From Wikipedia, the free encyclopedia
Габрыель Юзэф Андрэй кн. Агінскі (польск. Gabriel Józef Andrzej ks. Ogiński; 30 лістапада 1784 — 26 сьнежня 1842, Вільня) — дзяржаўны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага. Кавалер Ганаровага Легіёну, кавалер Ордэну Wirtuti Militari, брыгадны генэрал, вайсковы дарадца і віцэ-прэзыдэнт Часовага Ўраду Літвы (паўстаньне 1830—1831 гадоў), пляменьнік дзяржаўнага дзеяча і кампазытара Міхала Клеафаса Агінскага.
польск. Gabriel Józef Andrzej ks. Ogiński | |
Габрыель Юзэф Андрэй кн. Агінскі. Невядомы мастак, XIX ст. | |
польск. Oginiec | |
Асабістыя зьвесткі | |
---|---|
Нарадзіўся | 30 лістапада 1784 |
Памёр | 26 сьнежня 1842 (58 гадоў) Вільня |
Пахаваны | |
Род | Агінскія |
Бацькі | Ігнат Агінскі[d] Юзэфа Сафія Агінская[d] |
Жонка | Кунэгунда з гр. Броэль-Плятэраў |
Дзейнасьць | скрыпач |
Паходзіў са старэйшай княскай лініі роду Агінскіх. Нарадзіўся ў 1784 годзе ў сям’і Ігнацыя Агінскага (польск. Ignacy Ogiński, 1755—1787) і ягонай жонкі Юзэфы Сафіі (польск. Józefa Zofia ks. Ogińska, 1762—1841), старэйшай сястры Міхала Клеафаса Агінскага.
З 22 сьнежня 1803 году быў жанаты з графіняй Кунэгундай з Броэль-Плятэраў (Kunegunda hr. Broel-Plater, 1783—1865). Шлюб быў бязьдзетны.
У 1806 годзе ўступіў на вайсковую службу да войска Вялікага герцагства Варшаўскага, а пасьля фармаваньня 1-га палка польскіх шэвалежэраў Імпэратарскай гвардыі (франц. 1er Regiment de Chevau-legers polonais de la Garde Imperiale) быў пераведзены ў гэты элітны аддзел у афіцэрскім чыне, прымаў удзел у Аўстрыйскай кампаніі 1809 году, Расейскай выправе 1812 году (у якасьці ачольцы Ганаровай варты Імпэратара, складзенай з прадстаўнікоў знаных сем’яў Літвы), Саксонскай кампаніі 1813 году і Францускай кампаніі 1814 году, узьведзены ў палкоўнікі.
Пасьля заканчэньня баёвых дзеяньняў адмовіўся перайсьці на службу ў Царства Польскае і зьехаў у свае літоўскія маёнткі, у 1816 году — Прэзыдэнт Літоўскага галоўнага суду.
Быў чальцом таемнага таварыства Вольных муляроў. У 1816—1822 гг. меў ранг наглядчыка Літоўскай правінцыйнай масонскай ложы «Дасканалая еднасьць» (польск. Doskonała Jedność).
У пачатку Паўстаньня 1830—1831 гг. ачоліў паўстанцаў рэгіёну Трoкаў, на чале якіх далучыўся ля Вільні да польскіх войскаў што ішлі ў Літву на дапамогу. Цягам паўстаньня ўзьведзены ў брыгадныя генэралы, прызначаны вайсковым дарадцам і абраны віцэ-прэзыдэнтам Часовага Ўраду Літвы. Пасьля паразы паўстаньня зьбег у Прусію, а затым у Парыж, дзе ў прадмесьці Сэнт-Анарэ (франц. Saint-Honore) адчыніў пераплётную майстэрню.
У 1840 годзе атрымаў дазвол на вяртаньне ў Літву, але ў пачатку 1842 году быў арыштаваны ў Вільні і зьмешчаны ў вязьніцу, дзе і памёр пасьля 11-месячнага зьняволеньня 26 сьнежня 1842 году ў веку 58 гадоў.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.