Мёд
From Wikipedia, the free encyclopedia
Мёд — салодкае й вязкае рэчыва, прыгатаванае пчоламі з выкарыстаньнем нэктару кветак, а таксама іншых салодкіх сокаў расьліннага і жывёльнага паходжаньня, як то падзевы мёд. Мёд, які быў сабраны пчалярамі, мае назоў таго тыпу меданосных пчолаў, якія яго вырабілі. Мёд, якія вырабляецца іншымі пчоламі й вусякамі, мае зусім розныя ўласьцівасьці. Меданосныя пчолы фармуюць мёд з нэктару ў працэсе зрыгваньня і захоўваюць яго ў якасьці асноўнай крыніцы ежы ў васкавых сотах у вульлі. Пчаляры практыкуюць заахвочваньне перавытворчасьці мёду, каб лішак можна было ўзяць з калёніі.
Мёд атрымлівае сваю саладосьць ад монасахарыдаў фруктозы й глюкозы, а таксама мае прыкладна такую ж адносную саладосьць, як і цукар-пясок[1]. Мёд валодае прывабнымі хімічнымі ўласьцівасьцямі для выпечкі, а таксама асаблівы водар і смак, дзякуючы якому некаторыя людзі аддаюць перавагу менавіта яму, а ня цукру й іншым падсалоджвальным рэчывам[2]. Большасьць мікраарганізмаў не растуць у мёдзе з-за ягонай нізкай актыўнасьці вады[3]. Аднак мёд часам зьмяшчае сьпячыя эндаспоры бактэрыі Clostridium botulinum, якая можа быць небяспечна для немаўлятаў, бо эндаспоры могуць трансфармавацца ў вырабляючую таксын бактэрыю ў несфармаваным кішачным тракце дзіцяці, што прыводзіць да хваробы й нават сьмерці[4].
Мёд мае доўгую гісторыю спажываньня чалавекам і выкарыстоўваецца ў розных прадуктах харчаваньня й напоях, цукры й араматызатарах. Промысел разьвядзеньня пчолаў і збору мёду называецца пчалярствам, але раней выкарыстоўвалася бортніцтва. Ён таксама адыгрывае важную ролю ў рэлігіі й сымбалізме. Смак мёду адрозьніваецца ў залежнасьці ад крыніцы нэктару, а таксама маюцца розныя ягоныя віды й гатункі. Мёд таксама выкарыстоўваецца ў розных лекавых традыцыях для лячэньня хваробаў. Вывучэньне пылка й спораў у сырым мёдзе можа вызначыць крыніцу кветкавага мёду, гэтая тэхніка мае назоў мэлісапаліналёгія[5]. З-за таго, што пчолы могуць пераносіць электрастатычны зарад і прыцягнуць іншыя часьцінкі, гэтая ж тэхніка можа быць выкарыстана ў галіне экалягічных дасьледаваньняў радыяактыўных часьцінак, пылу альбо іншых часьцінак забруджваньня[6].