Нікалае Чукэ

Нікала́е Чу́кэ (па-румынску: Nicolae Ciucă; нар. 7 лютага 1967 году, Пленіца, Сацыялістычная Рэспубліка Румынія) — румынскі вайсковы і палітычны дзяяч. Чукэ выконваў абавязкі прэм’ер-міністра Румыніі з 7 па 23 сьнежня 2020 году, а таксама працаваў прэм’ер-міністрам з 25 лістапада 2021 году па 12 чэрвеня 2023 году^[2][3]. Браў удзел у некалькіх войнах, у тым ліку ў Іраку. З 2015 па 2019 гады быў начальнікам румынскага генэральнага штабу. З 4 лістапада 2019 году па 25 лістапада 2021 году займаў пасаду міністра абароны Румыніі.

Нікалае Чукэ
па-румынску: Nicolae Ciucă
міністр нацыянальнай абароны Румыніі[d]
4 лістапада 2019 — 25 лістапада 2021
Папярэднік	Gabriel-Beniamin Leș[d]
Наступнік	Vasile Dîncu[d]
Chief of the Romanian General Staff[d]
1 студзеня 2015 — 28 кастрычніка 2019
Папярэднік	Ștefan Dănilă[d]
Наступнік	Daniel Petrescu[d]
сябра Сэнату Румыніі[d]
з 21 сьнежня 2020
прэм’ер-міністар Румыніі[d]
25 лістапада 2021 — 12 чэрвеня 2023
Папярэднік	Фларын Кыцу
Наступнік	Марчэл Чалаку
старшыня[d] (Нацыянальная лібэральная партыя)
з 10 красавіка 2022
Папярэднік	Фларын Кыцу
прэм’ер-міністар Румыніі[d]
7 сьнежня 2020 — 23 сьнежня 2020
Папярэднік	Людовік Орбан[d]
Наступнік	Фларын Кыцу
старшыня Сената Румыніі[d]
з 13 чэрвеня 2023
Папярэднік	Alina Gorghiu[d]
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся:	7 лютага 1967(1967-02-07) (57 гадоў) Plenița[d], Craiova Region[d], СРР
Партыя:	Румынская камуністычная партыя[d] (1989)[1] Нацыянальная лібэральная партыя
Адукацыя:	Нацыянальны ўнівэрсытэт абароны імя Караля I[d]
Узнагароды:
Нікалае Чукэ ў Вікісховішчы

Біяграфія

У 1985 годзе ў Краёве скончыў вайсковы ліцэй імя Тудара Уладымірэску і Акадэмію сухаземных войскаў імя Нікалае Бэлчэску ў Сыбіў ў 1988 годзе. За часам сваёй вайсковай кар’еры браў удзел у місіях у Аўганістане, Босьніі і Герцагавіне і Іраку. З 2001 па 2004 гады быў камандзірам 26-га пяхотнага батальёна (таксама вядомага як «Чырвоныя Скарпіёны»), зь якім браў удзел у апэрацыі «Несакрушальная свабода» ў Аўганістане і апэрацыі Старажытны Бабілён у Іраку. У траўні 2004 году ў Эн-Насырыі ачоліў войска ў першай бітве, у якой румынскія жаўнеры ўпершыню з часоў Другой сусьветнай вайны актыўна ўдзельнічалі^[4]. 25 кастрычніка 2010 году атрымаў чын генэрала^[4][5].

У 2015 годзе Чукэ быў прызначаны начальнікам Генэральнага штабу^[6]. У 2018 годзе прэзыдэнт краіны Кляўс Яганіс перапрызначыў яго на гэты пост^[4][6], што прывяло да канфлікту між прэзыдэнтам, прэм’ер-міністрам Віярыкай Дэнчылэ, і тагачасным міністрам абароны Габріелем-Бэніямінам Лешам, які меў намер зьмяніць сваю пасаду^[6].

4 лістапада 2019 году на прапанову Нацыянальна-лібэральнай партыі стаў міністрам абароны Румыніі^[7]. У кастрычніку 2020 году ўступіў у Нацыянальна-лібэральную партыю, каб балятавацца у Сэнат Румыніі на наступных парлямэнцкіх выбарах^[8]. 7 сьнежня 2020 году, пасьля адстаўкі прэм’ер-міністра Людавіка Орбана, Кляўс Яганіс прызначыў Чукэ выконваючым абавязкі прэм’ер-міністра. Ён кіраваў часовым урадам, пакуль згодна з вынікамі парлямэнцкіх выбараў 2020 году ня быў сфармаваны новы ўрад Фларына Кыцу^[9].

Падчас прэм’ерства Чукэ Румынія перажыла дэмакратычны адкат^[10]. Пры гэтым часопіс The Economist улучыў краіну ў сьпіс дэмакратым ў Эўрапейскім Зьвязе на апошнае месца^[11], нават ніжэй Вугоршчыны Віктара Орбана^[12].

Сям’я

Жанаты, мае адно дзіця. Размаўляе па-ангельску ды па-румынску^[4].

Крыніцы

1. https://www.g4media.ro/nicolae-ciuca-a-recunoscut-ca-a-fost-membru-al-partidului-comunist-roman-dar-nu-am-fost-niciodata-comunist-el-a-raspuns-la-o-intrebare-pusa-de-marcel-ciolacu.html
2. Новы ўрад Румыніі прыведзены да прысягі (рас.)
3. Romanian parliament elects Nicolae Ciucă as prime minister Праверана 2021-11-25 г.
4. Cine este Nicolae Ciucă, propus ministrul Apărării: militar de carieră, cunoscut ca "generalul deșertului", a condus în Irak prima bătalie a soldaților români după al doilea război mondial (рум.) 24 кастрычніка 2019 г.
5. Klaus Iohannis a semnat decretul privind trecerea în rezervă a generalului Nicolae Ciucă, propus ministru al Apărării (рум.) 28 кастрычніка 2019 г.
6. Cine este Nicolae Ciucă, ministrul Apărării Naţionale. Militarul cu cel mai mare grad din Armată, este generalul român care a condus personal o misiune de luptă, în Irak (рум.) 5 лістапада 2019 г.
7. Generalul-locotenent Daniel Petrescu, noul șef al Statului Major al Apărării (рум.) // Ministry of National Defence29 лістапада 2019 г.
8. Ministrul apărării, Nicolae Ciucă, s-a înscris în PNL și va candida pentru Senat (рум.) // Digi2418 кастрычніка 2020 г.
9. Nicolae Ciucă a fost numit prim-ministru interimar (рум.) // Digi247 снежня 2020 г.
10. «Romania: Nations in Transit 2022 Country Report». Freedom House.
11. «Romania, last among EU countries in the Economist's annual Democracy Index». The Economist.
12. «România, cea mai slabă democrație din Uniunea Europeană. „Societatea noastră este prinsă într-un cerc vicios“». Fanatik.ro.