I Yahhotep
From Wikipedia, the free encyclopedia
From Wikipedia, the free encyclopedia
I Yahhotep və ya Ahhotep (q.misir 3h-htp — "Yah razıdır"; e.ə. 1560 – e.ə. 1530, Teben) — XVII sülalənin qədim Misir kraliçası (e.ə. 1590–1530),[1] firon II Taa Sekenenranın həyat yoldaşı. Hiksosların işğalı zamanı vacib rol oynadı və xalq arasında uzun müddət hörmətə layiq görüldü. O, bir müddət oğlu Yahmos 1-ci regenti olaraq hakimiyyətdə oldu.
| I Yahhotep | |
|---|---|
| q.misir <-N11-R4:X1*Q3-> | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | e.ə. 1560 |
| Vəfat tarixi | e.ə. 1530 |
| Vəfat yeri | |
| Uşaqları | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
O dövrdə kraliçaların Yahhotep adı ilə eyniləşdirilməsi məsələsi mübahisəli mövzulardan biri olaraq qalır.[2]. I Yahhotep Kraliça Tetişerrini və Firon Senahtenranın qızıdır, Sekenenra II Taa-nın həyat yoldaşı və həmçinin ehtimal edilki ki, bacısıdır[3] Hiksos ilə döyüşdə Sekenenra II Taa-nın ölümündən sonra taxt onun oğluna Kamosa miras qaldı (onun eyni zamanda Yahhotep I-in də oğlu olub olmaması məlum deyil)[1]. 3 ildən sonra da döyüşə öldü[4] və hakimiyyət onun azlaşlı qardaşı Yahmosa keçdi. Yaxmosun 16 yaşı olanadək Yahhotep I onun regenti kimi hakimiyyətdə oldu[1]. Yeni Krallığda ilk dəfə bir qadın, sonradan qızı Yahmos-Nefertari tərəfindən daşınan, "İki diyarın xanımı" titulunu qəbul etdi. Güman edilir ki, I Yahhotep yunan hərbçilərini müqaviləli əsgərlər kimi saxlayırdı. O, Oğlunun müstəqil hakimiyyətinin ilk illərində öldü. Yahhotep I-ci hərbi silahlar (üç xəncər, Yahhotep və Kamos adları olan 13 balta) və üç "Qızıl milçəklər" mükaffat ordenləri ilə dəfn edilib. Bu cür təltiflər və mükafatlar döyüşkən kraliçanın Misirin müdafiəsinə verdiyi əvəzsiz töhfəni təsdiqləyir[5].
Onun şərəfinə Yahmos, Karnakda divar tikdirdi. Həmin divarin üzərində olan:[4] Misir əsgərlərinin qayğısına qaldı və onları qorudu. Xainləri ölkədən qovdu və şübhə edənləri topladı. Misiri sakitləşdirdi və üsyançıları qovdu.
O, oğlu ilə birlikdə XVIII sülaləsinin uzun illər boyu Misiri işğalçılardan azad etmək üçün göstərdiyi fəal səylərə görə hörmətlə qarşılanırdı.[6]
I Yahhotep aşaqdaki titulları daşayırdı:
I Yahhotepin iki qəbiri var, bunlardan biri təsvir olunan kraliçaya, digəri isə eyni adlı başqa bir Misirli şahzadəyə (bəlkə də Kamosun həyat yoldaşı) məxsus ola bilər[8].
Dra Əbu əl-Nağadakı toxunulmayaq məzar 1859-cu ildə August Mariyett tərəfindən tapılıb. Sözü qedən mumiya, Kamosun sarkofaqının yaxınlığında zərli sarkofaqda idi. Başında Kobra ilə bəzədilmiş Hathor tanrısının dalğalı pariki var idi.[9] Məzarda çoxsaylı qızıl əşyalar var idi. Onları dəfələrlə oğrayıb Misirdən çıxarmağa cəhtlər göstərilsədə bunun qarşısı alınmıdır. Qəbirdən çıxarılan əşyalar arasında böyük qızıl kol, oxatanın bilərziyi, nizə ucluqu, tunc, qızıl və gümüşdən hazırlanmış on üç döyüş baltası var idi. Bir baltanın ülqücü Egey motivləri ilə bəzədilmişdi: düşmənin başını tutan vələs və sfenks. Egey motivləri həmçinin xəncər üzərində idi: iki öküz başı və bir aslan ovu.[10]
Digər bir sarkofaq (Qahirə Muzeyindəki CG 61006) "Firon məqamları" adlı bir sarkofaqdır. Sarkofaq Pinejim I mumiyasından təmizlənib.[11]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
