Бонн (нем. Bonn) — Көнбайыш Германиялағы ҡала (Төньяҡ Рейн-Вестфалия еренә инә, Рейн йылғаһы буйында урынлашҡан)[17]. Халҡы — 318 809 кеше, илдә халыҡ һаны буйынса 19-сы урынды биләй.
Ҡыҫҡа факттар Рәсми атамаһы, Ҡыҫҡаса атамаһы ...
Бонн |
нем. Bonn |
Байраҡ | Герб |
| |
|
|
Рәсми атамаһы |
Bonn |
Ҡыҫҡаса атамаһы |
Bo[1] |
Архивы хранятся в |
Stadtarchiv und Stadthistorische Bibliothek Bonn[d] |
Этнохороним |
Bonnano, Bonnois[2], Bonnoise[2], Bonner һәм Bonnerin |
Дәүләт |
Германия[3] |
Административ үҙәге |
Германия, Германия Федератив Республикаһы[d], Кёльнское курфюршество[d] һәм Кёльнское курфюршество[d] |
Административ-территориаль берәмек |
Кёльн[d] |
Сәғәт бүлкәте |
UTC+1:00[d] һәм UTC+2:00[d] |
Һыу ятҡылығы буйында урынлашҡан |
Рейн һәм Мельббах[d] |
Геомәғлүмәттәр |
Data:Bonn.map |
Иң юғары нөктә |
Паффельсберг[d][4] |
Глубочайшая точка |
Kemper Werth[d] |
Хөкүмәт башлығы |
Катя Дёрнер[d] |
Ойошма ағзаһы |
краевой союз Рейнланд[d], Q1259498?, association for pedestrian and bicycle-friendly cities, townships and districts in North Rhine Westphalia[d][5], Climate Alliance[d][6], Мэры за мир[d][7], Städtetag Nordrhein-Westfalen[d][8] һәм International Association for Sports and Leisure Facilities[d][9] |
Халыҡ һаны |
335 789 кеше (31 декабрь 2023)[10] |
Ир-егеттәр |
158 190[11] |
Ҡатын-ҡыҙҙар |
172 389[11] |
Административ рәүештә бүленә |
Бад-Годесберг[d][12], Бойель[d][12], Бонн[d][12] һәм Hardtberg[d][12] |
Диңгеҙ кимәленән бейеклек |
60 ± 1 метр |
Туғандаш ҡала |
Оксфорд[d], Ла-Пас[d], Ополе, Тель-Авив, Потсдам[d], Бохара, Авейру[d], Джокьякарта[d], Минск[13], Белфаст[d], Кейп-Кост[d], Budafok[d], Рамаллаһ һәм Чэнду[14] |
Сиктәш |
Рейн-Зиг[d], Арвайлер[d] һәм Альфтер[d] |
Майҙан |
141,06 км² (2016)[15][16] |
Почта индексы |
53111–53229 |
Рәсми сайт |
bonn.de international.bonn.de |
Һештег |
Bonn |
|
Классификация климата Кёппена |
морской климат[d] |
Портал открытых данных |
Open Data Bonn[d] |
Социаль селтәрҙә күҙәтеүселәр |
22 595 |
Урындағы телефон коды |
0228 |
Номер тамғаһы коды |
BN |
Категория для почётных граждан субъекта |
Категория:Почётные граждане Бонна[d] |
Бында ерләнгән кешеләр категорияһы |
Категория:Похороненные в Бонне[d] |
Бында төшөрөлгән фильмдар категорияһы |
Категория:Фильмы, снятые в Бонне[d] |
Элементтың күренеше өсөн категория |
Category:Views of Bonn[d] |
|
Бонн Викимилектә |
Ябырға
1949 йылдың 3 ноябренән 1990 йылдың 3 октябренә тиклем — Германия Федератив Республикаһының баш ҡалаһы. 1990 йылда Германияның ике өлөшө - ГФР һәм ГДР берләшкәс, 1991 йылдың 20 июнендә бундестаг баш ҡаланы Берлинға күсереү тураһында ҡарар ҡабул итә. Бонн — Германияның ҙур сәйәси үҙәге, бер нисә федераль ведомство бында эшләүен дауам итә, федераль дәрәжәләге ҡала тип иҫәпләнә.
Бонн урынында б.э.т. 11-се йылда рим ғәскәре лагеры төҙөлә (Castra Bonnensia)[18]. Ҡаланың исеме бәлки эбурон тигән герман ырыуы исеме менән бәйлелер тип иҫәпләйҙәр. 1000-се йыл тирәһендә «Бонн» атамаһы ҡулланыла башлай.
- 1770 йылда — Людвиг ван Бетховен тыуған.
- 1786 йылда — Бонн университетына нигеҙ һалынған. 1835—1836 йылдарҙа Бонн университетында философ, йәмғиәт эшмәкәре, марксизмға нигеҙ һалыусы сәйәсмән Карл Маркс, 1864—1865 йылдарҙа — философ Фридрих Ницше,1877—1879 йылдарҙа — буласаҡ Германия императоры — кайзер Вильгельм II Гогенцоллерн уҡыған.
- 1815—1945 — Пруссия составына ингән.
- 1845 — Бетховенға һәйкәл асылған, уның хөрмәтенә беренсе фестиваль ойошторола.
- 1949 — Бонн ГФР-ҙың баш ҡалаһына әйләнә.
- 1994 — федераль министрлыҡтарҙы Берлинға күсереү тураһында закон ҡабул ителә.
1998 — федераль министрлыҡтар, ГФР Бундестагы, канцлеры, президенты Берлинға күсә, ҡайһы бер ведомстволар элеккесә Боннда эшләй.
Ҡалала педагогия академияһы, консерватория бар.
Иң яҡын аэропорт — Кёльн/Бонн халыҡ-ара аэропорты.
Бонн музейҙары
- Немец музейы
- Рейндың региональ музейы
- Людвиг ван Бетховен тыуған йорт, хәҙер музей
- «Bundeskunsthalle» федераль күргәҙмә залы
- Германия тарихы музейы (нем. Haus der Geschichte)