Atarqatis

Atarqatis, Atarateh (klass. süry. Atar'atheh/Tar'atheh), Derketo (yun. Δερκετὼ),^[1] Dea Siriya (lat. Dea Syria) və ya Deyasura (lat. Deasura)^[2] — antik dövrdə, Şimali Suriyada yaşayanların əsas ilahəsi.^[3][4] O, bərəkət və sevgi ilahəsi olmaqla yanaşı, həm də şəhərinin və xalqının baalatı (sahibə) idi, onları müdafiə edirdi. Onun əsas şəhəri Heliopol idi.^[5]

Atarqatis
klass. süry. Atar'atheh/Tar'atheh
Atarqatisin büstü. III əsr.
Mifologiya	Kənani
Yunanca adı	yun. Δερκετὼ
Latınca adı	lat. Dea Syria/Deasura
Cinsi	qadın[d]
Fəaliyyəti	bərəkət və sevgi
Əri	Baal-Hadad
Əlaqəli personajlar	Aşera Anat Astarta
Dini mərkəz	Heliopol
Heyvan	göyərçin və balıq
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Onun əri Baal-Hadaddır. Göyərçin və balıqlar Atarqatis üçün müqəddəsdir.^[6]

III əsrə aid süryanidilli mənbəyə görə, "Suriya və Urhaydakı kişilər Tarata şərəfinə özünü axtalayardı, ancaq kral Abqar dindar olandaq sonra əmr verdi ki, özünü axtalayanların əli kəsilsin və o gündən bəri Urhayda heç kəs özünü axtalamır".^[7]

Atarqatis bəzən su pərisi kimi təsvir olunur, çünki o, bəzən balıq bədənli Aşkelon ilahəsi ilə eyniləşdirilir. Buna baxmayaraq, Atarqatisə Aşkelon şəhərində pərəstiş edilməsi haqqında heç bir dəlil yoxdur.^[8]

Ədəbiyyat

İstinadlar

1. Strabo, Geography, Book 16, 4.27 Arxivləşdirilib 2022-07-08 at the Wayback Machine; Piny, Natural History 5.81.
2. Lucian, de Dea Syria, which is the conventional Latin title of his q.yun. Περὶ τῆς Συρίης Θεοῦ; cf Chisholm, 1911.
3. "Atargatis (Syrian deity)". britannica.com (ingilis). Encyclopædia Britannica. 13 avqust 2013. May 6, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 iyul 2020.
4. M. Rostovtseff, "Hadad and Atargatis at Palmyra", American Journal of Archaeology 37 (January 1933), pp 58-63, examining Palmyrene stamped tesserae.
5. "Hierapolis, at" (ingilis). Britannica.com. 6 oktyabr 2013. February 22, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 iyul 2020.
6. "Atargatis, the Phoenician Great Goddess-Dea Syria Derketo Derceto mermaid goddess fish goddess water goddess canaanite goddess syrian goddess" (ingilis). Thaliatook.com. May 7, 2009 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 iyul 2020.
7. Walter Bauer; Robert A. Kraft; Gerhard Krodel. Orthodoxy and heresy in earliest Christianity. Sigler Press. 1996. səh. 5. ISBN 978-0-9623642-7-3. 2020-08-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 iyul 2020.
8. Drijvers Dea Syria LIMC. The modern repertory of literary allusions to her is Paul Louis van Berg, Corpus Cultus Deae Syriae (C.C.D.S.): les sources littéraires, Part I: Répertoire des sources grecques et latines; Part II: Études critiques des sources mythologiques grecques et latines (Leiden:Brill) 1973.

Ədəbiyyat

• Moshe Weinfeld, "Semiramis: her name and her origin." In: Mordechai Cogan/Israel Eph’al (ed.), Ah, Assyria...:Studies in Assyrian history and ancient Near Eastern historiography presented to Hayim Tadmor (series Scripta Hierosolymitana 33), (Jerusalem 1991), 99-103.

Xarici keçidlər

• Atargatis by Abufares
• Jewish Encyclopedia: Derceto
• Britannica Online Encyclopædia: "Atargatis"
• Atargatis, the "Syrian Goddess" by Johanna Stuckey Arxivləşdirilib 2021-03-31 at the Wayback Machine
• Lucian of Samosata, Concerning the Syrian Goddess (English translation & commentary)