Мәтәл

Мәтәл (рус. Метелева) — Рәсәй Федерацияһы Силәбе өлкәһенең Арғаяш районындағы ауыл. Ҡамышлы ауыл биләмәһе составына инә.

Ауыл
Мәтәл
Ил	РәсәйРәсәй
Федерация субъекты	Силәбе өлкәһе
Муниципаль район	Арғаяш
Ауыл биләмәһе	Ҡамышлы
Координаталар	55°18′ с. ш. 60°59′ в. д.HGЯO
Элекке исеме	1776
Халҡы	↗681[1] кеше (2010)
Милли состав	башҡорттар
Конфессиональ составы	мосолмандар
Һанлы танытмалар
Автомобиль коды	-
Код ОКАТО	75 206 850 005
Код ОКТМО	75 606 450 116
Картаны күрһәтергә/йәшерергә Мәтәл

Географик урынлашыуы

Үҙәнйылға (Мейәстең һул ҡушылдығы) буйында урынлашҡан.

Тарихы

Мәтәл (Бохара) — әйле башҡорттарының ауылы^[2]. Тәүге тапҡыр 1776 йылда телгә алына^[3]. Ырымбур губернаһы Силәбе өйәҙе Әйле улусы составында була. Башҡортостанда идара итеүҙең кантон системаһы осоронда 5-се башҡорт кантонының 6-сы йортона керә.

Революциянан һуң Башҡортостан автономияһының (1919 йылдан һуң Башҡортостан АССР-ының) Арғаяш кантоны составына керә. 1930 йылдан — Башҡортостан АССР-ы Арғаяш районы, 1934 йылда Урал өлкәһе Арғаяш милли округы составына бирелә, шул уҡ йылдың көҙөнән — Силәбе өлкәһе Арғаяш районы составында.

Халҡы

1795	1834	1866	1900	1916	1920[2][3]
217	300	364	448	675	562

Халыҡ иҫәбе
2002[4]	2010[1]
661	↗681

2002 йылғы бөтә Рәсәй халыҡ иҫәбен алыу мәғлүмәттәре буйынса ауылда башлыса башҡорттар (96 %) йәшәй^[5][6].

Билдәле шәхестәр

• Зәйнуллина Гәүһәр Динмөхәмәт ҡыҙы (1935) — телсе ғалим. Филология фәндәре кандидаты.
• Зәйнуллина Лилиә Марат ҡыҙы (1960—2016) — тел белгесе, филология фәндәре докторы (2005), профессор.
• Ихсанов Зәйнулла Әмин улы (1906—1997) — физиолог, медицина фәндәре докторы (1958), профессор (1964).
• Ҡуҙыев Рамаҙан Усман улы (1906—1981) — тарихсы. Тарих фәндәре кандидаты.
• Талхина Динә Азат ҡыҙы (1952—2007) — башҡорт шағиры.
• Хафизов Динмөхәмәт Сәмәхужа улы (1883—1966) — педагог, РСФСР мәктәбенең атҡаҙанған уҡытыусыһы.
• Хафизова Мәрхәбә Динмөхәмәт ҡыҙы (1909—?) — Башҡортостан Республикаһында ҡатын-ҡыҙҙарҙан беренсе хирург.
• Әбдиев Әхмәтйән Әбделғәлләм улы — табип. Башҡорттарҙан тәүге медицина докторы (1862).

Иҫкәрмәләр

1. Тома официальной публикации итогов Всероссийской переписи населения 2010 года по Челябинской области. Том 1. «Численность и размещение населения Челябинской области». Таблица 11  (билдәһеҙ). Челябинскстат. Дата обращения: 13 февраль 2014. Архивировано 13 февраль 2014 года.
2. История башкирских родов. Айле, Тырнаклы, Тубаляс. Том 25. Ч. 2 / С. И. Хамидуллин, Б. А. Азнабаев, И. Р. Саитбатталов, И. З. Султанмуратов, Р. Р. Шайхеев, Р. Р. Асылгужин, В. Г. Волков, А. А. Каримов, А. М. Зайнуллин. — Уфа: Китап, 2017. — С. 196-197, 218. — 696 с. — ISBN 978-5-295-06786-0.
3. Урал аръяғы башҡорттарының Ырымбур губернаһы составына ингән торама пункттары (1866 йылда кәмендә 100 кеше йәшәгән торамалар күрһәтелгән) // Башҡорт энциклопедияһы. — Өфө: БР ДАҒУ «Башҡорт энциклопедияһы», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-143-9.
4. Численность населения Челябинской области по данным Всероссийской переписи населения 2002 года  (билдәһеҙ). Дата обращения: 13 февраль 2016. Архивировано 13 февраль 2016 года.
5. База данных переписи 2002 года(недоступная ссылка)
6. Мурзабулатов М. В., Шитова С. Н., Юсупов Р. М. Зауральские башкиры // Башкирская энциклопедия. — Уфа: ГАУН РБ «Башкирская энциклопедия», 2015—2024. — ISBN 978-5-88185-306-8.