![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Flag_of_the_Ukrainian_Insurgent_Army.svg/langbe-tarask-640px-Flag_of_the_Ukrainian_Insurgent_Army.svg.png&w=640&q=50)
Украінская паўстанчая армія
From Wikipedia, the free encyclopedia
Украінская паўстанчая армія (УПА) — армія, створаная ўрадам Украінскай Народнай Рэспублікі (у выгнаньні). У кастрычніку 1942 году назоў пераняты Арганізацыяй украінскіх нацыяналістаў (Бандэры)[1][2]. Мэтай УПА было стварэньне выключна нацыяналістычнай Украіны, дзе жылі б толькі этнічныя ўкраінцы, зь дзяржаўным ладам, дзе панавала б толькі адна партыя (АУН).
Украінская паўстанчая армія | |
укр. Українська повстанська армія | |
![]() Сьцяг УПА | |
Гады існаваньня | 1942—1954 |
---|---|
Краіны | Украіна, Польшча, Беларусь, Расея, Славаччына |
Падпарадкаваньне | Украіна |
Тып | Партызанская армія |
Колькасьць | 20 000 — 100 000 асобаў (у розныя часы і паводле розных ацэнак) |
Дысьлякацыя | Валынь, Палесьсе, Галіцыя, Падольле, Карпаты |
Дэвіз | Слава Україні — Героям Слава! (Слава Ўкраіне — Героям Слава!) |
Колеры | чырвона-чорныя |
Войны | Другая сусьветная вайна |
Вядомыя камандзіры | Раман Шухевіч, Васіль Кук |
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/%D0%97%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D1%82%D0%B8%D0%B9_%D0%A5%D1%80%D0%B5%D1%81%D1%82_%D0%91%D0%BE%D0%B9%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%97_%D0%97%D0%B0%D1%81%D0%BB%D1%83%D0%B3%D0%B8_%D0%A3%D0%9F%D0%90.svg/320px-%D0%97%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D1%82%D0%B8%D0%B9_%D0%A5%D1%80%D0%B5%D1%81%D1%82_%D0%91%D0%BE%D0%B9%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%97_%D0%97%D0%B0%D1%81%D0%BB%D1%83%D0%B3%D0%B8_%D0%A3%D0%9F%D0%90.svg.png)
Дзейнасьць УПА ўлучала барацьбу супраць нямецкіх акупантаў, што, аднак, не перашкаджала ім дасягаць узаемнай згоды ў акцыях, накіраваных супраць савецкіх партызанаў, а часам і ў інтарэсах нямецкіх спэцслужбаў[3]. УПА, падначаленая бандэраўскаму крылу АУН, вяла барацьбу супраць іншых украінскіх нацыяналістычных арганізацыяў — АУН Бульбы-Бараўца, і мельнікоўцаў (АУН (м)). Яшчэ адным фронтам барацьбы была вайна з польскай Арміяй Краёвай. Пасьля прыходу савецкай улады УПА супрацьстаяла і савецкім войскам, пакуль не была канчаткова зьліквідавана ў сярэдзіне 1950-х гадоў[4], хаця фармальна арганізацыя спыніла сваю дзейнасьць 3 верасьня 1949 году[5].
Вядомымі зьяўляюцца акцыі УПА, накіраваныя супраць мірнага насельніцтва, найперш супраць палякаў, габрэяў і ўкраінцаў, якія не сымпатызавалі УПА, савецкіх грамадзянаў, якія апынуліся тут падчас прыйсьця Савецкай улады ў 1939, і супраць зьмяшаных сем’яў. На іх УПА арганізоўвала напады, якія выражаліся ў масавых забойствах, выгнаньнях і рабаваньні маёмасьці цывільнага насельніцтва[2][6][7].