From Wikipedia, the free encyclopedia
Si Mohammed Yasser Abdel Rahman Abdel Raouf Arafat al-Qudwa al-Husseini (Arabo: محمد ياسر عبد الرحمن عبد الرؤوف عرفات القدوة الحسيني, 24 Agosto 1929 – 11 Nobyembre 2004), popular sa pangaran na Yasser Arafat (ياسر عرفات) o sa bansag niyang Abu Ammar (أبو عمار), sarong Palestinong lider asin Laureate nin Nobel Prize Siya an Chairman kan Palestine Liberation Organizaztion (PLO), presidente kan Palestinian National Authority asin pamayo kan partido pulitikal, na Fatah.[1] An huri saiyang tinogdas kan 1959. Si Arafat haros bilog kan saiyang pagkabuhay naglalaban sa Israel para sa kawsa kan katalingkasan asin sadiring pagtitindog kan banwang Palestino. Dati ngane dai niya binibisto an existencia kan Israel alagad naghira siyang panindogan kan inako niya an Resolusyon 242 kan UN Security Council. [2]
Si Arafat asin an saiyang pwersa nagkukuta asin nagririos sa magkapirang mga banwang Arabo. Kan mga taon 1960 asin kaamayan kan 1970 an Fatah nakipagsagupaan sa Jordan sa sarong madalian na gera sibil. Kan sinda napatalsik sa Jordan asin makalaog sa Lebanon, an Fatah asin si Arafat iyo an lapaglapag kan pwersa armada kan Israel kan an huri nagsakyada sa nasabing nasyon.
Alagad masabi pa. si Arafat "sinasamba" kan dakulon na Arabo asin kan mayoriya kan mga Palestino, anoman an mga idolohiya pulitikal kan mga ini o mga grupo grupo huli ta hinihiling siya bilang sarong manggugubat para sa katalingkasan na nagsisimbolo kan saindang mga kamawotan nasyunal. Alagad, dakul man na Israelita an nagmumuda saiya asin paghiling saiya sa Solnopan siya na an numero unong terorista sa kinaban dahelan kan mga atake kan saiyang grupo sa mga sibilyan. [3]
Sa mga huring aldaw kan karera niya, si Arafat nakipag'olay sa gobyerno kan Israel ngane mapondo na an pira nang dekadang iriwal kan duwa, an Israel asin an PLO. An mga orolay na ini iyo an Kumperensya sa Madrid kan 1991, an Pagka'oroyon sa Oslo kan 1993 asin an Camp David Summit 2000. Sa mga panahon man na iyan, nagtuhaw man an mga pwersa pulitikal nagkokontra sa mga hiro niya arog kan mga makawala na pig'aakusa siyang korupto o sobrang malomoy asin tumpi' sa mga pagpapahonod niya sa mga kahagaran kan gobyerno Israel. Kan 1994, siya ginawadan kan Nobel Prize kadungan ni Yitzhak Rabin asin ni Shimon Peres, huli sa mga negosasyon duman sa Oslo. Sa panahon na ini, nagbutwa asin nagdakula sa kapangyarihan an Hamas asin iba pang mga militanteng grupo. Masabi pa, an mga ini tinanyog nanggad an pundasyon kan pagsasakop kan Hamas na kuta napagamot na sa mga teritoryong Palestino.
Kan kahurihan nin 2004, na haros duwang taon siya dai makaluwas sa saiyang kuta sa Ramallah huli ta an hokbong Israelita nababantayan siya, si Arafat nagkahelang nin makuri asin nahulog sa coma. Siya nagadan kan Nobyembre 11, 2004 sa edad na 75. Totoo dai madeterminar kun ano talaga an ikinagadan ta dai man nin autopsiya piggibo, an saiyang mga doktor nagsarabi na an kawsa kan kagadanan niya idiopathic thrombocytopenic purpura asin cirrhosis; an huri, sarong helang sa katoy na marara;
Si Arafat namundag sa Cairo sa mga magurang na Palestino. An ama niya , si Abdel Raouf al-Qudwa al-Husseini, sarong Palestino sa Gaza; na an ina, ki Yasser na lolang paternal, sarong Ehipto.
An ama ni Arafat sarong paratinda nin tela sa Distrito nin Sakakini sa Cairo, lugar na kun saen saralak an mga tawo na may manlaenlaen an relihiyon. Siya an ikaduwa hale sa ngohod sa pitong magturugang. Siya, saka an tugang niyang si Fathi, pareho namundag sa Cairo. An ina niya, si Zahwa Abul Saud, sa pamilyang gikan Herusalem, nagadan huli sa helang sa katoy kan 1933, kan siya apat pa sanang taon an edad.
Kan an ama niya nasakitan nang maray magbuhay saindang pitong magturugang pakagadan kan ina niya, siya saka an tugang niyang si Fathi dinara asin pinaestar sa pamilya kan ina niya duman sa Distrito kan mga Moroccano sa Lumang Herusalem. Duman naki'erok sinda sa tiyoon niyang si Salim Abul Saud nin apat na taon. Kan 1937, siya saka si Fathi kinua naman kan ama ninda ta pinaestar sa tugang nindang si Inam. Si Arafat mayo nang toltol na relasyon sa ama niya mala ta kan nagadan an ama niya kan 1952, dai lamang siya nagpahiling sa paglubong. Ni magdalaw siya sa lubongan kan ama niya kan siya buminalik sa Gaza. An tugang niyang babae na si Inam, nagbuyagyag kan ini na'interbyu ni Alan Hart, sarong Briton na historyador, na si Yasser daa grabeng kinakastigo kan ama niya kan ini nagpaparaduman sa distrito nin mga Hudyo sa Cairo asin duman nag'aatender sa mga relihiyosong aktibidad kan mga Hudyo. Kan hinapot daa si Yasser ta dai napondo sa pagduman, gusto daa kaya niya mano'dan an mentalidad kan mga Hudyo.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
