Чечен телé (үҙатамаһы: Нохчийн мотт, Noxçiyn mott) — Нах-Дағстан төркөмөнә ҡараған тел, ике миллион кеше һөйләшкән, чечен халҡының туған теле. Чечен Республикаһында һәм Дағстанда дәүләт телдәренең береһе булып тора.
Ҡыҫҡа факттар Телдең үҙатамаһы, Илдәр ...
Чечен теле |
Телдең үҙатамаһы |
Нохчийн мотт, Noxçiyn mott
|
---|
Илдәр |
Рәсәй, Төркиә, Иордания, Гөржөстан, Ҡаҙағстан, ЕБ
|
---|
Регионы |
Чечня, Ингушетия, Дағстан һ.б.
|
---|
Рәсми хәле |
Рәсәй Федерацияһы:
- Чечня
- Дағстан
|
---|
Идара итеүсе ойошма |
Чечен Республикаһының Фәндәр академияһы, Чечен телен һәм тарихын үҫтереү институты
|
---|
Был телдә һөйләшеүселәр һаны |
2021 йылда Рәсәйҙә 1 493 748 кеше[1]
|
---|
Һаҡлыҡ хәле |
бирешеүсән[2][3][4][5]
|
---|
Классификация |
---|
Категория |
Евразия телдәре
|
---|
Төньяҡ кавказ юғарыраҡ ғаилә (дөйөм танылмаған)
- Нах-дағстан ғаиләһе
- Нах тармағы
- Вайнах төркөмө (дөйөм танылмаған)
|
Әлифба |
кириллица, латиница (ЧИР-ҙа) (чечен яҙмаһы)
|
---|
Тел коды |
---|
ГОСТ 7.75–97 |
чеч 785
|
---|
ISO 639-1 |
ce
|
---|
ISO 639-2 |
che
|
---|
ISO 639-3 |
che
|
---|
Был телдә Википедия |
|
Ябырға
UNESCO Atlas of the World’s Languages in Danger (Moseley, Christopher (ed.). 2010. Atlas of the World’s Languages in Danger, 3rd edn. Paris, UNESCO Publishing. Online version): статус указан как vulnerable — «уязвимый» (most children speak the language, but it may be restricted to certain domains (e.g., home))
Encyclopedia of the world’s endangered languages (Ed. by Ch. Moseley. 2007. Routledge. ISBN 978-0-7007-1197-0 (Print Edition), ISBN 0-203-64565-0 Master e-book ISBN. Tapani Salminen. Europe and Northern Asia. P. 227): титульные языки республик Северного Кавказа вообще не относятся к числу угрожаемых (In Caucasia … there are several indigenous languages that cannot be regarded as endangered at all. …The twelve main indigenous languages of northern Caucasian republics, Adyge, Avar, Chechen, Dargwa, Ingush, Lak, Lezgian, Kabard-Cherkes, Karachay-Balkar, Kumyk, Ossete and Tabasaran, are maintained well by the population, and the bilingualism in Russian … appears both functional and stable.)
Дешериева Т. И. Чеченский язык // Государственные и титульные языки России. Под ред. В. П. Нерознака. Москва: Academia, 2002. ISBN 5-87444-148-4