From Wikipedia, the free encyclopedia
Касьцёл Сьвятога Міхала Арханёла і кляштар бэнэдыктынаў — помнік архітэктуры XVIII ст. у Менску. Займаў пляц на Высокім Рынку плошчай 522 м²[1], на рагу Койданаўскай і Фэліцыянаўскай вуліцаў. Твор архітэктуры драўлянага барока.
Помнік сакральнай архітэктуры | |
Касьцёл Сьвятога Міхала Арханёла і кляштар бэнэдыктынаў | |
Краіна | Беларусь |
Места | Менск |
Архітэктурны стыль | барокавая архітэктура[d] |
Дата заснаваньня | XVII ст. |
У склад комплексу ўваходзілі драўляны будынак касьцёла на мураваным падмурку, кляштарны дом зь вялікімі мураванымі скляпамі[2], а таксама гаспадарчыя пабудовы, сад і гарод. Тэрыторую кляштару атачаў драўляны паркан з брамамі, галоўная зь якіх выходзіла на Койданаўскую вуліцу. У сярэдзіне XIX ст. улады Расейскай імпэрыі зруйнавалі касьцёл і кляштар.
Менскую рэзыдэнцыю бэнэдыктынаў, відаць, заснавалі ў 1681 року, менавіта тады ордэну ахвяравалі пляц на Няміскім завулку (пазьней Фэліцыянаўскай вуліцы). Першыя манахі пераехалі ў Менск зь Нясьвіскага кляштару Сьвятога Крыжа.
У XVIII ст. апекунамі кляштару былі харунжы Фларыян Быкоўскі, Соф'я Ваньковіч, Юзаф Габрыель Аскерка, Крыштап Антоні Храпавіцкі, Русецкія і інш. У 1762 року Антоні і Марціна Багушэвічы далучылі да кляштару пляц на Койданаўскай вуліцы, што дало магчымасьць збудаваць новую афіцыну і пякарню. У 1773 року намаганьнямі аббата Сьвідэрскага ўзьвялі касьцёл Сьвятога Міхала Арханёла (у 1799 року яго грунтоўна адрамантавалі).
Па другім падзеле Рэчы Паспалітай (1793) касьцёл і кляштар працягвалі дзейнічаць. У 1797 року пробашчам рэзыдэнцыі быў ксёндз Раман Варанец, які прыехаў сюды зь Нясьвіскага кляштару бэнэдыктынаў. Ён займаўся выхаваньнем хлопчыкаў шляхецкага паходжаньня, якія страцілі бацькоў. Апроч таго, у кляштары быў яшчэ адзін манах[3].
Паводле інвэнтару 1804 року, кляштару належалі тры юрыдыкі. Апроч пляцаў і юрыдык, у валоданьні манахаў знаходзіўся фальварак Басыялаўка (Басалаўка) за Татарскім канцом, які набыў для кляштару ксёндз М. Круковіч у 1703 року[3].
Па здушэньні вызвольнага паўстаньня (1830—1831) у 1833 року расейскія ўлады ліквідавалі кляштар, а ягоную маёмасьць канфіскавалі. Будынак касьцёла выкарыстоўваўся пад склад. Прыкладна да сярэдзіны XIX ст. усе будынкі кляштару разбурылі, а колішнюю яго тэрыторыю паступова забудавалі жылымі дамамі.
Драўляны авальны ў пляне будынак касьцёла стаяў на мураваным падмурку. Над галоўным паўднёвым фасадам, што выходзіў на Койданаўскую вуліцу, узвышаліся 2 вежы з жалезнымі крыжамі (на правай вежы былі 2 невялікія званы). Паміж вежамі знаходзіўся шчыт, які закрываў тарэц гонтавага даху і завяршаўся крыжом. Перад уваходам быў драўляны ганак.
Інтэр'ер касьцёла ўпрыгожвалі 5 маляўнічых аптычных алтароў, у галоўным зь якіх знаходзіўся абраз Сьвятога Міхала, а над ім вялікі драўляны крыж зь фігурай Езуса. У астатніх алтарах былі абразы Найсьвяцейшай Панны Марыі, Сьвятога Бэнэдыкта, Сьвятога Схалястыкі. Апошні алтар, які знаходзіўся ў капліцы, меў абраз Езуса Назарэтанскага. Над бабінцам узвышаліся хоры зь невялікім арганам.
Будынак кляштару стаяў на рагу Койданаўскай і Фэліцыянаўскай вуліцаў. Гэта быў вялікі двухпавярховы дом з алькежамі, накрыты гонтавым дахам. На першым паверсе ў ім было 2 вялікія пакоі з каморамі і гардэробам і сені з усходамі на другі паверх, дзе былі 2 пакоі зь сенцамі і каморай.
Каля будынку кляштару на падмурку з цэглы стаяў драўляны флігель таксама з алькежамі[4].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.