From Wikipedia, the free encyclopedia
Chlamydomonas (lat. Chlamydomonas) — chlamydomonadales dəstəsinin chlamydomonadaceae fəsiləsinə aid bitki cinsi. İkihüceyrəli qamçılılardandır.
Xlamidomonada | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Ranqsız: Şöbə: Yarımtip: Chlorophytina Sinif: Dəstə: Fəsilə: Chlamydomonadaceae Cins: Xlamidomonada |
||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Xlamidomonada protistalar aləmindədir və bir koloniya deyil. Amma çox hüceyrəliliyin işləməsində əhəmiyyətli bir tək hüceyrəli olaraq vəzifə alır. Çünki Xlamidomonada, volvoksa olduqca oxşayır və çox hüceyrəliliyə atılan ilk addım hesab olunmaqdadır.
Xlamidomonada qamçılı bir protista olmasına baxmayaraq, bu qamçısı davamlı deyil. Bölünmə əsnasında, ətrafdakı kimyəvi maddələri istifadə edərək qamçıları sintez edəcək fermentlər ifraz edir və beləcə normalda passiv olaraq hərəkət edə bilən Xlamidomonada aktiv hərəkət edə bilən hala gəlir. Xlamidomonada 4 bölünməyə qədər fərqli fərdlər olaraq davranmır, yəni bölünmə sonrasındakı 16 hüceyrə bir-birinə yapışıq halda qalır. Lakin daha sonra bu strukturlar bir-birlərindən ayrılır və tək hüceyrələr olaraq həyatlarına davam edirlər. Bu səbəblə Xlamidomonada çox hüceyrəliliyə keçiddə əhəmiyyətli bir pillə olaraq görülür.[3]
3.8 milyard il əvvəl ilk canlılıq başlamış, 2.5 milyard il qədər əvvəl ilk fotosintetik bakteriyalar təkamülləşmiş, 750 milyon il əvvəlinə qədər tək hüceyrəlilik hakim olmuş, 750 milyon il əvvəlində isə çox hüceyrəlilik təkamülləşməyə başlamış, 580 milyon il əvvəlində çoxhüceyrəlilik kompleksləşməyə başlamış, 542 milyon il əvvəlində növlərə ayırılma prosesi pik nöqtəsinə çatmış və 500 milyon il qədər əvvəl isə dövrümüzdəki canlıların çoxu şəkillənmişdir.
Bu səbəbdən çoxhüceyrəliliyin təkamülləşməsiylə birlikdə təxminən 750-700 milyon il əvvəl yavaş-yavaş başlayıb, 635-542 milyon il əvvələ getdikcə sürətlənməyə başlayıb, 542-530 milyon il əvvəlində pik nöqtəsinə çatıb, 530-490 milyon il əvvəl yenidən normal halına qayıdan bir müxtəliflik artımını, sürətli bir təkamül müddətini, Kambri Partlayışını müşahidə etməkdəyik. Bu müddət dövrümüzün müasir canlılarına doğru atılan ən əhəmiyyətli addımlardan biridir.[4]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.