Çoxsəviyyəli marketinq
From Wikipedia, the free encyclopedia
Şəbəkə marketinqi (və ya çoxsəviyyəli marketinq; ing. multilevel marketing, MLM) — müstəqil distribyutorlar (satış agentləri) şəbəkəsinin yaradılmasına əsaslanan mal və xidmətlərin satışı konsepsiyası, hər biri məhsul satmaqla yanaşı, eyni hüquqlara malik tərəfdaşları da cəlb etmək hüququna malikdir. Bu zaman şəbəkənin hər bir üzvünün gəliri məhsulların satışına görə komisyon haqlarından və onların cəlb etdiyi satış agentləri tərəfindən həyata keçirilən satışın həcmindən asılı olaraq əlavə mükafatlardan (bonuslardan) ibarətdir[1].
Şəbəkə şirkətləri satış agentlərinə mükafat ödəmək üçün bir qədər fərqli sxemlərdən də istifadə edə bilərlər. Belə ki, Böyük Britaniyada Amway şirkətin məhsulları üçün alınan pərakəndə sifarişlərin həcmindən asılı olaraq mükafat ödəyir [2]. ABŞ-də Amway Global aylıq məhsuldarlığa əsasən bonuslar ödəyir[3].
Şəbəkə marketinqi mağazadankənar pərakəndə ticarətin bir forması, birbaşa (şəxsi) satışın xüsusi bir növü hesab edilə bilər ki, burada bir istehsal şirkətinin satış agentləri (distribyutorları) ilk növbədə şəxsi münasibətlər əsasında müstəqil şəkildə təsis edirlər. əlaqələr, potensial alıcılarla birbaşa əlaqə. Satış adətən alıcının evində aparılır. Müəyyən bir məhsulu alıcıya satdıqdan sonra distribyutor onu satış həcminin müəyyən faizi üçün yeni alıcılar tapmağa dəvət edir; onlara da öz növbəsində eyni şərtlərlə yeni alıcılar tapmaq təklif olunur və s. Beləliklə, alıcı-satıcıların çoxsəviyyəli şəbəkəsi yaradılır (müxtəlif şəbəkə şirkətlərində onları fərqli adlandırırlar – partnyorlar, müstəqil biznes sahibləri, dilerlər, məsləhətçilər, satış üzrə məsləhətçilər, müstəqil agentlər və s.)[4].