From Wikipedia, the free encyclopedia
Si Corazon Cojuangco (25 Enero 1933- 1 Agosto 2009) (kangaranan: Maria Corazon Sumulong Cojuangco-Aquino) iyo an ika-kagsarong (11) Presidente kan Republika kan Filipinas, na naglingkod poon 1986 sagkod 1992. Siya an pinaka-enot na babaing presidente kan nacion asin man pinaka-enot na babai sa Asya na nagin presidente. Bantog siya sa pagtolod kan demokrasya, katoninongan, pagpa-orog kan kakayahan nin mga kababaihan, asin sa pagsasa-Diyos.
| Corazon Aquino | |
|---|---|
 | |
| 11th President of the Philippines | |
| Termino Pebrero 25, 1986 – Hunyo 30, 1992 | |
| Prime Minister | Salvador Laurel |
| Bise Presidente | Salvador Laurel |
| Suminunod ki | Ferdinand Marcos |
| Sinundan ni | Fidel Ramos |
| Personal na mga detalye | |
| Kamundagan | Maria Corazon Sumulong Cojuangco Enero 25, 1933 Paniqui, Philippine Islands[1] |
| Kagadanan | Agosto 1, 2009 (edad 76) Makati, Philippines |
| Lulubngan | Manila Memorial Park Sucat Road, Sucat, Paranaque, Metro Manila, Philippines |
| Partido politikal | Liberal (1959-1982) PDP-Laban (1982–2009) |
| Iba pang partido | United Nationalist Democratic Organization (1980–1987) |
| Agom | Benigno Aquino Jr. (1954-1983) |
| Mga aki | 5 (incl. Benigno and Kris) |
| Alma mater | College of Mount Saint Vincent Far Eastern University |
| Lagda |  |
Siya balo ki Senador Benigno Aquino, Jr. na sarong nangengenot na lider sa oposisyion na naglaban kontra sa awtokratikong pagkapot poder ni Presidente Ferdinand Marcos. Kan ipinagadan an saiyang agom kan pagbalik niya sa Filipinas haleng Estados Unidos kan Agosto 21, 1983, bigla si Cory Aquino, na mayo lamang kaaram-aram sa pulitika, nagin simbolo asin kagbunyog kan mga oposisyon laban ki Marcos. Nakua siyang magdalagan laban ki Marcos duman sa inaapod na snap election kan taon 1986. Kan si Marcos iyo an pigproklamang Presidente apesar kan lakopan na darayaan, si Aquino pinatukaw komo Presidente kan Filipinas resulta kan si matoninong na People Power Revolution sa laog kan taon na iyan.
Si Corazon Sumulong Cojuangco pinangaki sa Tarlac, gikan sa saro sa pinakamayaman na mestisong-Insik na pamilya igdi sa Filipinas. An ama niya iyo si Jose Cojuanco kan probinsya nin Tarlac asin an saiyang ina iyo si Demetria Sumulong, tubo sa Antipolo, Rizal. An saiyang dugo saro-kawalohan (1/8) na Tagalog sa parteng ina, saro-kawalohan 1/8) Kapampangan asin saro-kaapatan (1/4)Kastila sa parteng ama, asin magkasi kabanga' dugong-Insik pareho sa ama asin inang parte.
Siya an ikaapat sa walong magturugang: Pedo, Jposephine Reyes, Teresita Lopa (+), Jose, Jr., asin si Maria Paz Teopaco. Nag-adal siya sa St. Scholastica's College kun saen nagtapos valedictorian sa elmentarya kan taon 1943. Kan 1946 an saiyang pamilya nagpaAmerika. Duman nag'adal siya sa Ravenhill Academy sa Philadelphia. Natapos niya an haiskul niya sa Notre Dame College sa Nweba York, dangan kinua niya an kolehiyong kurso sa Mount Saint Vincent College, sa Nweba York man, kun saen natapos niya an Bachiller en Artes, major sa Pranses asin minor sa Matematiks. Duman kan taon 1948 nagbolunter siya sa kampanya sa eleksyon kan si Republikanong Thomas Dewey kontra ki Presidente Harry Truman.
Nagbalik siya igdi sa Filipinas kan 1953 sa pagkua kuta kan kurso sa ley sa Far Eastern University alagad pinabayaan na niya kan 1954 ta saiyang naagom si Benigno Aquino, sarong pulitikong may-sinasabi, aki kan sarong Taga-taram kan Asambliya Nasyonal. Isip kuta niya magin sarong maestra sa matematiks asin interpreter sa lenggwahe.
Sindang mag'agom nagkaigwa nin limang (5) aki: sarong lalake, si Benigno Simeon Aquino III, na napili magtukaw sa Senado kan 2007, asin apat na babae, Maria Elena A. Cruz, Aurora Corazon A. Abellada, Victoria Eliza A. Dee, asin si aktress-telebisyon host na si Kristina Bernadette A. Yap. Kan sinda nag'isog kan 1955 sa probinsya kan Concepcion, Tarlac, medyo nasakitan magpatood sa buhay probinsyana siya kan maelihir an agom niya bilang alkalde kan banwaan na idto sa edad sanang 22 anyos. Komo adal sa Amerika, nauuyam na siya sa siring na buhay, asin natatawan lang ini nin dikit na kolor pag may okasyon sa laog kan Clark Air Base, sarong base militar kan mga Amerikano, na kun saen sinda pirme naiimbitaran.
An agom niyang si Benigno, orog na nagtaas sa kargo ta nagin gobernador kan Tarlac, dangan kan 1967, naelihir komo Senador. Durante kan karera sa pulitika kan saiyang agom, si [[Corazon Aquino]] saro sanang kagharong na nag'aataman kan mga aki, asin nagaasikaso sa mga tiripon kan mga kaalyado sa pulitika kan saiyang agom. Habo siyang mag'iba sa agom niya sa plataporma sa pagkakampya. Mas gusto niya pa na yaon lang siya sa likod kan ripondipon, nagdadangog sa saiyang agom pagdidiskurso. Alagad, siya hinahadoy kan saiyang agom sa mga bagay manongod sa pultika ta pinapahalagahan na gayo an saiyang mga sinasabi.
Si Benigno Aquino, naka'alyado sa Partido Liberal, dai naghaloy nagigin nang nangengenot na kritiko kan gobyerno ni Pres. Ferdinand Marcos na alyado asin kaapil sa Partido Nacionalista asin igwang banabana na siya madalagan sa 1973 na eleksyon presidensyal, huli ngane ta si Marcos dai na pwede ta binabawal na an pagdalagan ule. Alagad, bigla' nagdeklara nin Ley Militar si Marcos kan Sept. 21, 1972 asin padagos wina'ran saysay an 1935-ng Konstitusyon, na nin huli kaini pwede na siyang magpadagos sa pwesto. An agom niya tolostolos inaresto kan ibaba an Ley Militar na senentensyahan ngane nin kagadanan. Kan an agom niya napipiot na, masabi pa nagkukuang kusog-boot siya sa paagi nin pagpangadye, pag'atender nin misa aroaldaw asin pagpamibi kan Santo Rosario nin tolong beses sa aldaw. Bilang sakripisyo asin pakidumamay, pinagbawalan niya an mga aki sa pag'atender mga party, asin siya mismo dai nagduduman sa beauty parlor o magbakal bagong mga bado. Pero may padi na nagsabi saiya, na ikaag sa normal sana an paghirohiro sa buhay.
Kan 1978, dawa habo na gayo siya, an saiyang agom na si Benigno maski naprepreso, nagdesidir na magdalagan sa eleksyon para sa Batasang Pambansa. Siya maigot na nagkampanya para sa nakukulong niyang agom. Sa kaenot-enoteng pangyayari, siya nakanood magdiskurso na pampulitika.
Kan 1980, sa pagmanugang kan presidente kan Estados Unidos na si Jimmy Carter, tinugotan ni Marcos si Benigno Aquino, kaiba an saiyang pamilya, na magtulas sa Amerika kun saen nagpadoktor siya kan helang niya sa puso. An pamilya niya nag'estar sa Boston, asin an tolong taon pag'erok igdi, sinabi ni Corazon Aquino na iyo na an pinaka-maogmang kabtang kan saiyang buhay may-agom ta maimbong na gayo an saindang pagiribang mag'agom.
Nagpule sa Filipinas an agom niyang si Benigno solo sana kan Agosto 21, 1981. Alagad, an agom niya pig'asasinar sa hagyan na pasiring sa tarmac kan Manila International Airport. Nagpule siya sa Filipinas pirang aldaw kaini asin pinangenotan an pagdapit sa paglubong, kun saen labing duwang milyon na tao an nagparticipar. Ini na daa an pinakadakulang bilang na nakilubong, sa bilog na historia kan Filipinas.
Siya man nagadan kan Agosto 1, 2009 sa edad na 76 huli sa helang na kanser sa colon, helang na nadiskubre kan mga doktor kan Marso kan sorong taon, 2008.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
