Удмурттар

Удмурттар (Арҙар; удм. Удмуртъёс; ялан мари Одо) — Удмурт Республикаһында һәм күрше төбәктәрендә йәшәүсе фин-уғыр халҡы. Урыҫ һәм удмурт телдәрендә һөйләшәләр, диндәре — православие һәм ерле ышаныуҙар.

Удмурттар
Удмурт

Үҙ атамаһы	Удмурт
Һаны һәм йәшәгән урыны
Барлығы: 570 000  Рәсәй Федерацияһы: 552299 (2010 й.)[1], 636906 (2002 г.)[2][3]  Удмуртия: 410584 (2010 й.)[1], 460584 (2002 й.)[2]  Татарстан: 23454 (2010 й.)[1], 24207 (2002 й.)[2]  Башҡортостан: 21477 (2010 й.)[1], 22625 (2002 й.)[2]  Пермь крайы: 20819 (2010 й.)[1], 26272 (2002 й.)[2]  Свердловск өлкәһе: 13789 (2010 й.)[1], 17903 (2002 й.)[2]  Киров өлкәһе: 13639 (2010 й.)[1], 17952 (2002 й.)[2] Ҡалып:Флагификация/Ханты-Манси автономиялы округы - Югра: 3670 (2002 й.)[2]  Ҡаҙағстан: 5824 (2009 й. халыҡ иҫәбен алыу)[4][5]  Украина: 4712 (перепись 2001)[6]
Тел	удмурт теле, урыҫ теле
Дин	православие, урындағы мәжүсилек элементтары һаҡланған
Раса тибы	Сублапоноид тибы (Европеоид расаһы лапоноид тәҫире менән)[7]
Халыҡ	пермь телдәре фин-уғыр халыҡтары урал ғаиләһе
Туғандаш халыҡтар	коми, коми-пермяктар

Байрамдар

• Толсур — ҡышҡы ҡояш торғынлығы көнө (вожодыр) байрамы, был көндө туйҙар үткәрелгән.
• Гырыны потон яки акашка — Пасха, яҙғы ураҡ өҫтө башы.
• Гербер — Иҙге «Петр» көнө (Питрау).
• Выль ӝук — яңы уңыштан бутҡа һәм икмәк бешереү.
• Сӥзьыл юон — уңыш йыйыуын тамамланыуы.
• Выль шуд, сӥль сиӗн — һайыуан һыуйының башланыуы.

Шулай уҡ йылғаларҙың боҙҙан (йёкелян) һәм ерҙең ҡарҙан асыла башланыуы (гуждор шыд) байрам ителгән.

Шулай уҡ уҡығыҙ

• Удмурт фольклоры