Con Dalton

Con Dalton (ing. John Dalton, 6 sentyabr 1766, İqlsfild, Kamberlend, İngiltərə — 27 iyul 1844, Mançester, İngiltərə) — ingilis fiziki və kimyaçısı. Atom və Molekul təliminin baş direktoru.^[2]

Con Dalton
John Dalton
Doğum tarixi	6 sentyabr 1766
Doğum yeri	İqlsfild, Kamberlend, İngiltərə
Vəfat tarixi	27 iyul 1844 (77 yaşında)
Vəfat yeri	Mançester, İngiltərə
Fəaliyyəti	fizik, riyaziyyatçı, meteoroloq, kimyaçı, botanik
Üzvlüyü	London Kral Cəmiyyəti (1822–), Amerika İncəsənət və Elmlər Akademiyası, Prussiya Elmlər Akademiyası[d], Fransa Elmlər Akademiyası[1], Bavariya Elmlər Akademiyası[d]
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Con Dalton 1803-cü ildə bir sıra elementlərin nisbi atom kütlələrinin birinci cədvəlini tərtib etmiş, atom-molekul təliminin inkişafında böyük rol oynamışdır. Eləcə də Daltonun adıyla görmə qabiliyyətindəki problem - daltonizm adlandırılmışdır. O özü də bu xəstəlikdən əziyyət çəkmişdir və 1794-cü ildə bu haqda yazmışdır.^[3]

Daltonun Atom Nəzəriyyəsi

Daltonun Atom Nəzəriyyəsi atomlar haqqında elmi nəzəriyyədir. Dalton bu teori ilə elementlərin müəyyən üsullarla birləşməsi səbəbini aydınlaşdırdı.^[4] Atomların ideyası həmin vaxt məlum idi, lakin geniş qəbul edilməmişdi. Daltonun bu teorisi həqiqi müşahidə üzərində qurulmuşdu. Bunda qədər atomlar haqda ideyalar daha çox fəlsəfə üzərində qurulurdu.

Onun teorisi aşağıdakı kimidir:

• Bütün cisimlər atomlardan təşkil olunub.
• Atomdan daha sadə hissəcik yoxdur.
• Atomlar yaradıla və ya dağıdıla bilməz.
• Kimyəvi reaksiyalar atomların hərəkəti zamanı baş verir.
• Eyni elementlərin atomlarının kütləsi eynidir.
• Atomlar ancaq xüsusi nisbətlərdə birləşə bilir.

İstinadlar

1. NNDB (ing.). 2002.
2. "Atom Təlimində Con Daltonun rolu böyük olmuşdur". 2020-02-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-10-05. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
3. "Daltonizm nədir?" (azərb.). İnfomed Azərbaycan Tibb Portalı. 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-04-23. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
4. Latscha, Hans Peter. Allgemeine Chemie - Chemie-Basiswissen I. Springer. 2011. səh. 3. ISBN 978-3-642-17522-0.

Xarici keçidlər