ståd in Itálien From Wikipedia, the free encyclopedia
Eppan ghert mit seine ibr 14 000 Einwóhnr zu die greschtn Gemeintn va Sidtiról. Dr Nåmen Eppan soll van Persónennåmen Appianus kémmen. Vrmuatlich isch an Appianus vór långr Zeit då a wichtige Persón gwésn. Eppan ligg in Ibrétsch, 10 km sidweschtlich va Pózn unt 5 km nérdlich va Kåltrn.
| Eppan an dr Weinstråßn (E. an der Weinstraße)Appiano sulla strada del vino | |
 |
.png) |
| Basisdatn | |
|---|---|
| Bezirksgmoanschåft | Ibretsch-Unterlånt |
| Provinz: | Bozn (Sidtiroul) |
| Region: | Trentino-Sidtiroul |
| Stååt: | Italièn |
| Einwohnr(VZ 2011/ 31.12.2013): | 13.997 / 14.619 |
| Språchgruppm laut Volkszehlung 2011: |
87,2 % daitsch 12,5 % italiènisch 0,4 % làdinisch |
| Koordinatn: | {{{Koordinate}}} |
| Heach ibrn Mér: | 235 - 1.864 (Zentrum 415) m |
| Flächn / Daursiedlungsraum: | 59,69 / 26,6 km² |
| Frakzion: | Frångårt (Frangarto), Gaid, Girlan (Cornaiano), Missian (Missiano), Montiggl (Monticolo), Perdónig (Predonico), St. Micheal (S. Michele), Pauls, Unterrain (Riva di Sotto), St. Pauls (San Paolo). |
| Nåchprgemeintn: | Andrian (Andriano), Poazn (Bolzano), Kåltern, Nåls, Pfattn, Terlan; in Oansperg (Trentino): Unser Frau in Wålt-St. Felix, Fondo, Malosco, Ronzone, Sarnonico, Cavareno. |
| Partnerschåft mit: | Anif (Bundesland Soizburg |
| Sonstige Datn | |
| Poschtloatzåhl: | 39057 |
| Vorwåhl: | 0471 |
| ISTAT-Nummer: | 021004 |
| Stairnummr: | 00264460213 |
| Politik | |
| Pirgrmoaschtr: | Wilfried Trettl (Pirgrlistn) (2010) |
Zu dr Gemeinde zéhln die Órtstoale Micheal (Petónung af e; Gemeindesitz) mit Gånt; Pauls mit Untrroan; Girlan, Frångårt, Montiggl, Perdónig mit Gaid.
Die Órtstoale steahn toalweis af Porfiĕr (Porphyr, Rhyolit), toalweis af Glétschrmoränen aus dr Eiszeit. Äs Méndlgepirge, dés in weschtlichn Toal va Eppan ausmåcht, isch aus uma 220 Millionen åltn Dolomit unt steaht af an Sóckl va nó éltrn Porfiĕr.
In Wålt pa dr Méndl zuei (Óbrperg) wåxn haupsächlich Puachn unt Férchn. Untrhålb va 600 m Heach sein Oachn, Stoanpuachn (Hopfenbuchen), Éschn (Mannaeschen), auf saurn Porfiĕr aa Késchpam (Edelkastanie).
Afn Mittrperg sein dr groaße (uma 17 Hektar) unt kloane Montigglr Sea. Fischerei isch Freizeitbeschäftigung. Pa dr Gånt isch a groaßes Pergsturzgelénde. Zém pefindet sich a Naturfenomen, die Eisléchr; es håndlt sich um a kloanen Pereich, wó ungwéhnlich tiafe Tempraturn sein. Es isch untr Naturschutz.
| Jåhr | Einwóhnr |
|---|---|
| 1846 | 4171 |
| 1885 | 4720 |
| 1921 | 6316 |
| 1936 | 7061 |
| 1951 | 7245 |
| 1971 | 9071 |
| 1991 | 10905 |
| 2001 | 12657 |
| 2010 | 14235 |
Wichtige Wirtschåftszweige sein: Weinpau unt Weinherstéllung, Épflånpau, Frémtnvrkèhr, Håntwerk.
Dr Weinpau unt die Weinherstéllung håbm Tradizión. Eppan håt groaße Weinflächn, Kellereigenóssnschåftn unt Privatkellerein. Die Sórte Vrnatsch wert in groaße Méngen produziart. Die Épflånlågn sein haupsächlich in dr Tiafébene.
Wégn sein guatn Klima (ibr 1800 Stunt Sunn in Jåhr) håt Eppan schón vór Jåhrhundrte wóhlhåbnde Lait ånzóchn. Déswégn gip’s a Ménge nóble Ånsitze ódr Schléssr.
Vrånståltungen:
Der uma 25 Jåhr ålte Kultursaal in Micheal isch 2008 vrgréßrt gwórtn. Vrånståltungen fintn aa in Lansrhaus unt in die Frakziónen stått.
Pauls isch viele Jahrhundrte durch pis 1787 die Pfårrei fian gånzn Gemeindegepiĕt va Eppan gwésn mit an zentraln Freithóf. In dén Jåhr håt Girlan Selbsténdigkeit als Pfårrei kriĕgg mit an oagnen Freithóf. In Zeitraum va die negschtn 110 Jåhr sein Perdónig, Missian unt Frångårt oagne Kuratien gwórtn, åphängig va Pauls. Micheal håt ersch 1921 nåchzóchn; dr Fraithóf va Micheal steaht schón seit 1910.
In Pauls isch schón in 12. Jåhrhundrt a Kirch gstånt, wia uns schriftlich ibrliefrt isch. Die haitige isch aus dr spåtn Gótik, nåch viel Jåhrzéhnte Pauzeit 1552 fertiggstéllt gwórtn; lei dr Spitz van 50m hoachn Turn håt nó gfahlt. 1647 håt’r a Zwiefldåch augsétzt kriĕgg. Die groaße Gglógg wégg 4984 kg. In dr Kirch isch a Veschprpilt aus dr Zeit um 1420 zu séchn, dés drei Jåhrhundrt lång, pis zun josefinischn Zeitåltr vrehrt gwórtn isch; zu dr sell Zeit isch Pauls a Wållfåhrtsórt gwésn. 1873 isch a nuir Dåchstuahl af dr Kirch aufikémmen unt Plåttn stått Schintlen.
Die St.-Luzia-Kirch afn Paulsnr Freithóf isch va 1584.
Es St.-Juschtina-Kirchl óbr Pauls isch ausn 17. Jåhrhundrt.
1883 håm Zistrziensrinnen an Grunt fian Klóschtr Mariengårtn kaft. Äs Klóschtr håt aa a Kirch drpei. Dr Órdn isch hait nó zem.
Die Kirch van ehemåling Kapuzinrklóstr in Micheal isch seit 1816 Pfårrkirch, seit 1972 sein koane Órdnslait mähr. Sie isch aus 1642 unt håt Énde van 20 Jåhrhundrt in Óschtn an groaßn modernen Zuapau kriagg mit viel Sitzplétz, weitrs a Pirchner Órgl.
Die St.-Michaels-Kirch aus 1538 isch die ehemålige Pfårrkirch; viel zu kloan fia hait. Sie isch an dr Stéll van a 1237 erwéhntr Kirch.
In Dominikanrklóschtr sein aa koane Órdnslait mehr; es isch zu a Musigschual umfunkzioniĕrt gwórtn. Die Kirch wås drzuaghert, 1883-1886 paut unt in Hl. Jósef gweicht, isch nó in Vrwéndung.
Die Terziarschwéschtrn håbm in Micheal 1842 äs St.-Anna-Klóstr grindet; a Kirchl aus 1513 isch drpei.
Afn Gleifpichl weschtlich va Micheal isch seit 1720 äs Gleif-Kirchl (Hl.-Kraiz-Kirch); dr Pichl isch mit siebm Staziónen als Kalvarienperg eingrichtet.
A kloane nuiromanische Wållfåhrtskirch Maria Råscht (1874/1875 paut) isch af hålbm Wég zwischn Micheal unt Girlan.
Die Pfårrkirch zun Hl. Martin in Girlan håm sie 1837/1838 paut. Schón drvór isch zem a Kirch zun Hl. Martin gwésn. Martini (11. Nofémr) wert ålm groaß gfeirt.
Hl.-Kraiz-Kapell in Schréckpichl.
As Jesuheim håt a scheane Kirch mit modernr Architektur.
Die St.-Josefs-Kirch in Frångårt (1894/1895 paut) håt a Pilt van Tirólr Målr Franz Defregger, dés in Hl. Jósef dårstéllt. Frångart isch hait (2012) an oagne Pfårrei.
1512 håm die Untrroanr a nuie Kirch zun Hl. Nikolaus kriagg. Sie håt an Fliglåltår.
Die haitige St.-Apollonia-Kirch in Missian isch 1843 paut gwórtn. Drvór isch zem die St-Zeno-Kirch gwésn.
Die Kirch zun Hl. Vigilius af Perdónig ståmmp aus 1799; sie isch mitn Pfårrhaus zsåmmpaut. Óbrhålb va Perdónig isch die ålte vrfållne Vigilius-Kirch. Perdónig isch hait (2012) an oagne Pfårrei.
Va 1638 isch die Kirch zu die 14 Noathelfr in Gaid.
Die Kirch in Montiggl geaht af 1470 zrugg unt isch in die Hl. drei Kinig gweicht.
In Eppan gip’s ziemlich a påår Kapelln, zun Peispiel pa die åltn Ånsitze va die Ådling.
In Jåhr 2012 isch a Broschüre auserkémmen mitn Titl: Eine sportbegeisterte Gemeinde. Dés trifft tåtsächlich zua. In Rungg isch a groaße Spórtzone, in Micheal isch die Eishalle unt die groaße Raiffeisnhalle; weiters gip’s nó kleanre Spórtplétz. Dreißig Månnschåftn spieln Fuaßpåll, der Gólf Cklub håt ibr 600 Mitgliedr, ibr 350 Lait sein in Schiklubs organisiĕrt, dr Ténnisklub Rungg håt 16 Månnschaftn, die Håntpållr håm 5 Månnschadftn. Nó viele åndre Spórtler van Pergradlen pis zun Fischn sein aktiv.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
