Jan Parizo de la Valett

Jan Parizo de la Valett (fr. Jean Parisot de la Valette ; 1494^[1] – 21 avqust 1568^[1], Malta adası) — Fransız zadəgan, Malta ordeninin 49-cu Böyük Magistridir. Cəngavər kimi Malta ordeninə daxil olaraq Rodosda türklərə qarşı misilsiz bir mübarizə aparmışdır. Böyük Magistr kimi Valett 1565-ci ildə Maltanın Böyük Mühasirəsi zamanı Osmanlı qoşunlarına qarşı müqavimətə komandanlıq etmiş və bəzən də bütün zamanların ən böyük mühasirələrindən biri hesab edilən^[2] bu mühasirə zamanı ordenin qəhrəmanına və ən məşhur liderinə çevrilmişdir.

Jan Parizo de la Valett
fr. Jean de Valette
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	1494[1]
Vəfat tarixi	21 avqust 1568(1568-08-21)[1]
Vəfat yeri	Malta adası, Malta
Fəaliyyəti	siyasətçi, hərbi qulluqçu
Dini	katolisizm
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Valletta şəhərinin təməli 1566-cı ildə Böyük Magistr La Valett tərəfindən qoyulmuşdur.

Bioqrafiyası

Valett Tuluza qraf ailəsinin zadəgan ailəsində anadan olmuşdur.

1534-cü ildə de Valett qaleraya (orta əsrlərdə mövcud olmuş olan hərbi gəmi növü) rəhbərlik etmiş və 1540-cı ildə özünün qalliotu (orta əsrlərdə mövcud olmuş olan hərbi gəmi növü) olmuşdur. 1541-ci ildə türklərə əsir düşmüş, bir il quldurluq etmiş və sonradan əsir mübadiləsi nəticəsində azad edilmişdir. 1546–1549-cu illər arasında Tripolinin qubernatoru olmuşdur.

21 avqust 1557-ci ildə de Valett bir çox Avropa və müsəlman dövlətləri tərəfindən Maltanın suveren hökmdarı kimi tanınmış və beləliklə də, Malta ordeninin Böyük Magistri olmuşdur. 1565-ci ildə Türkiyə Maltaya qarşı 35.000 nəfərlik bir hərbi eskadron göndərmişdir. De Valett Maltanın müdafiəsini öz üzərinə götürmüş və düşmənin hücumunu dəf etmişdir. Maltanın paytaxtı sonralar magistrin şərəfinə Valletta adlandırılmışdır.

İstinadlar

1. Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
2. Hindley, Geoffrey. Medieval Sieges & Siegecraft. Şablon:Нп3. 2009. 158. ISBN 1602396337.