Архірэйская Слабодка

Архірэйская Слабодка, Антонава — гістарычная мясцовасьць Менску, разьмешчаная ў паўднёва-ўсходняй частцы места на зямлі Архірэйскага двара.

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Слабодка.

Плян мясцовасьці, 1863 р.

На паўднёвы захад ад Архірэйскай Слабодкі пачынаюцца Тры Карчмы, на паўночны захад — Кашары, на поўнач — Стромкі Бераг, на паўночны ўсход — Доўгі Брод^[1][2].

Гісторыя

Дрэваапрацоўчы завод у Антонаве, 1925 г.

У сьпісах вуліцаў Менску 2-й паловы XIX ст. упамінаюцца «Архірэйская слабада» і «Архірэйская Сьлепня». У раёне сучаснага вэлязаводу і пасёлку трактарнага заводу знаходзіўся «Архірэйскі гай» (г.зв. «Пустыня»)^[3].

У пачатку XX ст. Архірэйская Слабодка ўваходзіла ў трэцюю паліцэйскую частку места. Праз прадмесьце праходзілі Шпітальная (цяпер Фрунзэ), Архірэйская (Пуліхава), Новазагародняя, Іванаўская, Андрэеўская, Смаленская, Нагорная, Правіянцкая (Захарава), Старазагародняя (Азгура) вуліцы^[1][4].

У наш час пра існаваньне прадмесьця напамінае Антонаўскі парк (назву надалі ў 2006 року^[5]) і Антонаўская вуліца — колішняя дарога зь места да фальварку архіяпіскапа Антонія Зубко^[6].

Старыя адрасы

• Архірэйская Слабодка, 4. Эпархіяльны сьвечачны завод, адкрыты ў 1893 року. Займаў аднапавярховую камяніцу. Выпускаў сьвечкі зь белага і жоўтага воску. Шостую частку сыравіны складалі агаркі. Прадпрыемства месьцілася ў раёне цяперашняй вуліцы Пуліхава^[7].

Крыніцы

1. Гісторыя Мінска. — Менск, 2006. C. 196—197.
2. Гісторыя Мінска. — Менск, 2006. C. 550—551.
3. Боровой Р. Минские пригороды XVI — начала XX века // Архитектура и строительство. № 11, 2008. С. 46—50.
4. Сацукевіч І. Тапанімія вуліцы і плошчаў Менска ў ХІХ — пачатку ХХ стст., Беларускі калегіюм, 4 чэрвеня 2008 г.
5. Решение 22-й сессии Минского городского Совета депутатов 24-го созыва № 274 от 22.12.2006: Аб прысваенні назваў вуліцы, скверам і мікрараёнам г. Мінска(недаступная спасылка)
6. Гісторыя Мінска. — Менск, 2006. С. 226.
7. Шыбека З. Мінск: Старонкі жыцця дарэв. горада. — Менск, 1994. С. 257.

Літаратура

• Шыбека З., Шыбека С. Мінск: Старонкі жыцця дарэв. горада / Пер. з рускай мовы М. Віжа; Прадмова С. Станюты. — Менск: Полымя, 1994. — 341 с. [1] асобн. арк. карт.: іл. ISBN 5-345-00613-X.
• Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Мінска. У 4 кн. Кн. 1-я. — Мн.: БЕЛТА, 2001. — 576 с.: іл. ISBN 985-6302-33-1.
• Гісторыя Мінска. 1-е выданне. — Менск: БелЭн, 2006. — 696 с. ISBN 985-11-0344-6.
• Боровой Р. Минские пригороды XVI — начала XX века (недаступная спасылка) // Архитектура и строительство. — 2008. — № 11. — С. 46—50.

Вонкавыя спасылкі

• Шпачыраваньне пасёлкам Трактарнага заводу (часткова Архірэйскай Слабодкай), Бібліятэка Менчука (рас.)
• Шпацыраваньне Антонаўскім паркам, Бібліятэка Менчука (рас.)
• Сацукевіч І. Тапанімія вуліцы і плошчаў Менска ў ХІХ — пачатку ХХ стст. // «Беларускі калегіюм», 4 чэрвеня 2008.
• План губернского города Минска (1903), Бібліятэка Менчука (рас.)
• Формирование территории Минска (1800—2004), Бібліятэка Менчука (рас.)
• План губернского города Минска (1898), Бібліятэка Менчука (рас.)