Багуміл Грабал

Багуміл Гра́бал (чэшск.: Bohumil Hrabal; 28 сакавіка 1914, Жыдэніцы каля Брна — 3 лютага 1997, Прага) — чэшскі пісьменнік, намінант на Нобелеўскую прэмію ў галіне літаратуры за 1994 год і лаўрэат кінапрэміі «Оскар» за сцэнарый да фільму «Цягнік пад уважлівым наглядам» (1967).

Багуміл Грабал
Bohumil Hrabal
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні	чэшск.: Bohumil František Kilian
Дата нараджэння	28 сакавіка 1914(1914-03-28)[1][2][…]
Месца нараджэння	Брно-Жыдэніцы[d], Брно, Мараўская марка, Землі багемскай кароны, Цыслейтанія, Аўстра-Венгрыя[3] або Židenice[d], Брно, Мараўская марка, Землі багемскай кароны, Цыслейтанія, Аўстра-Венгрыя[4]
Дата смерці	3 лютага 1997(1997-02-03)[1][2][…] (82 гады)
Месца смерці	Прага, Чэхія[5][6][…]
Пахаванне	Hradištko[d] Cemetery in Hradištko[d][7]
Грамадзянства	Чэхаславакія
Жонка	Eliška Hrabalová[d]
Альма-матар	Карлаў універсітэт юрыдычны факультэт Карлава ўніверсітэта[d][3]
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	празаік, паэт
Гады творчасці	з 1952
Жанр	паэзія і мастацкі вымысел[d]
Мова твораў	чэшская
Грамадская дзейнасць
Член у	Саюз чэхаславацкіх пісьменнікаў[d][4] Svaz českých spisovatelů[d][4]
Прэміі	«Оскар» за сцэнарый да фільму «Цягнік пад уважлівым наглядам» (1967), намінант на Нобелеўскую прэмію ў галіне літаратуры (1994)
Узнагароды	Заслужаны артыст Чэхаславакіі[d] (6 мая 1989) ганаровы доктар Падуанскага ўніверсітэта[d] (9 мая 1996)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Юрыст па адукацыі. Друкавацца пачаў у 1956 годзе^[8].

У маладосці Грабал пісаў вершы, але знакамітым зрабіўся толькі ў саракагадовым узросце дзякуючы прозе. Многія значныя творы, напрыклад, раман «Я абслугоўваў англійскага караля» (чэшск.: Obsluhoval jsem anglického krále) выйшлі яшчэ пазней.

Памёр Грабал у лякарні, спрабуючы пакарміць галубоў і выпаўшы з пятага паверху. Існуюць версіі, паводле якіх ён скончыў жыццё самагубствам.

Творы

• Зборнікі апавяданняў «Людскія гаворкі» (1956), «Гаваруны» (1964),
• «Я абслугоўваў англійскага караля» (1971),
• «Занадта гулкая адзінота» (1976),
• «Пастрыжэнне» (1976),
• «Пяшчотны варвар» (1987)

і інш.

Пераклады на беларускую мову

• «Пабітэлі»; «Ярмілка» (апавяданні) // Крыніца, 1/1998 — пер. Сяргей Сматрычэнка
• «Боскім замілаваны» (вершы) ARCHE 1-1999 // Пер. Максім Шчур з удзелам Андрэя Хадановіча
• «Танцавальныя гадзіны для старэйшых і спрактыкаваных» — пер. Ян Максімюк, Мінск, «Корзун», 2007. — 120 с.
• «Я абслугоўваў англійскага караля» — пер. Марыя Мартысевіч, Менск, «Логвінаў», 2013.
• Сталовая «Сьвет» — пер. Макс Шчур

Зноскі

1. Bohumil Hrabal // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741'></a>
2. Bohumil Hrabal // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227'></a>
3. Studenti pražských univerzit 1882–1945

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q102399391'></a>
4. Vědecká knihovna v Olomouci Bohumil Hrabal // REGO Праверана 1 красавіка 2024.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q12342237'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q125023568'></a>
5. Czech National Authority Database Праверана 23 лістапада 2019.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863'></a>
6. The Fine Art Archive — 2003. Праверана 1 красавіка 2021.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q10855166'></a>
7. BillionGraves — 2011.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q37774202'></a>
8. Шаблоўская І. В. Грабал Багумір // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.18 Кн.1: Дадатак: Шчытнікі — ЯЯ / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2004. — Т. 18. — С. 372. — 472 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0295-4 (Т. 18 Кн. 1).

Літаратура

• Шаблоўская І. В. Грабал Багумір // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.18 Кн.1: Дадатак: Шчытнікі — ЯЯ / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2004. — Т. 18. — С. 372. — 472 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0295-4 (Т. 18 Кн. 1).

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Багуміл Грабал
• Востыкава А. У. Выразнік чэшскай ментальнасці Багумір Грабал(недаступная спасылка)
• Bohumil Hrabal на сайце «Internet Movie Database» (англ.)