Tsina
From Wikipedia, the free encyclopedia
From Wikipedia, the free encyclopedia
An Popular na Republika kan Tsina[2][3] sarong nasyon sa Subangan na Asya asin iyo an pinakamatawong nasyon sa bilog na kinaban sa populasyon kaining dae mababa sa 1.38 bilyon.[4] Sa hiwas kaining minaabot sa poko mas o menos 9.6 milyong kilometro kwadrado, ini an ikaduwang pinakadakulang nasyon segun sa kadagaan, asin ikatulo o ikaapat man sa enterong hiwas.[5] Pinamamahalaan an Tsina kan Partido Komunista kan Tsina, na igwang sakop sa 22ng probinsya, limang awtonomong rehiyon, apat na banwaan na direktang-pinamamahalaan (Beijing, Tianjin, Shanghai, dangan Chongqing), asin an mga Espesyal na Rehiyon Administratibo kan Hong Kong asin Macau, dangan sinasadiri man kaini an soberanya kan Taiwan.
| Tsina | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.svg) An "Tsina" sa Pinasimple (itaas) asin Tradisyunal (irarom) na mga karakter na Intsik | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pinasimpling Intsik | 中国 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Tradisyonal na Intsik | 中國 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Hanyu Pinyin | Zhōngguó | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Literal na boot sabihon | Katahawan o Sentral na Estado[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Republikang Popular kan Tsina | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 An "Republikang Popular kan Tsina" sa Pinasimple (itaas) asin Tradisyunal (irarom) na mga karakter na Intsik | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pangaran na Intsik | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Pinasimpling Intsik | 中华人民共和国 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Tradisyonal na Intsik | 中華人民共和國 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Hanyu Pinyin | Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pangaran na Tibetano | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Tibetano | ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི མཐུན་རྒྱལ་ཁབ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pangaran na Zhuang | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Zhuang | Cunghvaz Yinzminz Gunghozgoz | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pangaran na Mongolyano | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Mongolyano |  | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pangaran na Uyghur | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Uyghur | جۇڭخۇا خەلق جۇمھۇرىيىتى | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Pangaran na Manchu | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Iskriturang Manchu | ᡩᡠᠯᡳᠮᠪᠠᡳ ᠨᡳᠶᠠᠯᠮᠠᡳᡵᡤᡝᠨ ᡤᡠᠨᡥᡝ ᡤᡠᡵᡠᠨ (ᡩᡡᠯᡳᠮᠪᠠᡳ ᡤᡠᡵᡠᠨ) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Romanisasyon | Dulimbai niyalmairgen gungheg' gurun(Dulimbai Gurun) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.svg)
An Tsina iyo an saro sa ginikanan kan mga lumang sibilisayon sa kinaban asin ini nagpoon magtambo sa kalipakan kan Salog Giyaw sa Amnayan Kapatagan nin Tsina. An Tsina saro man sa nangengenot na poderes ekonomiko poon pa kan enot na siglo sundo ika-19ng siglo. Sa lawig nin mga panahon, an sistema politika kan Tsina namamanang absolutong monarkiya, o mga dinastiya, na ginikanan kaini sa panahon kan dinastiya Xia kan ika-21ng siglo, BCE. Dangan kaini an Tsina nasadit, nadakula, nalakop o nagkakaparasa o may beses nagkakaburunyog uli. Kan ika-3 siglo BCE, nahingoa mabugkos ini paagi kan mga gera ibinungsod kan dinastiya Qin asin ini an nagin pinaka-enot na Imperyong Tsino. An nagsunod kaini na dinastiyang Han (206 BCE – 220 CE) nahiling an mga abanteng gayong mga teknolohiya kan panahon na idto, arog kan paggibong papel asin an kompas, kasarabay na diyan an mga pag'uswag sa agrikultura asin sa medisina. An imbensyon kan pulbura asin imprentang an tipo hiro-hiro kan panahon nin dinastiyang Tang (618 – 907) asin kan Dinastiyang Awit Amihanan (960 – 1127) iyo na sa kagabsan nagsangkap kan inapod na Apat na mga Makangalas na mga Imbensyon.
An Popular na Republika kan Tsina opisyalmente nagkakabaranga sa 23 na probinsya,[6] limang rehiyon autonomo (lambang saro may designadong minoriyang grupo), asin apat na munisipalidad asin kaiba diyan an espesyal na rehiyon administratibo (ERA) nin Hong Kong asin Macau. Geograpikalmente, an gabos na 31 dibisyon probinsyal kan Kadagaan Tsina mapipisan sa anom na rona': Amnayan Tsina, Norte-subangan Tsina, Subangan Tsina, Habagatan Sentra Tsina, Sud-sulnopan Tsina, asin Norte-sulnopan Tsina.[7]
An Tsina konsiderado na an Taiwan iyo kaini an ika-23 na probinsya,[6] alagad an Taiwan sinasakop kan Republika nin China (ROC), na sinasayumahan kaini an paghihingako kan PRT. Kabaligtaran, an RNT na konstitusyon sinasabing may soberaniya ini sa enterong mga rona na sinasakop kan gobyerno kan PRT.[8]
