Akkra

Akkra (ing. Accra) — 1957-ci ildən Qana Respublikasının paytaxtı və ölkənin ən böyük şəhəri. Qvineya körfəzi sahilində liman. Şəhərin əhalisi 2011-ci ilin təxmini hesablamalarına görə 3 963 264 nəfərdir.

Şəhər
Akkra
Nkran
Bayraq
5°32′46″ şm. e. 0°12′24″ q. u.HGYO
Ölkə	Qana
Tarixi və coğrafiyası
İlk məlumat	XV əsr
Sahəsi	173.000.000 m²
Mərkəzin hündürlüyü	61 ± 1 m
Saat qurşağı	UTC±0 Qrinviç vaxtı
Əhalisi
Əhalisi	1.782.150 nəf. (2021)[1]
Rəsmi dili	ingilis dili[2]
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu	0302, 0302
Digər
ama.gov.gh
Xəritəni göstər/gizlə Akkra
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi

Akkra sözü "qarşıqalar" mənasını verən "Nkran" sözündən yaranmışdır. Əsası 16-cı əsrin 1-ci yarısında qoyulmuşdur. Adı Korlelaqununun sahilində məskunlaşmış akkra xalqının adından götürülmüşdür. 19-cu əsrin sonlarınadək qul ticarəti mərkəzlərindən biri olmuşdur. Əvvəllər burada qa tayfalarından biri məskunlaşmış, 1600-cü ildə isə qa tayfa ittifaqının paytaxtı olmuşdur. Avropa tacirlərinin Qvineya sahillərinə gəlməsi nəticəsində mühüm ticarət mərkəzinə çevrildi. Akkranı ələ keçirmək uğrunda qalar, akimlər, akvapimlər və aşantilər arasında uzun müddət mübarizə getmişdir. 1850-ci ildə İngiltərənin Qızıl Sahil müstəmləkəsinə daxil edilmişdir. 1876–1957-ci illərdə Qızıl Sahildəki müstəmləkə hökumətinin iqamətgahı burada yerləşirdi.

Mədəniyyət müəssisələri

Müstəmləkə dövrü abidələrindən hollandların tikdiyi Krevkör (1605, indiki Uşer), danimarkalıların Kristians borq (1657– 59; 1900-cü ildən ingilis qubernatorunun, hazırda Qana hökumətinin iqamətgahı), ingilislərin Ceyms (1673) istehkamları Ümumdünya irsi siyahısına daxil edilmişdir.

İncəsənət və Elmlər Akademiyası (əsası 1959-cu ildə qoyulmuşdur), Universitet (1961), Açimota hərbi kolleci, Milli arxiv (1946), Mərkəzi kitabxana (1950), Milli muzey (1957), Elm və texnologiya muzeyi (1965), Milli afrikaşünaslıq kitabxanası (1961), Milli elmi-texniki kitabxana və informasiya mərkəzi (1964), Milli teatr var.

İqtisadiyyatı

Akkra iki əsas zonaya dolanbac küçəli sahil rayonlarına və dövlət müəssisələri, banklar, mağazalar və s.-nin yerləşdiyi müasir məhəllələrə ayrılır. Dəmiryol və avtomobil yolları qovşağı, həmçinin beynəlxalq aeroportu var. Qananın iri ticarət-sənaye mərkəzidir. Burada yüngül, yeyinti, kimya, metal emalı sənayesi, maşınqayırma müəssisələri, elektrik avadanlıqları (mühərriklər, tele və radioaparatları, akkumulyator batareyaları istehsalı) zavodu vardır. Avtomobil yığılır; kustar üsulla qızıl və gümüş məmulatlar istehsal edilir; İES fəaliyyət göstərir.^[3]

İstinadlar

1. https://statsghana.gov.gh/gssmain/fileUpload/pressrelease/2021%20PHC%20General%20Report%20Vol%203A_Population%20of%20Regions%20and%20Districts_181121.pdf.
2. https://books.google.com.gh/books?id=TZWwKiOqJBUC&pg=PA49&dq=official+language+of+Ghana&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjSy_2Wsb3VAhWjBcAKHffADNcQ6AEINTAD#v=onepage&q=official%20language%20of%20Ghana&f=false.
3. Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 1-ci cild: A – Argelander (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2009. səh. 235–236. ISBN 978-9952-441-02-4.