Новасібірская вобласьць
вобласьць Расейскай Фэдэрацыі From Wikipedia, the free encyclopedia
вобласьць Расейскай Фэдэрацыі From Wikipedia, the free encyclopedia
Новасібі́рская во́бласьць, Новасыбі́рская во́бласьць (па-расейску: Новосибирская область) — вобласьць у азіяцкай частцы Расеі. Адміністрацыйны цэнтар — места Новасібірск. Вобласьць уваходзіць у Сібірскую фэдэральную акругу, мяжуе з Томскай, Омскай, Кемераўскай абласьцямі, Алтайскім краем і Казахстанам. Створана як вобласьць РСФСР 28 верасьня 1937 году, калі была падзелены Заходне-Сібірскі край на саму Новасібірскую вобласьць і Алтайскі край. Пазьней, у 1943 годзе, з складу вобласьці была вылучана Кемераўская, а ў 1944 годзе — Томская вобласьці.
| Новасібірская вобласьць | |
| Новосибирская область | |
 Герб |  Сьцяг |
| Агульныя зьвесткі | |
|---|---|
| Краіна | Расея |
| Статус | вобласьць |
| Уваходзіць у | Сібірская фэдэральная акруга Заходне-Сібірскі эканамічны раён |
| Адміністрацыйны цэнтар | Новасібірск |
| Дата ўтварэньня | 14 жніўня 1944 |
| Губэрнатар | Андрэй Траўнікаў |
| Насельніцтва (2010) | 2 666 407[1] (17-е месца) |
| Шчыльнасьць | 15 чал./км² |
| Плошча | 177 756 км² (19-е месца) |
| Месцазнаходжаньне Новасібірскай вобласьці | |
.svg)
| |
| Мэдыя-зьвесткі | |
| Часавы пас | GMT +7 |
| Код ISO 3166-2 | RU-NVS |
| Тэлефонны код | 383 |
| Код аўтам. нумароў | 54, 154 |
| Афіцыйны сайт | |
 Дадатковыя мультымэдыйныя матэрыялы | |
Новасыбірская вобласьць разьмешчана на паўднёвым усходзе Заходне-Сыбірскай раўніны. Плошча тэрыторыі вобласьці складае 178,2 тысяч км². Працягласьць вобласьці з захаду на ўсход складае 642 км, з поўначы на поўдзень — 444 км.
На тэрыторыі вобласьці разьведаны запасы такіх карысных выкапняў, як то каменны вугаль, тугаплаўкія гліны, торф. На паўночным захадзе вобласьці знойдзены радовішчы нафты й прыроднага газу. На тэрыторыі Паўночнага раёна вобласьці знойдзены семь нафтавых радовішчаў і адно газакандэнсатнае. Нафта блізкая па якасьці да маркі Brent. Сярэднія глыбіні заляганьня прадуктыўных плястоў складаюць каля 2500 м.
Асноўныя рэкі вобласьці ёсьць Об і Ом. Плацінай Новасыбірскай ГЭС створана Новасыбірскае вадасховішча. Таксама ў вобласьці разьмешчана каля 3 тысячаў прэснаводных, салёных і горка-салёных азёраў. Поўнач і паўночны захад вобласьці займае паўднёвая частка найбуйнейшага ў сьвеце Васюганскага балота.
Нягледзячы на адносна спрыяльныя, па сыбірскіх мерках, кліматычныя ўмовы, тэрыторыя Новасыбірскай вобласьці стала засяляцца расейскімі каляністамі досыць позна. Карэннымі жыхарамі вобласьці зьяўляюцца барабінскія татары, частка сыбірскіх татараў — карэннага цюркамоўнга насельніцтва. Зараз іх налічваецца каля 10 тысяч чалавек, і яны ў цяперашні час пражываюць у заходніх раёнах Новасыбірскай вобласьці. Яны пакутавалі ад сталых набегаў калмыкаў. Расейскія паселішчы таксама апыняліся пад гэтай пагрозай, таму людзі аддавалі перавагу сяліцца на паўночных тэрыторыях, як то ў раёне Томску. Толькі ў канцы XVII стагодзьдзя Новасыбірская вобласьць пачала прыцягваць мігрантаў. Каля 1644 году на рацэ Берда ўтворылася сяло Масьляніна. У 1695 годзе баярскім сынам Аляксеем Круглікавым быў заснаваны фальварак — пасьля ён стаў вёскай Круглікавай, якая існуе да гэтага часу ў Балонінскім раёне. Неўзабаве пасьля гэтага паўстала яшчэ некалькі вёсак, як то Пашкова, Красуліна, Гутава, Крывашчокаўская й Марозава.
У пачатку XVIII стагодзьдзя быў пабудаваны Бердзкі астрог, які забясьпечваў ахову ў навакольнай мясцовасьці. Да 1717 году ён знаходзіўся ў падпарадкаваньні Томскага ваяводства, затым быў перададзены ў распараджэньне Кузнецкай адміністрацыі. Бердзкі астрог запаўняўся ў асноўным перасяленцамі з Чавускага ведамства й вёсак Татарскага павета. З памяншэньнем рызыкі ваенных набегаў качэўнікаў лік перасяленцаў узрастаў, прычым многія мігранты ня мелі афіцыйнага дазволу на зьмену месца жыхарства й у той ці іншай ступені перасьледаваліся ўладамі. У 1722 годзе была ўзьведзена Сыбірская лінія крэпасьцяў уздоўж ракі Іртыш. У ейны склад уваходзілі Усьць-Тартаскае, Каінскае й Убінскае ўмацаваньні. У першай палове XVIII стагодзьдзя пачалося засяленьне паўднёва-ўсходняй частцы Барабы й паўночнай часткі Кулунды. Зрэшты, новыя хутары й вёскі былі вельмі маленькімі й, як правіла, складаліся ўсяго зь некалькіх двароў. Асноўнымі заняткамі насельніцтва на тэрыторыі цяперашняй Новасыбірскай вобласьці былі сельская гаспадарка, рыбная лоўля, паляваньне й возьніцтва.
Згодна з Усерасейскім перапісам насельніцтва 2010 году ў вобласьці пражываюць 2 666 407 чалавек. Большасьць насельніцтва складаюць расейцы (93,0%), сярод нацыянальных меншасьцяў буйную долю складаюць немцы (1,8%), украінцы (1,3%) й татары (1,0%).
Эканоміка Новасыбірскай вобласьці зьяўляецца нетыповай для Расеі. Зь сярэдзіны 2000-х гадох сэктар паслуг займае долю ВРП ~ 61%, пры адносна невялікай долі прамысловасьці ў 20—24%, а сельская гаспадарка складае 6—9%.
У часы СССР у прамысловасьці дамінавалі машынабудаваньне й харчовая галіны. У 1990-я гады з-за падзеньня попыту гэтыя галіны перажывалі далёка ня лепшыя часы. Індэкс прамысловай вытворчасьці ў рэгіёне быў адмоўным. У натуральным выражэньні ў 1998 годзе вобласьць вырабіла трэць ад аб’ёму прадукцыі 1990 году.
Сельская гаспадарка вобласьці спэцыялізуецца на вырошчваньні збожжа, бульбы й гародніны. Разьвіта мяса-малочная жывёлагадоўля, птушкагадоўля й пчалярства. Важную ролю адыгрывае вытворчасьць лёну.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
