Edvard Cenner

Edward Jenner (17 may 1749 – 26 dekabr 1823) — İngilis alimi, həkim.

Edvard Cenner
ing. Edward Jenner
Doğum tarixi	17 may 1749(1749-05-17)[1][2][…]
Doğum yeri	Berkli[d], Böyük Britaniya krallığı
Vəfat tarixi	26 yanvar 1823(1823-01-26)[3][2][…] (73 yaşında)
Vəfat yeri	Berkli[d], Böyük Britaniya və İrlandiya Birləşmiş Krallığı
Vəfat səbəbi	insult
Elm sahəsi	tibb
Təhsili	Sent-Endryus Universiteti
Üzvlüyü	London Kral Cəmiyyəti (1789–), İsveç Kral Elmlər Akademiyası, Amerika İncəsənət və Elmlər Akademiyası
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Edvard Cennerın portreti

Fəaliyyəti

1796-cı ildə Edvard Cenner inək çiçəyinə tutulanların qovuqcuğundan çiçək əleyhinə vaksin kimi istifadə edilməsinin effektli olması haqqında məlumat verilmişdir. İlk dəfə 1779-cu ildə Edvard Cenner çiçəklə xəstə inəyin süd vəzisinin qovuqcuğundan maye götürüb, 8 yaşlı oğlanın əlinə dəri altına yeritmişdir. Peyvənd edildikdən 7 gün sonra oğlanda qoltuq altında ağrılar, yüngül qızdırma və baş ağrısı müşahidə edilmişdi. Sonrakı gün oğlanın şikayətləri olmamışdır. İki həftədən sonra həmin uşağa təbii çiçək yarasından möhtəviyyat heç bir xəstəlik əlamətləri müşahidə edilmədi. Beləlikə, ilk dəfə Cenner tərəfindən yüksək effektə malik vaksin yaradılmışdı. Həmin ildə Londonda çiçək peyvəndi məntəqələri açıldı. Edvard Cenner Londonun fəxri vətəndaşı adı aldı. Rusiyada İmperator I Aleksandrın arvadı II Elizabet bu üsulun əhali arasında geniş tətbiq edilməsi barədə göstəriş vermişdir. Həmin ildə İmperator Napoleon Fransa ordusunda əsgərlər arasından təbii çiçək əleyhinə peyvənd aparılmasını məcbur etmişdir.

İstinadlar

1. Lundy D. R. Edward Anthony Jenner // The Peerage (ing.).
2. Edward Jenner // Who Named It? (ing.).
3. Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.