Андрэ́й Ю́р’евіч Мдыва́ні (1 кастрычніка 1937, Тбілісі — 19 ліпеня 2021) — беларускі кампазітар, педагог. Народны артыст Беларусі (2013).
| Андрэй Юр’евіч Мдывані | |
|---|---|
| Дата нараджэння | 1 кастрычніка 1937 |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 19 ліпеня 2021 (83 гады) |
| Месца смерці | |
| Месца пахавання | |
| Краіна | |
| Жонка | Таццяна Герасімаўна Мдывані |
| Альма-матар | |
| Месца працы | |
| Музычная дзейнасць | |
| Педагог | Анатоль Васільевіч Багатыроў |
| Прафесіі | кампазітар, кінакампазітар, педагог |
| Выхаванцы | Ганна Іванаўна Кароткіна |
| Прэміі | |
| Узнагароды |
  |
Біяграфічныя звесткі
Нарадзіўся 1 кастрычніка 1937 года ў Тбілісі (Грузінская ССР). Грузін па паходжанні. Пляменнік Уладзіміра Раінішвілі (1932—2016), грузінскага і расійскага фізіка, лаўрэата Ленінскай прэміі, з якім сябраваў[1].
Скончыў Беларускую дзяржаўную кансерваторыю імя А. В. Луначарскага па класе кампазіцыі прафесара А. В. Багатырова (1969) і пад яго ж кіраўніцтвам (сумесна з М. І. Пяйко) асістэнтуру-стажыроўку (1972).
Працаваў загадчыкам музычнай часткай у драматычных тэатрах Смаленска (1961—1963), Дзяржынска (1963), Кірава (1963). У 1964 годзе — канцэртмайстар педагагічнага вучылішча ў Смаленску. З 1969 года — выкладчык Мінскага музычнага вучылішча і Беларускай кансерваторыі. З 1972 года — загадчык музычнай часткай Тэатра імя Янкі Купалы ў Мінску, з 1984 года — дацэнт, з 1993 года — прафесар кафедры кампазіцыі Беларускай дзяржаўнай акадэміі музыкі[2].
Памёр 19 ліпеня 2021 года[3].
Творчасць
Найбольш значныя дасягненні кампазітар меў у галінах сцэнічнай, аркестравай (сімфанічнай і для народных інструментаў) і харавой музыкі. Асноўныя тэмы творчасці — гісторыя і сучаснасць, філасофскія ідэі і канцэпцыі, своеасабліва звязаныя з нацыянальнай праблематыкай. Адметная рыса стылю — накіраванасць на прыгажосць. Як мастак ён належыць да экспрэсіўнага крыла рамантызму, узбагачанага практыкай ХХ ст. У галіне сімфанічнай музыкі — прыхільнік высокага сімфанізму, адзін з заснавальнікаў праграмнай сімфоніі на нацыянальную тэматыку; у харавой музыцы аднавіў на новай аснове традыцыі візантыйскага песнапення і праваслаўнага спеву, стварыў падставу для фальклорна арыентаванага кірунку; у музыцы для народнага аркестра — жанрыст, стваральнік народнааркестровага сімфанізму. Тэатральнай музыцы ўласцівы яскравая вобразнасць і эмацыянальнае спалучэнне эпічнасці з напружаным дынамізмам і кантрастнасцю. Індывідуальны стыль кампазітара характарызуюць тэатральнасць мыслення, змястоўнасць і глыбіня мастацкіх задум, каларыстычнасць, прыгажосць інтанавання і выразнасць музычнай мовы.
Творы
- музычная камедыя «Дзяніс Давыдаў»,
- мюзікл «Месс Менд»,
- балет «Страсці» («Рагнеда»),
- араторыі «Ванька-встанька», «Вольнасць»,
- кантата «Мы помнім вас, людзі»,
- 8 сімфоній,
- сімфанічныя паэмы «Фрэскі», «Пахаванне Хатыні», «Дыялект»,
- канцэрт-паэма для віяланчэлі з аркестрам,
- «Музычны момант» для струннага аркестра,
- п’есы для народнага аркеста,
- канцэрт-паэма «Памяці В. Помазава» для баяна і аркестра,
- п’есы для фартэпіяна,
- харавыя цыклы,
- музыка для тэатра, кіно, тэле- і радыеспектакляў.
Сям’я
Прыкладна з 1972 года ў шлюбе з музыказнаўцам Таццянай Мдывані[4].
Узнагароды
- Заслужаны дзеяч мастацтваў БССР (1982).
- Дзяржаўная прэмія БССР (1988),
- Дзяржаўная прэмія Рэспублікі Беларусь у галіне літаратуры, мастацтва і архітэктуры (1996, у аўтарскім калектыве) — за балет «Страсці» («Рагнеда»),
- Народны артыст Беларусі (2013)[5].
- Спецыяльная прэмія Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь дзеячам культуры і мастацтва (2008).
Зноскі
- Рыцарь страстей. 18.12.2009(недаступная спасылка)
- Мдывані Андрэй (р.1937) Архівавана 5 сакавіка 2016. на сайце Беларускай дзяржаўнай філармоніі
- Рыцарь страстей. 18.12.2009(недаступная спасылка)
Літаратура
Спасылкі
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
