Daşqalaq

Rəcm və ya daşqalaq (lat. lapidatio) — hələ qədimlərdə yəhudilərə və yunanların icra etdikləri ölüm hökmü növü.

Rembrandt: Stefanın daşqalaq olunması, 1625

Quran ayələri daşqalağın əvvəlki qövmllərdə də olmasını təsdiq edir. Məsələn, "Onlar dedilər: "Ey Şüeyb! Dediklərinin çoxunu başa düşmür və səni aramızda zəif (gücsüz) görürük. Əgər əşirətin (dinimizə tapınan qəbilən) olmasaydı, səni daşqalaq edərdik. Yoxsa sən bizim üçün əziz (hörmətli) bir adam deyilsən!""^[1], yaxud, (Gəncləri illərlə yatırtdığımız kimi) beləcə də onları bir-birindən hal-əhval tutsunlar deyə, oyatdıq. Onların biri dedi: "(Mağarada) nə qədər qaldınız?" Onlar: "Bir gün və ya bir gündən az!" - deyə cavab verdilər. Onlardan (bəziləri isə) belə dedi: "Qaldığınız müddəti Rəbbiniz daha yaxşı bilir. İndi içərinizdən birini bu gümüş pulunuzla şəhərə (Tərsusa və ya Əfsusa) göndərin ki, görsün ən təmiz təam hansıdırsa, ondan sizə ruzi (yemək alıb) gətirsin. O, çox ehtiyatlı olsun (ağıllı hərəkət etsin) və sizin barənizdə heç kəsə bir xəbər (nişan) verməsin! Doğrusu, onlar sizi ələ keçirsələr ya sizi daşqalaq edəcək, ya da öz dinlərinə döndərəcəklər. Belə olacağı təqdirdə, siz (nə dünyada, nə də axirətdə) nicat tapa bilməzsiniz!"^[2]

Yuxarıdakı Quran ayələrində daşlamağın inkarçı qövmlərə aid ənənə olduğu bildirilir. Qurani-Kərimin heç bir ayəsində müsəlmanlara hansısa günah edəni daşlayaraq öldürmək kimi bir əmr və ya hökm verilməyib. Rəcm adlanan bu ənənə İslam'a Yəhudilikdən keçmişdir. Tövratda zina edənlərin daşlanaraq öldürülməsi əmr edilir^[3] amma Quranın heç bir ayəsində belə əmr və tövsiyə yoxdur. Əksər müsəlmanlar bunu tamamilə əsassız, Hz. Məhəmməd tərəfindən deyildiyi iddia edilən hədislərə söykənərək edirlər. Halbuki Rəcm də daxil olmaqla Yəhudilikdən İslama keçmiş, Quranda olmayan amma Tövratda olan bir çox ənənə, ibadət və tətbiq var. Və bəzi müsəlmanlar bu ibadət və tətbiqlərin Quranda olmamasını və dolayısilə də xurafat olduğunu iddia edənlərə qarşı, bütün bunların hz.Məhəmmədin əmrləri olduğu və özünün də bunları etdiyi kimi heç bir əsası olmayan faktlar ortaya qoyurlar. Nəticə etibarilə bunu söyləmək olar: İslamın qanun kitabı olan Quranda daşlayaraq öldürmək əmri yoxdursa İslamda da yoxdur deməkdir. Digər hədis kitablarında bir çox insanlıqdan kənar və mərhəmətsiz cəza metodları var ki bunları məzhəbə bağlı olanlar qanun hesab etsələr də, Quranda olmadığı üçün İslamda qanun sayılmırlar.

Bir çox müsəlman ölkələrində daşqalaq edam növü kimi tətbiq olunur. Son illər İranda daşqalaq üsulu ilə ölüm hökmlərini dar ağacından asılmaqla - edamla əvəz etməyə başlamışlar^[4]

İstinadlar

1. Hud surəsi, 91
2. Kəhf surəsi, 19-20
3. Qanunun Təkrarı, 22/22-24
4. İran daşqalaq üsulunu edamla əvəz edəcək^{[ölü keçid]}