From Wikipedia, the free encyclopedia
Ciovyo Kolleksiyası və ya Ciovyo Portretləri kimi tanınan Ciovyo Seriyası 16-cı əsrin italyan intibah dövrü tarixçisi və bioloqu Paolo Covio tərəfindən yığılmış 484 portretdən ibarət bir seriyadır. Ədəbi şəxsiyyətlərin, hökmdarların, dövlət xadimlərinin və digər şəxslərin portretləri vardır. Ciovyo məşhur adamların ictimai arxivi kimi nəzərdə tutulan bu kolleksiyanı ilk olaraq Komo gölü sahilində yerləşən xüsusi bir muzeydə yerləşdirib.Orjinal kolleksiyanın zədələnməsinə baxmayaraq I Kosimo de Mediçi üçün hazırlanmış bir nüsxəsi indi Florensiyanın Uffitsi qalereyasında daimi bir evə malikdir.
Ciovyo ilk olaraq Roma şəhərində karyerasını davam etdirmək üçün məmləkəti Komonu tərk etdikdən sonra 1512 civarında portret toplaya bildi.[1] Əvvəl yazıçılara yönəldilmiş kolleksiya hərbiçilər, krallar, papalar, rəssamlar və hətta bir neçə tanınmış qadınları əhatə etmişdir.[2] Seriya öz zamanındakı məşhur adamları da ehtiva edirdi. Ciovyonun qalereyası daimi bir ictimai qeyd kimi xidmət etmək üçün nəzərdə tutulmuşdur və onun dəqiqliyi haqqında diqqətli olmuşdur. İdeallaşmış portretlər kifayət deyil. O, mümkün olduğu qədər həyatdan çəkilmiş portretləri üstünlük verdi. Belə olmadığı təqdirdə sikkələrdən, büstlərdən və ya əvvəlki həyat portretlərindən hazırlanan bənzərliklər qəbul edilmişdir[3] . Ciovio kolleksiyası istiqamətində əsərlər qazanmaq üçün intensiv işləmiş, müraciət edərək Avropada və Yaxın Şərqdə onlarla ictimai xadimə yazmışdır. Onun yazışmaları göstərir ki, o özü üçün ödənilən bir çox şəkillər üçün qiymət sövdələşməsi aparmış,razı salmağa çalışmış və hətta rüşvət də vermişdir.[4]
Ciovyo kolleksiyasını unikal edən onu ictimaiyyətə açmaq idi.20-ci əsr bioqrafı T.C Prays Zimmermann yazırdı ki,Göldə bir portret muzey qurma ideyası Avropa sivilizasiyasına ən orijinal töhfədir.[5] Portretlərin kolleksiyalarının ruhlandırıcı dəyəri antik nümunələrdən şüurlu şəkildə canlanan tanış İntibah dövrü idi.humanist Poqqio Bracçiolini öz essesi De nobilitate liberdə yazırdı ki, "çünki onlar şüur və hikmət axtarışında üstünlük qazanan insanların gözlərinin qarşısında yerləşdirildiklərinə inanırdılar ki, qəlbinə kömək etsinlər və ruhu yandırsınlar" deyə romalıları təqlid etməlidirlər.[6] Bənzər kolleksiyaların nümunələri 14-cü əsrin əvvəllərində və daha az dünyəvi dəstlərlə izah edilə bilər " Doqquz görkəmli "və Roma kitabxanalarında filosofların büstlərinin ədəbi məlumatları, Plini kimi[7]" bürüncdən şəkillər "... ölümsüz ruhları bizimlə danışanların şərəfinə kitabxanalarda eyni yerdə qurulmuşdur.[8] lakin bunlardan heç biri ictimaiyyətin inkişaf etdirilməsi məqsədilə nəzərdə tutulmamışdır. Ciovyo tez-tez layihəsini templum virtutis olaraq ya da "fəzilət məbədi" kimi onun nəsihətamiz məqsədini əks etdirir.[3]
Muzeyin qurulması 1537-ci ildə başlanmış və 1543-cü ildə başa çatmışdır. Portretlər subyektlərin nailiyyətlərinə görə dörd kateqoriyaya bölünmüşdür:yaşayan yazıçılar (şairlər və filosoflar da daxil olmaqla),vəfat etmiş yazıçılar, böyük sənətkarlar, krallar, papalar və generallar. Şəkillər bu qruplar içərisində ölüm tarixinə görə xronoloji olaraq və ya hələ də yaşadıqları təqdirdə doğum ilinə görə uyğunlaşdırılır.[9] Sonra əlaqəli olaraq Ciovyo portretlərini müşayiət etmək üçün qısa tərcümeyi-halları yazılmışdır. eləcə də Eloqia kimi tanınan Elogia veris clarorum virorum imaginibvs apposita, quae in Mvsaeo Ioviano Comi spectantur (1546) and Elogia virorum bellica virtute illustrium veris imaginibus supposita, quae apud Musaeum spectantur (1551) kimi dərc edilmişdir. Bu bioqrafyaların daxil edilməsi yenilik idi. 1517-ci il antikvar Andrea Fulvionun İllustrium təsvirləri sikkələrdən çəkilmiş ağac portretləri ilə qısa tərcümeyi-halları birləşdirən bir neçə oxşar əsərdən biridir. Qədim dünyanın təxminən 700 məşhur şəxsiyyətindən ibarət olan Varronun itirilmiş təsvirləri, Cioviyoya də ilham verə bilərdi.[10]
1521-ci ildə Cioviyonun ölümündən sonra orijinal kolleksiyası sonradan dağılmış və itmişdir. Bəzi portretlər Komodakı Pinacoteca Civica di Palazzo Volpidə saxlanılır.[11] O,I Kosimo de'Mediçi tərəfindən o il istismara verilmiş bir sıra nüsxədə saxlanılır. Rəssam Kristofano Dell’Altissimo portretlərin sürətlərini 1552-1589-cu illər ərzində nüsxələrini çıxararaq, 1587-ci ildən bu yana Uffitsinin birinci dəhlizində nümayiş etdirdi.[12]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
