From Wikipedia, the free encyclopedia
Firudin Məhərrəmov (tam adı: Məhərrəmov Firudin Əliməmməd oğlu; 10 may 1959, Lerik rayonu) — teatr rejissoru,[1] ssenarist, Azərbaycanın xalq artisti (2018).
Firudin Məhərrəmov | |
---|---|
Məhərrəmov Firudin Əlməmməd oğlu | |
Doğum tarixi | 10 may 1959 (65 yaş) |
Doğum yeri | |
Milliyyəti | azərbaycanlı |
Vətəndaşlığı | |
Atası | Əliməmməd |
Fəaliyyəti | ssenarist, rejissor |
Təhsili | |
Mükafatları |
Firudin Məhərrəmov 1959-cu il mayın 10-da Lerik rayonunda anadan olmuşdur. 1966-cı ildə Sumqayıt 8 illik məktəbdə təhsil almağa başlayəb. 1970-ci ildə Sumqayıt şəhərində xalq teatrı dərnəyində aktyor və rejissor kimi fəaliyyət göstərmişdir. 1978-ci ildə Macarıstanda hərbi xidmətdə olmuşdur. Hərbi xidmətdən qayıdandan sonra iki il kimya şirkətində çalışmışdır.
1983-cü ildə M. A. Əliyev adına Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunda professor, Xalq artisti Mehdi Məmmədovun rəhbərlik etdiyi rejissorluq fakültəsinə qəbul olunmuş eyni zamanda professor Xalq artisti Azərpaşa Neymətdən dərs almışdır. 1987-ci ildə oranı ümidverici bir rejissor kimi bitirmişdir. Tələbəlik illərində "Bir məhəbbətin tarixçəsi" (Rey Bredberi), "Kamança"(Cəlil Məmmədquluzadə), "Şirə bənzər"(R. İbrahimbəyov) və "Elektra" (Sofokl) kimi əsərlərə Tədris teatrında quruluş verən F. Məhərəmovun rejissor traktovkaları sənətşünaslar tərəfindən layiqincə qiymətləndirilmişdir. 1986-cı ildə tələbə kimi quruluş verdiyi M. F. Axundzadənin "Misyo Jordan və Dərviş Məstəlişah" tamaşası Azərbaycan televiziyasında lentə alınaraq nümayiş olunmuşdur. Elə həmin il də institut bu tamaşanı Gürcüstana qastrol səfərinə göndərmiş, tamaşa xeyriyyə məqsədilə oynanmışdır. Məşhur gürcü rejissorlarından R. Strua və T. Çxeidze tamaşa haqda müsbət fikirlər söyləmişlər. 1987-ci ildə V. Şukşinin "Diribaş adamlar"əsərinə verdiyi quruluşla o, Sumqayıt teatrına quruluşçu rejissor vəzifəsinə qəbul olunub. 1989-cu ildə R. Kiplinqin "Öz xoşuna gəzən pişik" əsərinə verdiyi quruluş, onu kiçik yaşlı tamaşaçıların sevimlisinə çevirib. Bu tamaşa da lentə alınaraq dəfələrlə Respublika televiziyası ilə nümayiş olunub. Məktəbyaşlı uşaqların mənəvi tərbiyəsində ciddi rol oynayan bu tamaşa Respublika televiziyasının Qızıl fondunda saxlanılır. Həmin fondda F. Məhərrəmovun quruluş verdiyi daha bir tamaşanın Azərbaycan dramaturgiyasının banisi M. F. Axundovun "Müsyo Jordan və Dərviş Məstəli şah" komediyasının lenti də saxlanılır. Sumqayıt teatrında bir-birinin ardınca müxtəlif xatakterli tamaşalar F. Məhərrəmovun istedadlı rejissor olduğunu bir daha sübuta yetirdi. Onun quruluş verdiyi "Təxribatçılar" (S. Mrojek), "Subaylarınızdan görəsiniz" (İ. Məlikzadə və S. Ələsgərov), "Yaralar" və "Kim nə deyər bizdə olan qeyrətə" (A. Babayev), "Qarışqa yuvası" (Ə. Qiyas) və s. tamaşalar F. Məhərrəmovun yaradıcılıq potensialını üzə çıxartmışdır. F. Məhərrəmov 4 pyesin tərcüməçisi, 5 pyesin isə müəllifidir. O, Azərbaycan Respublikasında mütəmadi keçirilən mono-tamaşalar festivallarının diplomçusu və laureatı adına layiq görülüb. Ailəlidir, 1 övladı var.
Firudin Məhərromov Respublikada mütəmadi keçirilən mono-tamaşalar festivallarının diplomçusu və laureatı adına layiq görülmüşdür.
Səhnələşdirərək quruluş verdiyi "Hamlet" (V. Şekspir) "Aydın" (C. Cabbarlı) və O. Fikrətoğlunun "Qapı" mono-tamaşaları sənətşünaslar tərəfindən yüksək qiymətləndirilmişdir. Xüsusilə "Hamlet" mono-tamaşasına görə "Rejissurada cəsarətli addım prizi"nə və pul mükafatına layiq görülmüşdür. 1998-ci ildə Gürcüstan Respublikasının Rustavi şəhərinin 50 illiyinə həsr olunmuş, Beynəlxalq "Qızıl maska" festivalında F. Məhərrəmov quruluş verdiyi "Müsyo Jordan və Dərviş Məstəli şah" (M. F. Axundov) tamaşasına görə "Klassik əsər üzərində uğurlu eksperiment" prizi ilə təltif olunmuşdur. 2000-ci ildə Respublikada keçirilən "Klassik tamaşalar festivalı" nda C. Məmmədquluzadənin "Danabaş kəndinin əhvalatları" tamaşası teatr tənqidçiləri tərəfindən festivalın ən samballı klassik tamaşası kimi qiymətləndirilmişdir. "Festivallar festivalı"nda isə F. Məhərromovun quruluş verdiyi Ə. Qiyasın "Qarışqa yuvası" tamaşası mükafata layiq görülməklə yanaşı festival repertuarını bəzəyən tamaşalar sırasında özünəməxsus yer tutmuşdur. Eyni zamanda bu tamaşa türkiyənin Ərzurum şəhərində keçirilən Beynəlxalq Teatr festivalında diploma layiq görülmüşdür. 2005-ci ildə Azərbaycan Respublikasında keçirilən "Boş məkanın dolğunluğu" teatr festivalında F. Məhərrəmov Ç. Aytmatovun "Dəniz kənarıyla qaçan Alabaş" povestinin motivləri əsasında səhnələşdirdiyi "Ümid sahili" tamaşasına görə "Uğurlu aktyor ansamblı"- rejissor prizinə layiq görülmüşdür. Elə həmin ildə Aqşin Babayevin "Xilaskar" əsərinə quruluş verməklə ildə Azərbaycan teatr tarixindı ilk dəfə olaraq Ulu Öndər Heydər Əliyevin bədii obrazını dolğunu ilə səhnəyə gətirmişdir. Tamaşa teatr ictimaiyyətinin və geniş tamaşaçı auiditoriyasının rəğbətini qazanmış, dəfələrlə respublika televiziyasında nümayiş olunmuşdur. F. Məhərrəmov qərb yazarlarının əsərlərini də böyük uğurla tamaşaya qoymaqda davam edir. İngilis yazıçısı Con Qolsuorsinin eyni adlı povesti əsasında səhnələşdirdiyi "Birincilər və sonuncular" tamaşası Türkiyənin Ankara şəhərində keçirilən "Uluslararası teatr festivalı"na dəvət almış, festivalda uğurlu çıxışı ilə türk tamaşaçılarının və münsiflər heyətinin rəğbətini qazanaraq diplom və hədiyyələrə layiq görülmüşdür.
F. Məhərrəmovun quruluş verdiyi daha bir tamaşa Yucin O`Nilin "Qarağaclar altında məhəbbət" tamaşası 2008-ci ildə Teatr Xadimləri İttifaqının təsis etdiyi "Qızıl Dərviş" mükafatına layiq görülmüşdür.
F. Məhərrəmov Sumqayıt teatrında işləməklə yanaşı Azərbaycan Respublikasında bir çox teatrları ilə də yaradıcılıq əlaqələri saxlamış və ayrı-ayrı vaxtlarda Ş. Qurbanov adına Musiqili Komediya teatrında" "Hicran", Füzuli Dövlət Dram teatrında "Danabaş kəndinin əhvalatları" , İrəvan teatrında E. Əfəndiyevin "Poçt şöbəsində xəyal", Anarın "Telefon gecələri", Lənkəran Dövlət Dram Teatrında Çingiz Aytmatovun "Gün var əsrə bərabər" povesti əsasında "Manqurt", Qazax Dövlət Dram Teatrında M. F Axundzadənin "Xırs quldurbasan", Şuşa Dövlət Dram Teatrında "Əli Əmirlinin "Varlı Qadın" tamaşalarına quruluş vermişdir. Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrında C. Məmmədquluzadənin "Anamın kitabı", H. Mirələmovun "Vəsiyyət" tamaşaları uzun müddət teatrın repertuarında qalmaqdadır. Mingəçevir Dövlət Dram Teatrında quruluş verdiyi Hüseyn Cavidin "Ana" tamaşası isə F. Məhərrəmova 2-ci dəfə "Qızıl Dərviş" mükafatını qazandırmışdır. 2011-ci ildə Amerikada fəaliyyət göstərən Azərbaycan Nyu-York Assosiası Firudin Məhərrəmovu orada Azərbaycan teatrı açması üçün dəvət edir. Teatrın açılışı M. F. Axundzadənin "Misyo Jordan və Dərviş Məstəlişah" əsəri ilə olur. Bununla da Amerikada ilk Azərbaycan teatrının əsası qoyulur. Elə həmin il də o Amerikada keçirilən Azərbaycan Dövlət Müstəqilliyinin bərpasının 20 illiyinə həsr edilmiş bayram tədbirinin ssenari müəllifi və quruluşçu rejissoru olmuşdur. O 2012-ci ildə M. F. Axundzadənin 200 illik yubileyi çərçivəsində həmin əsərə yenidən quruluş verir, tamaşa Hindistanda keçirilən ənənəvi Beynəlxal Teatr Festivalında uğurla çıxış edərək diploma layiq görülüb. 2018-ci ildə Turqut Özakmanın "Ocaq" tamaşası ilə Türkiyənin Mersin şəhərində keçirilən Teatr festivalında çıxış edərək diploma layiq görülmüşdür. F. Məhərrəmov 2005-ci ildə Respublikanın "Əməkdar Artisti" fəxri adına, 2008-ci ildə "Tərəqqi medalı"na, 2018-ci ildən isə "Xalq Artisti" və "Prezident mükafatçısı"dır. 2012-ci ildən "Yeni Azərbaycan Partiyası"nın üzvüdür. F. Məhərrəmov 37 ildir ki Sumqayıt şəhərində keçirilən Dövlət səviyyəli tədbirlərin ssenari müəllifi olmaqla yanaşı, həm də quruluşçu rejissorudur. Onun quruluş verdiyi Heydər Əliyevin anadan olmasının 70, 75 və 80 illik, Zərifə Əliyevanın 90 illik yubiley tədbiri, Əziz Əliyev və Həsən Əliyevin yubileyləri, Mir Cəlal Paşayevə həsr olunmuş "Həmişə yanar ürək" adlı yubiley tamaşası və neçə-neçə Azırbaycan şair və mütəfəkkirlərinin eləcə də bayram və tədbirləri tamaşaçı rəğbəti qazanmışdır. 1987-ci ildən bu günə kimi F. Məhərrəmov Sumqayıt teatrının səhnəsində 30-dan çox əsərə quruluş vermişdir. Son iki ildə Sumqayıtlı tamaşaçılar onun hazırladığı "Bir köpək vardı" (G. Xuqayev), "Dağlarda tufan" (Ə. M. Lələdağ), "Qarağaclar altında məhəbbət" (Y. Onil), "Bayramın birinci günü" (N. Hikmət), "Mənim ağ göyərçinim" (T. Vəliyeva), "Varlı qadın" (Ə. Əmirli), "Qaraca qız"(A. Şaiq) "Birincilər və sonuncular" (C. Qolsuorsi), "Şərəfin sandığı" (M. Atəş) və s.uzun müddətli olmaqla yanaşı, tamaşaçılar tərəfindən sevilərək baxılan tamaşalardandır.
Sumqayıt Dövlət Dram teatrı:
Akademik Milli Dram Teatrında
Akademik Musiqili Teatrında
İrəvan Dövlət Dram Teatrında
Fizuli Dövlət Dram Teatrında
Mingəçevir Dövlət Dram Teatrında
Lənkəran Dövlət Dram Teatrında
Qazax Dövlət Dram Teatrında
Şuşa Dövlət Dram Teatrında
Amerika Nyu-York Azərbaycan Teatrında
Nəsimi folklor özəl teatrında
Sumqayıt Dövlət Dram teatrı
Akademik Milli Dram teatrında
Amerika Nyu-York şəhərində
F. Məhərrəmov 2005-ci ildə Respublikanın "Əməkdar artisti" Fəxri adına, 25 sentyabr 2008-ci il "Tərəqqi" medalına, 2007-ci ildə, 2008-ci ildə, 9 may 2018-ci ildə[2], 10 may 2019-cu ildə[3], 7 may 2020-ci ildə[4], 7 may 2021-ci ildə[5], 10 may 2022-ci ildə[6], 6 may 2023-cü ildə[7] və 9 may 2024-cü ildə[8] Prezident mükafatına layiq görülmüşdür.
F. Məhərrəmov 27 may 2018-ci ildə Azərbaycanın Xalq artisti fəxri adına layiq görülmüşdür.[9]
10 mart 2024-cü ildə Azərbaycan Teatr Xadimlər İttifaqının təsis etdiyi “Sənətkar” medalı ilə təltif olunub
30 sentyabr 2024-cü ildə Azərbaycan Teatr Xadimlər İttifaqının təsis etdiyi “Teatr xadimi” qızıl medalı ilə təltif olunub
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.