Herbert Braun

Herbert Braun(ing. Herbert Charles Brown; 22 may 1912^[1][2][…], London^[3][4][…] – 19 dekabr 2004^[5][1][…], West Lafayette^[d], İndiana) —amerika kimyaçısı, Kimya üzrə Nobel mükafatı laureatı (1979).

Herbert Braun
ing. Herbert Charles Brown
Doğum adı	Herbert Charles Brown
Doğum tarixi	22 may 1912(1912-05-22)[1][2][…]
Doğum yeri	London, London qraflığı[d], İngiltərə, Böyük Britaniya və İrlandiya Birləşmiş Krallığı[3][4][…]
Vəfat tarixi	19 dekabr 2004(2004-12-19)[5][1][…] (92 yaşında)
Vəfat yeri	West Lafayette[d], İndiana, ABŞ
Vəfat səbəbi	ürək tutması
Elm sahəsi	üzvi kimya
İş yerləri	Perdyu Universiteti, Ueyn Ştat Universiteti[d], Çikaqo Universiteti
Təhsili	Çikaqo Universiteti
Tanınmış yetirmələri	Eyiti Negisi, Akir Suzuki
Üzvlüyü	Amerika İncəsənət və Elmlər Akademiyası, ABŞ Milli Elmlər Akademiyası
Mükafatları
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Amerika kimyaçısı Herbert Çarlz Braun 1912-ci ilin mayın 22-də Londonda anadan olmuşdur. 1938-ci ildə Çikaqo universitetini bitirərək fəlsəfə doktoru dərəcəsi almışdır. 1943-cü ilə qədər orada, 1943–1947-ci illərdə Uens universitetində (Detroytda) işləmişdir. 1947-ci ildən İndiana ştatında Pradyu universitetində professor işləmişdir. Əsas tədqiqat sahəsi bor kimyası olmuşdur.

Herbert Braun Diboranın sintezinin sadə üsullarını işləyib hazırlamışdır. 1959-cu ildə doymamış üzvi birləşmələrin hidroborlaşması reaksiyasını kəşf etmişdir. Bu reaksiya kompleks borhidridlərin və ya diboranın B-H əlaqəsinin qırılması ilə ikiqat əlaqə yerindən (C=C, C=O, C≡C, C=N, C≡N) birləşməsindən ibarətdir. Bu reaksiyanın stereospesifik hidrogenləşmə üçün istifadə yolunu göstərmişdir. Etilen əlaqəsi üzrə birləşmə reaksiyasını tədqiq edərək müəyyən etmişdir ki, onlarda tetraedrik əlaqəli atomlar iştirak etdikdə keçid kompleksləri δ-elektronlar hesabına yaranır.

Herbert Braun 1953-cü ildə Luisə görə reagentin turşuluğundan asılı olaraq aromatik birləşmələrdə hidrogenin selektiv əvəzolunma qaydasını təklif etmişdir (Braunun selektivlik qaydası).

Braun 1979-cu ildə alman alimi Georq Vittiq ilə birlikdə "Mürəkkəb bor və fosfora malik üzvi birləşmələrin yeni sintez üsullarını işləyib hazırladığına görə" kimya üzrə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür.

İstinadlar

1. Herbert Charles Brown // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
2. Herbert Charles Brown // Gran Enciclopèdia Catalana (kat.). Grup Enciclopèdia, 1968.
3. Brewster J. H. Herbert C. Brown — A Biographical Note // Aspects of Mechanism and Organometallic Chemistry. Springer-Verlag New York, 1978. ISBN 978-1-4684-3393-7 doi:10.1007/978-1-4684-3393-7_13
4. Hydroboration (ing.). // Prezi 2009.
5. Herbert Brown, winner of 1979 Nobel for chemistry, passes (ing.). // USA Today McLean: Gannett, 2004. ed. size: 726906; ed. size: 504000 ISSN 2165-1779

Həmçinin bax

• Nobel mükafatı