Teodoziya Brıj

Teodoziya Markovna Brıj (18 fevral 1929, Berejnitsa^[d] – 4 iyul 1999, Lvov) — Ukrayna heykəltaraşı, Ukraynanın əməkdar rəssamı (1997), SSRİ Rəssamlar İttifaqının üzvü.^[1]

Teodoziya Brıj
ukr. Теодозія Марківна Бриж
Doğum tarixi	18 fevral 1929(1929-02-18)
Doğum yeri	Berejnitsa[d], Sarnı rayonu[d], Polşa Respublikası
Vəfat tarixi	4 iyul 1999(1999-07-04) (70 yaşında)
Vəfat yeri	Lvov, Lvov vilayəti, Ukrayna
Dəfn yeri	Lıçakov qəbiristanlığı[d]
Təhsili	Lvov Milli İncəsənət Akademiyası[d] (–1954)
Fəaliyyəti	heykəltaraş
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Qəbri.

Həyatı

Teodoziya Brıj 18 fevral 1929-cu ildə Sarnı rayonunun Berejnitsa kəndində anadan olub.^[2] O, Sarnı gimnaziyasından məzun olmuşdur. 1954-cü ildə Lvov Tətbiqi və Dekorativ İncəsənət İnstitutunu bitirmişdir. İvan Severa və Leopold Levitski kimi şəxslər onun müəllimləri olmuşdurlar. Brıj Lvovda yaşamış və işləmişdir.^[2]

Karyerası

Bryzh iki yüzdən çox heykəlin müəllifi olmuşdur. Onun əsərlərinə abidələr, məzar daşları, xatirə lövhələri, dekorativ və park heykəlləri daxildir. Lesia Ukraynkanın "Meşə mahnısı" əsasında yaratdığı silsilə əsərləri böyük maraq oyatmışdır.^[1]

Brıj lvovlu abidə və qrafika sənəçisi Yeven Beznisk ilə evlənmiş, onunla bir çox sənət layihəsi həyata keçirmişdir.^[2] Cütlük Makivka dağındakı Seç atıcılarının xatirə qəbiristanlığını, Zoloçiv qəsrindəki Xalq Daxili İşlər Komissarlığının (NKVD) qurbanlarına həsr olunmuş xatirə ibadətgahını, Danilo Halitskinin abidəsini və Volodimir-Volinskyidə tikilmiş Vasilko Romanoviçin abidəsini dizayn etmişdir.^[3]

Brıjın heykəlləri plastiklik, zəriflik və yüngüllük ilə xarakterizə olunur. O, 1960-cı illərdə Ukraynada müasir dünya incəsənəti yolu ilə gedən ilk heykəltaraşlardan biri olmuşdur.^[4]

Brıj 4 iyul 1999-cu ildə Lvovda ölmüş və Lıçakov qəbiristanlığında dəfn olunmuşdur.^[5]

Xatirəsi

Lvov şəhərinin Martovıça küçəsi, 5 ünvanında Brıjın xatirə muzeyi yerləşir.^[1] Rivnedə bir küçəyə Teodoziya Brıjın adı verilmişdir.

Seçilmiş əsərləri

• Volodimir-Volynskyi qurbanlarının xatirəsinə həsr olunmuş memorial kompleksi. Yeven Dzindra və Yaroslav Nazarkeviç ilə birlikə. 1965-ci ildə tikilmiş, 1985-ci ildə bərpa olunmuşdur.
• Xorobrovda sovet əsgərlərinə abidə (1975).
• Lvov şəhərinin Mişuha küçəsində Yuri Velikanoviçə həsr olunmuş abidə (1982, memar Lidiya Lesova).
• Lvov şəhərinin Lıçakov qəbiristanlığında Solomiya Krushelnitska, İvan Kripiakeviç, Leopold Levitski, Oleksa Şatkivski üçün qəbir daşları.
• Kommunist repressiyalarının qurbanları üçün abidə (1995, Zoloçev qəsr-parkı).^[6]

İstinadlar

1. "Theodosia Markovna Brizh (born in 18.02.1929) – Biography, Interesting Facts, Famous Artworks". Arthive. 2 March 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 March 2022.
2. Віктор, Гуменний. "Львів'янка, що творила історію скульптури з нової сторінки: творча історія Теодозії Бриж • Фотографії старого Львова". Фотографії старого Львова (ukrayna). 11 February 2016. 8 April 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 March 2022.
3. Ent︠s︡yklopedii︠a︡ Lʹvova = Encyclopaedia Leopoliensis (ukrayna). Andriĭ Kozyt︠s︡ʹkyĭ, I. Pidkova, Андрій Козицький, І. Підкова. Lʹviv. 2007–2012. 285–286. ISBN 978-966-7007-68-3. OCLC 181625653. 2023-03-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-03.
4. Художники України: енциклопедичний довідник (ukrayna). Віктор. Сидоренко, Академія мистецтв України. Інститут проблем сучасного мистецтва. (1). Kyïv: Інтертехнологія. 2006. 95. ISBN 978-966-96839-3-9. OCLC 781430671. 2023-03-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-03.
5. Krysa, Li︠u︡bomyr. Lychakivsʹkyĭ nekropolʹ : putivnyk (ukrayna). Roman Figolʹ. Lʹviv: [publisher not identified]. 2006. 58. ISBN 966-8955-00-5. OCLC 85871287. 2023-03-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-03.
6. "Капличка-пам'ятник жертвам комуністичних репресій – "Золочів.нет"". 22 October 2017. 22 October 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 March 2022.