вобласьць ва Ўкраіне From Wikipedia, the free encyclopedia
Дане́цкая во́бласьць (па-ўкраінску: Донецька область) — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ва Ўкраіне. Плошча вобласьці складае 26,517 тыс. км². Насельніцтва на 2007 год — 4580,6 тыс. чалавек. Адміністрацыйны цэнтар — места Данецк, Краматорск.
| Данецкая вобласьць | |
| Донецька область | |
 Герб |  Сьцяг |
| Агульныя зьвесткі | |
|---|---|
| Краіна | Украіна |
| Статус | вобласьць |
| Адміністрацыйны цэнтар | Данецк |
| Улучае | 18 раёнаў, гарады абласнога падпарадкаваньня |
| Найбольшы горад | Данецк |
| Іншыя буйныя гарады | Марыюпаль, Макееўка, Горлаўка, Краматорск, Славянск, Янакіева, Харцыск |
| Дата ўтварэньня | 2 ліпеня 1932 року |
| Галава абласное вайскова-цывільнае адміністрацыі | Павал Кірыленка |
| Афіцыйныя мовы | украінская |
| Насельніцтва (2015) | 4 297 250[1] (1-е месца) |
| Нацыянальны склад | украінцы — 56,9 %, расейцы — 38,2 %, грэкі — 1,6 %, беларусы — 0,92 %, татары — 0,40 %, армяне — 0,33 %, габрэі — 0,18 % |
| Плошча | 26 517 км² (4,39%, 11-е месца) |
| Вышыня па-над узр. м. · найвышэйшы пункт · сярэдняя вышыня · найніжэйшы пункт | 331 м м 336 м −0,4 м |
| Месцазнаходжаньне | |
| |
| Мэдыя-зьвесткі | |
| Часавы пас | GMT +2 |
| Код ISO 3166-2 | UA-14 |
| Тэлефонны код | +38 062 |
| Паштовыя індэксы | 83xxx, 84xxx, 85xxx, 86xxx, 87xxx |
| Інтэрнэт-дамэн | donetsk.ua; dn.ua |
| Код аўтам. нумароў | АН, АТ, ЯН, ЕВ, ЕА, ЕК, ЕМ, ЕС |
| Афіцыйны сайт | |
 Дадатковыя мультымэдыйныя матэрыялы | |
Разьмешчаная на паўднёвым усходзе Ўкраіны. На захадзе мяжуе з Запароскай ды Днепрапятроўскай, на паўночным захадзе з Харкаўскай, на паўночным усходзе з Луганскай абласьцямі Ўкраіны ды з Растоўскай вобласьцю Расеі.
З поўдня вобласьць амываецца Азоўскім морам.
Працягласьць тэрыторыі з поўначы на поўдзень 255 км, з захаду на ўсход 180 км.
Клімат рэзка кантынэнтальны зь вельмі сьпякотным засушлівым летам і параўнальна халоднай зімой. Сярэдняя тэмпэратура ліпеня +21—23 °C, студзеня –5 — –8 °C. Сярэднярочная колькасьць ападкаў — каля 500 мм.
Для вобласьці характэрны раўнінны ляндшафт.
На паўночным усходзе знаходзіцца Данецкі камлюк вышынёй да 367 м, паверхня якога падзеленая далінамі рэк. На захадзе камлюк пераходзіць у Прыдняпроўскую нізіну, на поўдні — у Прыазоўскую нізіну з асобнымі падвышэньнямі. На поўдні — вузкая паласа Прычарнаморскай нізіны, якая ўступамі сыходзіць да Азоўскага мора.
Асноўны тып глебаў — чарназёмы.
Тэрыторыя вобласьці багатая разнастайнымі карыснымі выкапнямі, сярод якіх найбольш значным зьяўляецца каменны вугаль. Вобласьць мае даволі значныя паклады каменнай солі. Мінэральна-сыравінная база прамысловасьці будаўнічых матэрыялаў і чорнай мэталюргіі прадстаўленая значнымі радовішчамі далямітаў, вапны, глінаў, мэргелю, гіпсу, каалінаў, крэйды, будаўнічых і кварцавых пяскоў, граніту, кварцыту і інш. Таксама ёсьць ртуць, мінэральныя фарбы, фасфарыты, асбэст, графіт. Знойдзеныя радовішчы нэфэлінавых сіянітаў, флюярыту, вэрмікуліту, железных рудаў, даўсаніту, калійных соляў. У паўночных раёнах вобласьці знаходзіцца Дняпроўска-Данецкая нафтагазаносная вобласьць, у паўднёвых, на ўзьбярэжжы мора — Прычарнаморска-Крымская нафтагазаносная правінцыя. Эксплюатуюцца крыніцы мінэральных водаў.
Па тэрыторыі Данецкай вобласьці цякуць каля 110 рэчак агульнай даўжынёй больш за 3000 км. Найвялікшая зь іх — Северскі Данец. Яе прытокі — Казённы Тарэец, Бахмутка й Лугань. Да басэйну Дняпра адносяцца рэкі: Самара ды Воўчае; да басэйну Азоўскага мора: Кальміўс, Грузкі Яланчык, Крынка.
Азёраў на тэрыторыі вобласьці мала, ёсьць невялікія азёры ў абалоне Северскага Данца (Воўчае і іншыя), а таксама Славянскія салёныя азёры.
Для паляпшэньня водазабесьпячэньня створаныя 141 вадасховішчы, а таксама канал Северскі Данец — Данбас.
Першыя сьляды homo sapiens на тэрыторыі сучаснай Данецкай вобласьці датуюцца раньнім палеалітам.
У XI—XIII стагодзьдзях частка гэтай тэрыторыі ўваходзіла ў склад Палавецкай зямлі. У 1223 року тут адбылася бітва на Калцы (цяпер — рака Кальчык — прыток Кальміюса) — першае буйнае ваеннае сутыкненьне русічаў і полаўцаў з манголамі.
У XVII—XVIII стагодзьдзях паўночная частка тэрыторыі вобласьці ўваходзіла ў склад Слабадзкой Украіны, правабярэжжа ракі Кальміўс было ва ўладаньні Запароскай Сечы.
У Новы час большая частка вобласьці адносілася да Дзікага Поля, насельніцтва якога складалі качавыя плямёны нагайцаў.
У канцы XVIII ст. землі ў нізкай плыні Дняпра і Прыазоўі былі падзеленыя на губэрні. У 1783 была ўтвораная Кацярынаслаўская губэрня, да Бахмуцкага павету якой была аднесеная тэрыторыя сучаснай Данецкай вобласьці з захаду ад р. Кальміўс. Землі з усходу ад Кальміюса адносіліся да Вобласьці Войска Данскога.
Данецкай вобласьць была ўтвораная 2 ліпеня 1932 року ў межах УССР.
Вобласьць налічвае 18 адміністрацыйных раёнаў, 52 места, зь якіх 28 — абласнога значэньня, 131 мястэчка, 1121 вёску.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
