Мәүләнә Йәләл әд-Ди́н Мөхәммәт Руми́ (фарс. محمد ابن محمد ابن حسین حسینی خطیبی بکری بلخیمحمد ابن محمد ابن حسین حسینی خطیبی بکری بلخیфарс. محمد ابن محمد ابن حسین حسینی خطیبی بکری بلخی;30 сентябрь 1207 йыл, Балх, Гуридтар Дәүләте — 17 декабрь 1273 йыл, Конья, Конья султанаты), Руми йәки Мәүләнә булараҡ билдәле— күренекле суфый шағиры[15]. Уның тыуған яғы Бәлхә төбәге (Афганистан һәм Тажикистандың хәҙерге өлөшө) атамаһы буйынса уны Мәүләнә Йәләл әд-Ди́н Мөхәммәт Бәлхә лә (фарс. محمد بلخىمحمد بلخىфарс. محمد بلخى), тип йөрөтәләр.[16]
Ҡыҫҡа факттар Зат, Псевдоним ...
Йәләлетдин Руми |
фарс. جلالالدین مُحمَّد بلخی |
|
Зат |
ир-ат[1][2] |
Псевдоним |
خاموش |
Ҡушамат |
جلال الدين, مولانا һәм مولوی |
Тыуған көнө |
30 сентябрь 1207({{padleft:1207|4|0}}-{{padleft:9|2|0}}-{{padleft:30|2|0}})[3][4][5][…] |
Тыуған урыны |
Вахш[d], Хорезмшаһтар дәүләте[6][7] |
Вафат булған көнө |
17 декабрь 1273({{padleft:1273|4|0}}-{{padleft:12|2|0}}-{{padleft:17|2|0}})[8][3][4][…] (66 йәш) |
Вафат булған урыны |
Конья, Рум солтанлығы[9][10] |
Ерләнгән урыны |
Музей Мевляны[d] Yeşil Türbe[d] |
Атаһы |
Баха ад-Дин Валад[d][11] |
Хәләл ефете |
Гаухар-хатун[d] |
Балалары |
Султан Валад[d] |
Әһәмиәтле кеше |
Аттар[d], Санаи[d], Шамс ад-Дин Тебризи[d], Гюрджю Хатун[d] һәм Перванэ[d] |
Туған тел |
фарсы теле |
Яҙма әҫәрҙәр теле |
фарсы теле |
Һөнәр төрө |
шағир, Ғөләмә, яҙыусы, литератор, фәлсәфәсе, мистик, дин белгесе |
Эшмәкәрлек төрө |
Ислам фәлсәфәһе һәм суфыйлыҡ |
Уҡыусылар |
Перванэ[d] һәм Husam al-Din Chalabi[d][12] |
Кемдә уҡыған |
Баха ад-Дин Валад[d] һәм Бурхану-д-дин Тирмизи[d][13] |
Префикс титула |
Мәүлә |
Йәшәү рәүеше |
мистицизм[d] һәм суфыйлыҡ |
Йоғонто яһаусы |
Шамс ад-Дин Тебризи[d], Ибн әл-Ғәрәби һәм Абдул-Кадир аль-Джилани[d] |
Авторлыҡ хоҡуҡтары статусы |
авторлыҡ хоҡуҡтарының ғәмәлдә булыу ваҡыты үткән[d] |
Авторҙың Викимилектәге ҡалыбы |
Rumi |
Йәләлетдин Руми Викимилектә[14] |
Ябырға
XIII быуатта Конья ҡалаһында уның улы Солтан Үәләд Мәүләүи суфый орденына нигеҙ һала, йолаларҙы үтәгәндә улар Руми әҫәрҙәрен файҙалана. Руми — Ғосманлы Төркиәлә хәҙерге заманда ла йәшәп килгән тәриҡәт дәрүиштәренең рухи атаһы.