Мәскәү дәүләт консерваторияһы

Мәскәү консерваторияһы, П. И. Чайковский исемендәге Мәскәү дәүләт консерваторияһы, рус. Московская государственная консерватория имени П.И. Чайковского — Мәскәүҙә урынлашҡан юғары музыка уҡыу йорто, донъяның билдәле музыка уҡыу йорттарының береһе.  1940 йылдан бөйөк урыҫ композиторыП.И. Чайковский исемен йөрөтә. Ике Ленин ордены менән бүләкләнгән (1946, 1966). РФ мәҙәни мираҫы объекты.

Мәскәү дәүләт консерваторияһы
Нигеҙләү датаһы	1 сентябрь 1866[1]
Рәсми атамаһы	Московська консерваторія һәм Московська державна консерваторія імені Петра Чайковського
Кем хөрмәтенә аталған	Чайковский Пётр Ильич
Нигеҙләүсе	Николай Григорьевич Рубинштейн[d] һәм Антон Григорьевич Рубинштейн[d]
Менеджер/директор	Николай Григорьевич Рубинштейн[d][2], Николай Альбертович Губерт[d][2][3], Карл Карлович Альбрехт[d][2], Сергей Иванович Танеев[d][2][4], Василий Ильич Сафонов[d][2][5], Михаил Михайлович Ипполитов-Иванов[d], Александр Борисович Гольденвейзер[d], Константин Николаевич Игумнов[d] һәм Болеслав Станиславович Пшибышевский[d]
Дәүләт	Рәсәй империяһы  Рәсәй республикаһы  Совет Рәсәйе  СССР  Рәсәй
Административ-территориаль берәмек	Пресненский район[d]
Уҡыусылар һаны	526[2]
Баш компания (ойошма, предприятие)	Рәсәй Федерацияһы Мәҙәниәт министрлығы[6]
Штаб-фатирҙың урынлашыуы	Мәскәү, Рәсәй
Хеҙмәткәрҙәр	40 кеше (1900)[2]
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре
Рәсми асылыу датаһы	сентябрь 1866[7]
Входит в состав списка памятников культурного наследия	Список памятников культурного наследия ЦАО Москвы: от улицы Воздвиженки до Тверской[d]
Мираҫ статусы	Төбәк әһәмиәтендәге Рәсәй мәҙәни мираҫ объекты[d][8]
Рәсми сайт	mosconsv.ru/en/default.a…
Указания, как добраться	Большая Никитская улица, 13
Ойошма хеҙмәткәрҙәре категорияһы	Категория:Мәскәү консерваторияһы уҡытыусылары
Мәскәү дәүләт консерваторияһы Викимилектә

Тарих

Консерваторияның Ҙур залына инеү юлы

Совет хакимиәте йылдарында эшсе-крестьян балаларын консерваторияға уҡырға әҙерләү маҡсатында, йәкшәмбе көнө эшсе консерваторияһы, эшсе музыка факультеты асыла. Йыл һайын союз республикаларынан конкурстан тыш урындарға уҡыусылар ҡабул ителә.

Мәскәү консерваторияһында П. И. Чайковский исемендәге халыҡ-ара конкурс үткәрелә.

1862 йылда Петербургта, 1866 йылда Мәскәүҙә консерватория асыла. Император 1865 йылдың 24 декабрендә указға ҡул ҡуя, 1866 йылдың февралендә консерваторияның беренсе директоры итеп Н. Г. Рубинштейн тәғәйенләнә, асыу тантанаһы 1866 йылдың 1 сентябрендә үтә.

1932 йылдан элекке исеме һәм академик профиле ҡайтарыла.

Тәүге осорҙа консерваторияны тотоу сығымдарын Рәсәй музыка йәмғиәте үҙенең концерттарынан килгән аҡса менән ҡаплай. 1917 йылға тиклем консерваторияла уҡыу түләүле була.

1866 - 1879 йылдар консерваторияла 5 йыл (йыр бүлеге) йәки 6 йыл (уйын ҡоралдары бүлеге) уҡый^[9] һәм 1879 йылдан 9 йыл уҡый.

1866 йылда музыкант Н.Г. Рубинштейн һәм кенәз Н. П. Трубецкой тарафындан нигеҙләнгән. Башланғыс осорҙа Император рус музыка йәмғиәтенең Мәскәү бүлексәһе музыка кластары сифатында Н. Г. Рубинштейндың шәхси фатирында (Мәскәүҙең Ҙур баҡса урамы) эшләй. Тәүҙә хорҙа йырлау һәм ябай музыка теорияһы уҡытыла. Н. Г. Рубинштейн яңы фатирға (Мәскәү Ит тығыры) күсеп килгәс, яңғыҙ йырлау һәм төрлө уйын ҡоралдарында (эскрипка, фортепиано, виолончель, флейта, торба) уйнарға өйрәтеү дәрестәре лә индерелә башлай.

1931 йылда консерваторияның исеме Феликс Кон исемендәге юғары музыка мәктәбе тип үҙгәртелә.

Асылған осорҙа Мәскәү консерваторияһы бароннесса Черкасова йортон (Мәскәүҙең Воздвиженка һәм Арбат ҡапҡалары урамы буйында), 1871 йылдан алып Е. Дашкованың В. И.В.И. Баженов төҙөгән йортон ҡуртымға ала, 1878 йылда был йортто 185 мең һумға һатып ала. 1898 йылда һатып алынған ер кишәрлегендә яңы бина төҙөлә. 1932 йылда өс ҡатлы бинаға өҫтәмә ҡаттар төҙөлә, ә 1983 йылда янкормалар өҫтәлә.

1940 йылдың 7 майында СССР Юғары Советы Президиумы указы менән Мәскәү консерваторияһына бөйөк урыҫ композиторы П. И. Чайковский исеме бирелә.

1864 йылда шәкерттәр һаны 200ҙән артҡас, яңы бинаны (Мәскәүҙең Мүк урамы) ҡуртымға алырға тура килә. 1866 йылда консерватория уҡытыусылары сафына П. И.П.И. Чайковский ла (музыка теорияһының нигеҙҙәрен уҡытыусы сифатында) ҡушыла.

Залдар

Мәскәү консерваторияһының Ҙур залы

• Зур зал
• Кесе зал
• Рахманинов залы
• Конференция залы
• Н.Я. Мясковский исемендәге концерт залы
• Н.Г. Рубинштейн музейында Овал һәм Күргәҙмә залдары

Белгеслектәр әҙерләнә

• Вокал факультеты
• Дирижерлыҡ факультеты
  • Хор дирижеры һәм опера-симфония дирижерҙары бүлеге менән
• Композиторлыҡ факультеты
  • Композиция кафедраһы һәм заманса хор башҡарыу оҫталығы сәнғәте кафедраһы менән
• Оркестр факультеты
• Фортепиано факультеты
• Тарих һәм заманса башҡарыу сәнғәте факультеты

Консерваторияны тамамлаусылар

Мөслим Абдуллин Ришат Абдуллин Рөстәм Абязов Анисим Асламас Мөнирә Булатова Сайра Вельшакова Софья Ғөбәйҙуллина Наталия Гутман Заһир Исмәғилев Александр Ключарев Мәсғүт Латипов Нариман Сабитов

Сара Садикова Лазарь Сарьян Ғата Сөләйманов Нурғиса Тлендиев Мәғәфүр Хисмәтуллин Альбина Шаһиморатова Венера Шәрипова Фәрит Яруллин Рөстәм Яхин Хөсәен Әхмәтов Әхмәт Әхәди һ.б.

Шулай ҙа ҡарағыҙ

• Донъя музыка мәҙәниәте үҙәге (Мәскәү консерваторияһы)

Сығанаҡтар

1. Большая российская энциклопедия. В 35 том. 21 том (Мо-На). М.: НИ БРЭ, 2013. ISBN 978-5-85270-355-2 Информация о сайте

Һылтанмалар

• Мәскәү консерваторияһының сайты (инг.)
• Мәскәү консерваторияһының сайты (рус.)

Иҫкәрмәләр

1. https://www.mosconsv.ru/sveden/
2. Э. Консерватории в России (урыҫ) // Музыкальный словарь: Перевод с 5-го немецкого издания / под ред. Ю. Д. Энгель, пер. Б. П. Юргенсон — М.: Музыкальное издательство П. И. Юргенсона, 1901. — Т. 2. — С. 662—664.
3. В. Губерт (урыҫ) // Музыкальный словарь: Перевод с 5-го немецкого издания / под ред. Ю. Д. Энгель, пер. Б. П. Юргенсон — М.: Музыкальное издательство П. И. Юргенсона, 1901. — Т. 1. — С. 416—417.
4. Риман Г. Танеев (урыҫ) // Музыкальный словарь: Перевод с 5-го немецкого издания / под ред. Ю. Д. Энгель, пер. Б. П. Юргенсон — М.: Музыкальное издательство П. И. Юргенсона, 1901. — Т. 3. — С. 1246—1247.
5. Риман Г. Сафонов (урыҫ) // Музыкальный словарь: Перевод с 5-го немецкого издания / под ред. Ю. Д. Энгель, пер. Б. П. Юргенсон — М.: Музыкальное издательство П. И. Юргенсона, 1901. — Т. 3. — С. 1167—1168.
6. Единый Государственный Реестр Юридических Лиц, ЕГРЮЛ
7. Tchaikovsky: The Quest for the Inner Man — Schirmer Books, 1991. — Б. 85. — ISBN 978-0-02-871885-9
8. Решение Президиума Московского Городского Совета народных депутатов № 84 от 30.07.1992
9. Первое двадцатипятилетие Московской консерватории

Ҡалып:РФ консерваторияләре