Diastola

Diastola (yun. diastole, mənası: Genişlənmə) — ürək dövrünün fazasıdır. Bu zaman ürəyin sağ və sol mədəciklərinin əzələsinin boşalması nəticəsində həcmi genişlənərək, qulaqcıqlardan gələn qanı qəbul edir. Buna yüklənmə/dolma fazası da deyirlər. Bu zaman ürəyin aorta və ağciyər arteriyası qapaqcıqları qapanır, sol ikitaylı və sağ üçtaylı qapaqcıqlar açılmış olurlar. Bu an damar divarlarının müqaviməti nəticəsində qapanmış aorta aypara qapaqcıqlarına soykənən qan axını diastolik təzyiqi yaratmış olur. Diastolik təzyiq damar divarlarının müqavimətindən və aypara qapaqcıqların intaktlığından asılıdır. İnsan ölən zaman ürək diastola vəziyyətində olur.

Mədəciyin sistolası

Ürəyin işi

Adətən ürək dayanmaları diastola fazasında baş verir. Yalnız hiperkalimiyalı (qan zərdabında K⁺⁺ ionunun miqdarının normadan artıq olması) ürək dayanmaları sistola fazasında baş verir.

Yarımfazaları

Ürəyin EKQ müşayiətilə animasiyası

Doastola fazası özü 4 yarımfazaya bölünür^[1][2][3]:
1. Boşalma yarımfazası: aorta və ağciyər arteriyasının aypara qapaqcıqlarının qapanması;

• EKQ: T-dişciyi ilə P-dişciyi arasındakı T-P məsafəsi;
• Exo: Sistolik qovulmanın sonu və E-dalğasının başlancığı;

2. İlkin yüklənmə/dolma ("aktiv diastola") yarımfazası: ürək mədəciklərinin açılmış taylı qapaqlardan qanı bir növ sovuraraq qəbul etməsi;

• EKQ: T-P məsafəsinin son yarısı;
• Exo: E-dalğası.

3. Diastaza yarımfazası (Əvvəllər ilkin yüklənmə yarımfazasına aid edilirdi):

• EKQ: P-dişciyi ;
• Exo: E və A-dalğası.

4. Son yüklənmə/dolma yarımfazası: qulaqcıqların yığılmasından taylı qapaqların qapanmasına qədər ki zaman kəsiyi;

• EKQ: P -R dişcikləri arasındakı P-R məsafəsi
• Exo: A-dalğası.

İstinadlar

1. v. Olshausen: EKG Information Arxivləşdirilib 2020-09-25 at the Wayback Machine; 8. Auflage; Steinkopf 2005; Darmstadt Seiten 2–3; ISBN 3-7985-1408-9
2. Mewis, Riessen, Spyridopoulos (Hrsg.): Kardiologie compact — Alles für Station und Facharztprüfung. Arxivləşdirilib 2021-02-07 at the Wayback Machine 2 Auflage. Thieme, Stuttgart, New York 2006, ISBN 978–3131307422, S. 232+234.
3. Flachskamp: Kursbuch Echokardiographie. Arxivləşdirilib 2017-01-22 at the Wayback Machine 2 Auflage. Thieme, Stuttgart, New York 2000, ISBN 3-13-125672-9, S. 128 (verlinkt ist die 3. Auflage aus 2006).

Həmçinin bax

• Sistola