымі дэпазітамі, якія не былі застрахаваны Федэральнай карпарацыяй па страхаванні ўкладаў (FDIC), так як яе страхоўка распаўсюджвалася толькі на дэпазіты да $250 тысяч[8].
У адказ на гэтыя падзеі федэральныя банкаўскія рэгулятары абвясцілі ў сумесным камюніке, што будуць прыняты надзвычайныя меры для забеспячэння таго, каб усе дэпазіты ў Silicon Valley Bank і Signature Bank былі абаронены[9]. Федэральная рэзервовая сістэма арганізавала Праграму тэрміновага фінансавання банкаў (BTFP)[10] для прадастаўлення пазыкі тэрмінам да аднаго года[11]. Каб крызіс не закрануў больш банкаў, глабальныя галіновыя рэгулятары, уключаючы Федэральную рэзервовую сістэму, Банк Канады, Банк Англіі, Банк Японіі, Еўрапейскі цэнтральны банк і Швейцарскі нацыянальны банк, умяшаліся, каб забяспечыць ліквіднасць[12][13][14].
Неўзабаве пасля банкруцтва SVB укладчыкі сталі здымаць наяўныя з First Republic Bank (FRB), які спецыялізаваўся на прыватных банкаўскіх паслугах для заможных кліентаў[15]. 10 сакавіка таргі акцыямі First Republic былі прыпынены[16]. Пазней таргі акцыямі былі адноўлены, але працягнулі падзенне, асабліва пасля заявы кіраўніцтва банка 24 красавіка аб скарачэнні аб’ёму прынятых дэпазітаў на 100 млрд долараў за I квартал 2023 года. Як і SVB, FRB меў значныя дэпазіты больш чым на $250 тысяч; такія дэпазіты складалі 68% ад агульнай колькасці на канец 2022 года, скараціўшыся да 27% да канца сакавіка. Курс акцый FRB упаў да $4,6 за акцыю 26 красавіка 2023 года (у параўнанні з $143 у пачатку лютага)[17][18]. 1 мая прадстаўнікі FDIC абвясцілі, што FRB быў зачынены і прададзены JPMorgan Chase[19][20][21].
Праграма тэрміновага фінансавання (Bank Term Funding Program, BTFP) — праграма крэдытавання ў ЗША, створаная Федэральнай рэзервовай сістэмай (ФРС) у выхадныя 11-12 сакавіка 2023 года.
Праграма прызначана для абароны банкаў ад набегу ўкладчыкаў пасля краху Silicon Valley Bank і іншых банкаў[22]. Праграма фінансуецца праз Фонд страхавання ўкладаў (FDIC)[23], прапануе пазыкі на тэрмін да 1-га года пазычальнікам, якія закладваюць у якасці закладу некаторыя віды каштоўных папер, уключаючы казначэйскія аблігацыі ЗША, даўгавыя абавязацельствы агенцтваў і каштоўныя паперы, забяспечаныя іпатэкай[11]. Заклад будзе ацэньвацца па намінальнай цане, а не па рынкавай, таму банк можа займаць актывы, цана якіх не пацярпела ў выніку серыі павышэнняў FOMC працэнтных ставак з 2022 года.
Мінфін краіны паабяцаў выдзеліць да 25 млрд дол. са свайго біржавога стабілізацыйнага фонду ў якасці падтрымкі праграмы[24].
Да 19 сакавіка ў СМІ ўсё часцей сталі гучаць асцярогі з нагоды ўплыву крызісу ў ЗША на банкаўскі сектар на міжнародным узроўні[12][13][14][25][26]. За месяц да падзей швейцарскі Credit Suisse абвясціў аб сваём найбуйнейшай гадавой страце з часоў фінансавага крызісу 2008 года, паколькі кліенты працягвалі хуткімі тэмпамі здымаць свае наяўныя; у чацвёртым квартале 2022 года было знята 147 мільярдаў долараў. Кампанія таксама паведаміла, што выявіла істотныя недахопы ў сваёй фінансавай справаздачнасці. Яе найбуйнейшы інвестар, Saudi National Bank, абвясціў 15 сакавіка, што не будзе аказваць дадатковай падтрымкі Credit Suisse. Цана акцый упала на 25%, і UBS прыняў пастанову выкупіць банк[27][28][29][30][31][32].
У Японіі тры асноўных крэдытора, Mitsubishi UFJ Financial Group, Sumitomo Mitsui Financial Group і Mizuho Financial Group, страцілі 10-12% у цане сваіх акцый з-за рынкавых узрушэнняў і іх уплыву на рынак аблігацый[33]. Фондавы індэкс Японіі TOPIX упаў на 17%. Падзенне было выклікана асцярогамі з нагоды краху SVB і рызыкамі ў рэгіянальным банкаўскім сектары краіны, часткова з-за схільнасці павышэнню працэнтных ставак у ЗША. Цэнтральны банк Японіі ў сярэдзіне сакавіка правёў крызіснае пасяджэнне[34]. Фінансавы крызіс вымусіў Цэнтральны банк Індыі адкласці павышэнне працэнтных ставак 6 красавіка. Цэнтральныя банкі Аўстраліі, Канады і Інданезіі таксама прыпынілі далейшае павышэнне ставак[35].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.