O Fortuna

O Fortuna— XII əsrin əvvəllərində yazılmış orta əsr Latın Qoliardik şeridir. O Fortuna həm də Carmina Burana kimi tanınan kolleksiyanın hissələrindən biridir. Bu Roma mifologiyasındakı xoşbəxtlik təcəssümünə, Fortuna və taleyə narazılıq edir.

Carmina Burana əlyazmasında "O Fortuna" (Bavariya Dövlət Kitabxanası). Şeir səhifədə son altı misranı əhatə edir.

1935-1936-cı ildə Alman bəstəkar Karl Orf öz Carmina Burana kantatasının ən məşhur hissəsi və əsərin açılış və bağlanış hissələrində ifa edilən "Fortuna Imperatrix Mundi" kimi adlanan musiqi bəstələdi. Birinci dəfə 8 iyun 1937-ci ildə Alte Operdə səhnələşdirilib. Ton son doqquz bara qədər məqamlıdır. Konsertin müddəti iki dəqiqə yarımdan bir az daha çoxdur.

Orffun şeir üzərindəki aktları olduqca populyar olub saysız-hesabsız klassik musiqi orkestrləri və sənətkarlar tərəfindən ifa edilib. Bu musiqi parçası çoxsaylı filmlər və televiziya reklam çarxlarında eşidilir və dramatik və ya həlledici hallarda əhval-ruhiyyəni tənzimləmək üçün populyar mədəniyyətin əsasında çevrilib.^[1] "O Fortuna" İngiltərədə son 75 ilin ən çox ifa olunan klassik musiqi əsəri halına gəlmişdir.^[2]

Şer

lat. “O Fortuna”

Carmina Burana-O Fortuna-Carl Orff-André Rieu

(latınca) O Fortuna velut luna statu variabilis, semper crescis aut decrescis; vita detestabilis nunc obdurat et tunc curat ludo mentis aciem, egestatem, potestatem dissolvit ut glaciem. Sors immanis et inanis, rota tu volubilis, status malus, vana salus semper dissolubilis, obumbrata et velata michi quoque niteris; nunc per ludum dorsum nudum fero tui sceleris. Sors salutis et virtutis michi nunc contraria, est affectus et defectus semper in angaria. Hac in hora sine mora corde pulsum tangite; quod per sortem sternit fortem, mecum omnes plangite!

(azərbaycanca, hərfi tərcümə) O Fortune, ay kimi dəyişkənsən, həmişə böyüyən və ya kiçilən; mənfur həyat birinci zülm edər və sonra təssəlli verər kefinin istədiyi kimi; səfaləti və gücü buz kimi əridir. Tale-dəhşətli və boş, sən çarxı fələk, sən acıqlısan, rifah nahaq yerədir və həmişə heçliyə yox olur, kölgəli və örtülü mənə də bulaşmısan; indi hiyləgərliklə, çılpak belimi pisliyinə təslim edirəm. Tale sağlamlıq və xeyirxahlıqda, mənə qarşıdır sürülən, və əzilən, daima əsarətdə. elə bu saatda gecikmədən qopar titrəyən telləri; bir halda ki Tale güclü adamı yerə sərir, hər kəs ağlasın mənimlə!

İstinadlar

1. ""O Fortuna" in popular culture". 2020-09-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-02-08.
2. Most played classical music of the past 75 years

Həmçinin bax

• Carmina Burana (Orf)

Xarici keçidlər

• O FORTUNA  (ing.)
• Carmina Burana Lyrics  (ing.)